Gündem belirleme ve çerçeveleme kuramları bağlamında Türk ulusal yazılı basınında COVİD-19 salgınının temsili: Hürriyet, Sözcü ve Sabah gazeteleri örneği
Representation of the COVID-19 outbreak in the Turkish national print media in the context of agenda setting and framing theories: The case of Hürriyet, Sözcü and Sabah newspapers
- Tez No: 939989
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNEM ONAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, İletişim Bilimleri, Journalism, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Covid-19, Salgın, Gündem Belirleme, Çerçeveleme, Temsil, Yazılı Basın, Covid-19, Pandemic, Agenda Setting, Framing, Representation, Print Media
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Basın, belirli konulara iliĢkin kitlelerin biliĢ, algı ve tutumlarının oluĢmasında ve Ģekillenmesinde baĢat rol oynayan bir araç konumundadır. Bunun nedeni, kitlelerin çevresinde olup bitenlere iliĢkin haber alma ihtiyacının büyük oranda basın tarafından karĢılanmasındandır. Büyük Ģehirler içinde atomize halde yaĢayan bireyler, önemli gördükleri olay, sorun ve geliĢmelere yönelik bilgileri basın dolayımıyla elde etmektedir. Bu durum, basının, bireyler üzerinde ciddi ölçüde etki gücüne sahip olması sonucunu doğurmaktadır. Nitekim iletiĢim alanında yapılan pek çok araĢtırma, basının, bireyler üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Basının bireyler üzerindeki etkisi, yaĢanan geliĢmeleri veya sorunları belirli bir biçimde habere dönüĢtürmesi veya temsil etmesinden kaynaklanmaktadır. Haber pratiklerinin ele alındığı temsil çalıĢmalarında, basının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, haberlerin nesnel ve yansız olup olmadığı sorunsalı ele alınmaktadır. Yapılan bu araĢtırmalar temelde iki basın geleneğinin ürünü olarak ortaya çıkmıĢtır. Bu geleneklerden biri olan liberal-çoğulcu basın yaklaĢımı, basının, gerçekleri olduğu gibi yansıttığını öne sürmekte, nesnel ve tarafsız bir habercilik pratiğinin olabileceğine inanmaktadır. Nesnel ve yansızlıktan uzak habercilik sayesinde kitleler, çevresinde olup biten geliĢmelere iliĢkin doğru bilgiye ulaĢmaktadır. Basın, kitleleri doğu bilgilendirmenin yanı sıra, hükümeti de kamu adına denetleyen bir güç olarak kabul edilmekte ve bu nedenle basına dördüncü güç yakıĢtırması yapılmaktadır. Bu yaklaĢımın karĢısında konumlanan eleĢtirel basın yaklaĢımı ise basının, gerçekleri çarpıttığını, basının elit bir azınlığa hizmet ettiğini, nesnel ve tarafsızlıktan uzak bir habercilik pratiğinin mümkün olmadığını öne sürmektedir. EleĢtirel basın yaklaĢımına göre basın, gerçekliğin bir kısmını ortaya koymakta, gerçekliğin üstünü örtmektedir. Ayrıca basın, gerçeği olduğu gibi yansıtmamakta fakat gerçeği temsil etmektedir. Temsil ise gerçekliğin aynası olmaktan öte farklı bir kavrama karĢılık gelmektedir. Bu bilgilerden hareketle bu araĢtırmada, Türk ulusal yazılı basınında en çok tiraja sahip Sözcü, Sabah ve Hürriyet adlı gazetelerde, Covid-19 salgının nasıl temsil edildiği gündem belirleme ve çerçeveleme kuramları bağlamında ele alınmıĢtır. Bu amaç doğrultusunda, adı geçen yazılı basın organlarının, salgın haberlerini nasıl çerçeveledikleri, haberleri çerçevelerken nesnel ve tarafsız habercilik ilkelerine uyup uymadıkları incelenmiĢtir. AraĢtırmada elde edilen bulgulara göre, her üç yazılı basın organı da salgını birbirlerinden farklı Ģekilde çerçevelemiĢ, farklı konu veya sorunları öne çıkarmıĢtır. Ayrıca, her üç basın organı da nesnel ve tarafsız habercilik ilkelerini göz ardı etmiĢ, sahip oldukları yayın politikalarının uzantısı olarak yanlı bir tutum benimsemiĢtir.
Özet (Çeviri)
The press is a medium that plays a leading role in the formation and shaping of the masses' cognition, perception and attitudes on certain issues. The reason for this is that the masses' need to receive news about what is happening around them is largely met by the press. Individuals living in an atomized state in big cities obtain information about events and problems they deem important through the press. This situation results in the press having a significant power of influence on individuals. Indeed, many studies conducted in the field of communication reveal that the effect of the press on individuals. The effect of the press on individuals stems from the fact that it transforms or represents the developments or problems experienced into news in a certain way. In representation studies examining the news practices of the press, the question of whether the press reflects the truth and whether the news is objective and unbiased is addressed. These studies have emerged as the product of two press traditions. One of these traditions, the liberal-pluralistic press approach, suggests that the press reflects the truth as it is and believes that there can be an objective and unbiased journalism practice. Thanks to objective and impartial journalism, the masses have access to accurate information about the developments taking place around them. In addition to informing the masses correctly, the press is considered a power that also monitors the government on behalf of the public, and for this reason, the press is called the fourth power. The critical press approach, which is positioned against this approach, argues that the press distorts the facts, serves an elite minority, and that a journalism practice that is far from objective and impartial is not possible. According to the critical press approach, the press reveals a part of reality and covers up reality. In addition, the press does not reflect reality as it is, but represents reality. Representation corresponds to a different concept rather than being a mirror of reality. Based on this information, this research examines how the Covid-19 Pandemic is represented in the newspapers Sözcü, Sabah and Hürriyet, which have the highest circulation in the Turkish national print press, in the context of agenda setting and framing theories. For this purpose, it was examined how the aforementioned print media outlets framed the outbreak news and whether they adhered to the principles of objective and impartial journalism while framing the news. According to the findings obtained in the research, all three print media outlets framed the outbreak differently from each other and highlighted different topics or problems. In addition, all three press outlets ignored the principles of objective and impartial journalism and adopted a biased attitude as an extension of their publishing policies.
Benzer Tezler
- Suriye krizinin dijital basında çerçevelenmesi ve Hatay halkının gündemi bağlamında incelenmesi
Framing the Syrian crisis in the digital press and examining it in the context of the agenda of the people of Hatay
GONCA PERVİN AKSOY BAHAR
Doktora
Türkçe
2024
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ELİF EMRE KAYA
- Crisis communication in Sub-Saharan Africa: Media coverage of terrorist attacks in the age of social media
Sahra altı Afrika'da kriz iletişimi: Sosyal medya çağında terörist saldırıların medyada görülmesi
NOUFOU OUEDRAOGO
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Gazetecilikİbn Haldun ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ZİYA GÖKÇEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASMIN ABBAS ABDALLAH ALDAMEN
PROF. DR. HAKKI ÖCAL
- Sözcüğün dijitalleşmesi: Yeni medyanın getirdiği etkileşimli e-yayıncılık üzerine bir inceleme
Digitalization of the word: A study on interactive e-publishing brought by new media
EMRAH DUMAN
Doktora
Türkçe
2025
İletişim BilimleriErciyes Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SENA KÖSEDAĞ
- Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement
Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri
MARSHA MARİE HALL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK
DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER
- Ulusal peyzaj mimarlığı ortamında kuram ve pratik ilişkisine yorumlayıcı bir bakış
An interpretive view of the relationship between theory and practice in the national landscape architecture environment
ÇİSEM DEMİREL KOYUN
Doktora
Türkçe
2025
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ERBAŞ GÜRLER