Öğretmen Uygulamalarının Problem Tanımlayıcı Eğitim Bağlamında Çözümlenmesi
An Analysis of Teacher Practices within the Context of Problem-Posing Education
- Tez No: 940468
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN URAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: Belirtilmemiş.
Özet
Bu araştırmanın genel amacı eleştirel pedagoji ilkelerini benimseyen öğretmenlerin uygulamalarını problem tanımlayıcı eğitim bağlamında çözümlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda öğretmenlerin, sınıf içinde kendilerini konumlandırma durumları, öğrenciyi konumlandırma durumları, öğretim programını dönüştürücü bir eylem olarak kullanma durumları ve problem tanımlayıcı eğitimi sınıfa taşımaya yönelik deneyimleri çözümlenmiştir. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada durum çalışması deseni kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen araştırmanın çalışma grubunu 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde altı farklı okulun ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde görev yapan altı öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada temel alınan ölçüt katılımcıların yüksek lisans ve/veya doktora düzeyinde Eleştirel Pedagoji dersini almış olmalarıdır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından araştırmanın amacına uygun olarak geliştirilen ders gözlem formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak sınıf gözlemleri ve öğretmen görüşmeleriyle toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırma bulgularında öğretmenlerin kendilerini; katılım ve iletişimi destekleyen, eleştirel ve sorgulayıcı, öğrenciyi tanıyan ve destekleyen, özgürleştirici ve adil, öğrenen ve dönüştürücü, iletişimi güçlü olarak konumlandırdıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrenciyi, katılımcı ve sesini duyuran, eleştirel düşünen ve sorgulayan, keşfeden ve sorumluluk alan, iletişim ve dayanışmaya açık olarak konumlandırdıkları gözlemlenmiştir. Öğretim programlarını da; eleştirel ve sorgulayıcı, katılımcı ve diyalog temelli, bağlamsal ve anlamlı öğrenmeye dayalı, eşitlikçi ve adalet odaklı dönüştürücü bir eylem olarak konumlandırıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra öğretmenlerin problem tanımlayıcı eğitim yaklaşımının onlarda kişisel ve pedagojik dönüşümler yarattığı, sınıfta uygulama konusunda istekli oldukları ancak kendi kontrolleri dışında gerçekleşen çeşitli baskı mekanizmalarından dolayı zorluklar yaşadıkları da araştırmanın bulguları arasındadır. Araştırma sonuçlarından yola çıkarak, eğitim politikası ve öğretmen eğitim programlarında problem tanımlayıcı eğitim yaklaşımına yer verilmesinin öğrenme-öğretme süreçlerine dönüştürücü bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The main objective of this study is to analyze the classroom practices of teachers who adopt the principles of critical pedagogy within the framework of problem-posing education. In line with this objective, the study examines how teachers position themselves and their students in the classroom, how they utilize the curriculum as a transformative tool, and their experiences in implementing problem-posing education.This qualitative study was designed as a case study. The study group was determined through purposive sampling and consists of six teachers working at primary, secondary, and high school levels in six different schools in Ankara during the 2024–2025 academic year. The primary criterion for participant selection was that the teachers had taken a course on Critical Pedagogy at the graduate and/or doctoral level. Data were collected through classroom observations and semi-structured interviews using an observation form and an interview form developed by the researcher in line with the purpose of the study. The collected data were analyzed using content analysis.Findings indicate that teachers position themselves as supportive of participation and communication, critical and inquisitive, aware of and responsive to student needs, emancipator and fair, continuously learning and transformative, and strong in interpersonal communication. In terms of student positioning, teachers view students as participatory and vocal, critical and questioning, exploratory and responsible, and open to communication and solidarity.Regarding the curriculum, teachers position it as a transformative act that is critical and reflective, participatory and dialogue-based, rooted in contextual and meaningful learning, and focused on equity and justice. Additionally, it was found that the problem-posing education approach led to both personal and pedagogical transformations in teachers. While they were willing to implement this approach in their classrooms, they encountered various challenges due to external pressures beyond their control.Based on the findings, it is suggested that integrating the problem-posing education approach into educational policies and teacher education programs could make a transformative contribution to teaching and learning processes.
Benzer Tezler
- Mühendislik ve tasarım becerileri ile entegre edilmiş scratch uygulamalarının fen bilimleri öğretmen adaylarının bazı öğrenme çıktıları üzerine etkisi: Bir karma yöntem araştırması
The effect of scratch applications integrated with engineering and design skills on some learning outcomes of pre-service science teachers: A mixed method research
NAZAN KAHRAMAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET KARA
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA YECAN
- Uganda ve Türkiye'de lise öğretmenlerinin öğrenci başarısını belirlemede kullandıkları değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması
Comparison of the assessment methods used by high school teachers in determining student success in Uganda and Turkey
PASSY CLAIRE WOOD
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL DEHA DOĞAN
- A functional analysis of translanguaging practices in engineering and literature courses in an English medium higher education context in Turkey
Türkiye'de yüksek öğretimde İngilizceyi öğretim dili olarak kullanan mühendislik ve edebiyat derslerinde dillerarası geçişlilik uygulamalarının işlevsel analizi
VİLDAN İNCİ KAVAK
Doktora
İngilizce
2021
DilbilimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KIRKGÖZ
- Okullarda iş birliği: Bir karma yöntem çalışması
School collaboration: A mixed methods study
SARA TÜRKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SAYLIK
- İngilizce öğretmenliği lisans programının katılımcı yaklaşıma göre incelenmesi
Analyzing English language teacher education program in reference to participatory approach
MUSTAFA GÖKTÜRK TAPIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA MIZIKACI
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN FULYA SOĞUKSU