Çalışanların alaycı davranışları: Örgütsel muhalefet ve hedef odaklılığın etkisi
Sarcastic behaviors of employees: The impact of organizational dissent and goal orientation
- Tez No: 942840
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ANIL BOZ SEMERCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Organizasyon ve Örgütsel Davranış Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, çalışanların sergilediği alaycı iletişim biçimlerinin ortaya çıkışında, örgütsel bağlamda sergilenen muhalefet türleri ile bireysel hedef odaklılık biçimlerinin nasıl bir etkileşim içinde olduğunu açıklamaktır. Çalışmada, çalışanların örgütsel süreçlerde yaşadıkları olumsuzluklara karşı geliştirdikleri dolaylı muhalefet biçimlerinin (yatay ve yer değiştirmiş muhalefet) alaycı davranışlara nasıl zemin hazırladığı, bireyin başarı güdüsüne dayalı hedef odaklılığı çerçevesinde ele alınmıştır. Bu bağlamda, performans hedef odaklılığın dolaylı muhalefet türleri olan yatay ve yer değiştirmiş muhalefet üzerindeki etkisi ile bu türler aracılığıyla alaycı davranışlara yönelim üzerindeki dolaylı etkisi test edilmiştir. Başka bir ifadeyle, bireylerin başarılarını başkalarına kanıtlama veya başarısızlıktan kaçınma güdüsüyle şekillenen hedef odaklılıklarının, doğrudan ifade edilemeyen ya da yer değiştirilmiş muhalefet biçimlerine yol açtığı; bu biçimlerin de alaycılığı bir iletişim stratejisi olarak tetikleyebileceği öne sürülmüştür. Araştırma, Türkiye'de çeşitli sektörlerde çalışan 250 kişiden toplanan verilerle yürütülmüştür. Veriler SPSS 27 ve AMOS 22 programlarıyla analiz edilmiş; doğrulayıcı faktör analizi, güvenilirlik analizi, korelasyon, regresyon ve çoklu grup yol analizleri uygulanmıştır. Sonuçlar, performans hedef odaklılığın, dolaylı muhalefet türleri aracılığıyla alaycı iletişim üzerinde anlamlı dolaylı etkiler yarattığını göstermiştir. Bu bulgular, hedef yöneliminin yalnızca motivasyonel değil, aynı zamanda örgüt içi iletişim ve duygusal tepkiler üzerinde de belirleyici olduğunu göstermektedir. Araştırma, alaycılığı dinamik, bağlama duyarlı bir örgütsel davranış biçimi olarak değerlendirmektedir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to explain how different forms of organizational dissent and individual goal orientations interact in the emergence of employees' sarcastic communication styles. The study examines how indirect forms of dissent (lateral and displaced dissent), developed in response to negative organizational experiences, may lay the groundwork for sarcastic behavior, within the context of performance-based goal orientation. Specifically, the study tests the effect of performance goal orientation on indirect dissent (lateral and displaced) and its indirect impact on sarcastic communication through these dissent forms. In other words, it is suggested that individuals motivated by the desire to demonstrate success to others or to avoid failure are more likely to engage in dissent that cannot be directly expressed or is displaced, and that such forms of dissent may trigger sarcasm as a communication strategy. The research was conducted with data collected from 250 employees working across various sectors in Turkey. Data were analyzed using SPSS 27 and AMOS 22, through confirmatory factor analysis, reliability analysis, correlation, regression, and multi-group path analysis. The findings indicate that performance goal orientation has significant indirect effects on sarcastic communication through indirect forms of dissent. These results suggest that goal orientation reflects not only motivational tendencies but also shapes organizational communication patterns and emotional responses. This study conceptualizes sarcasm not merely as an individual communication style, but as a dynamic and context-sensitive organizational behavior shaped by employees' goals, emotional regulation strategies, and tendencies toward dissent.
Benzer Tezler
- Spor işletmelerinde algılanan yönetici mizahının üretkenlik karşıtı iş davranışları ve örgütsel enerjiye etkisi
The effect of executive humor perceived in sports enterprises on anti-productivity business behaviors and organizational energy
ALİ KAYA
Doktora
Türkçe
2024
Sporİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSpor Yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK BORA ÇAVUŞOĞLU
- Örgütsel sinizmin çalışan performansına etkisi (Bir belediye örneği)
The effect of organized cinism on working performance (A municipal examination)
NADİR PURTUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ UZUNÇARŞILI
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Gastronomi eğitimi almış ve alaylı şeflerin mutfak çalışanlarının kariyer devamlılığına etkisi
The impact of gastronomy trained chefs and self-taught chefs on the career continuity of kitchen staff
FURKAN TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Gastronomi ve Mutfak Sanatlarıİstanbul Gelişim ÜniversitesiGastronomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN İNAN
- Annelerin gebelikte sigara içme davranışları ve sigara konusundaki görüşleri, bırakmaya ilişkin tutumları
Smoking behaviors and opinions of mothers about smoking during pregnancy, their attitudes regarding quitting smoking
ÖZGÜR DÖLEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE TUNCER