Bilgi ve belge yönetimi bölümü lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin sürdürülebilirlik ve yeşil kütüphane kavramlarına ilişkin farkındalığı: Kastamonu Üniversitesi örneği
Awareness of undergraduate and graduate students of information and records management department on sustainability and green library concepts: The case of Kastamonu University
- Tez No: 943219
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLER DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Bu çalışma, Kastamonu Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin sürdürülebilirlik ve yeşil kütüphaneler konusundaki farkındalıklarını ve algılarını değerlendirmektedir. Sürdürülebilirliğin kütüphane uygulamalarını ve toplumsal gelişimi etkilemesi nedeniyle bu kavramları anlamak, geleceğin kütüphane profesyonelleri için oldukça önem taşımaktadır. Araştırma, çevresel, sosyal, ekonomik ve insani boyutları da dahil olmak üzere sürdürülebilirliğin kuramsal arka planını ve bu çerçevede kütüphanenin rolünü araştırmaktadır. Ayrıca, kurumsal sosyal sorumluluk ve döngüsel ekonomi ilkeleri ışığında yeşil yönetim ve kütüphane sorunlarını incelemektedir. Çalışma için Kastamonu Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırmalar ve Yayın Etiği Kurulu'ndan etik onayı alınmıştır. Anket, 2024-2025'te dört yıllık 254 lisans ve 28 lisansüstü öğrenci olmak üzere 282 öğrenciyi hedeflemiştir. Ankete, 129 öğrenci (%45,74) yanıt vermiştir. Erişilebilirlik sorunları nedeniyle mezuniyet süreleri uzayan 56 öğrenci hariç tutulmuştur. Sonuçlar, öğrencilerin sürdürülebilirlik, özellikle çevresel sürdürülebilirlik konusundaki farkındalıklarının yüksek (%86,1) olduğunu, ancak geri dönüştürülebilir ürün kullanımlarının daha düşük (%53,5) olduğunu göstermiştir. Öğrencilerin %29,5'inin kararsızlığı ve %10,1'inin çevre dostu uygulamalara karşıtlığı söz konusudur; bu da artan farkındalık ve eğitim gereksinimini göstermiştir. Yeşil kütüphanelerle ilgili olarak, öğrenciler kaynak verimliliği (%73,7), çevre dostu malzemeler (%78,3), yenilenebilir kaynaklar (%75,2) ve sosyal katkılar (%83,0) konusunda güçlü bir farkındalık göstermiştir. Demografik analiz, yaşı daha büyük ve öğrenim düzeyi daha ileride olan (yüksek lisans) öğrencilerin biraz daha yüksek farkındalık sergilemesiyle hafif farklılıkları ortaya koymuştur.“Sürdürülebilirlik sizce nedir?”ve“Yeşil kütüphane sizce nedir?”sorularına verilen açık uçlu yanıtlar sırasıyla %83,72 ve %63,56 oranlarla görece farklılığa işaret etmiştir. Ayrıca sorulara bilmediği yönünde yanıt veren ve boş bırakanların oranları (sürdürülebilirlik bağlamında %16,27; yeşil kütüphane bağlamında %28,67) ele alınması gereken önemli düzeydeki bilgi açığının altını çizmektedir. Bu sonuçlar, sürdürülebilirlik ve yeşil kütüphane konularında kuramsal ve uygulamalı çalışmaları bütünleştiren eğitim stratejilerinin geliştirilmesinin gerekliliği ve önemini kanıtlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study assesses the awareness and perceptions of undergraduate and graduate students in Kastamonu University's Department of Information and Records Management regarding sustainability and green libraries. Understanding these concepts is vital for future library professionals, as sustainability influences library practices and social development. The research explores the theoretical background of sustainability, including its environmental, social, economic, and human dimensions and the library's role within this framework. It also examines green management and library issues in light of corporate social responsibility and circular economy principles. The study received ethical approval from Kastamonu University's Social and Human Sciences Research Ethics Committee. In 2024-2025, the survey targeted 282 students—254 undergraduates across four years and 28 graduate students. Ultimately, 129 students (45.74%) responded. Fifty-six students with extended graduation timelines were excluded due to accessibility issues. Results showed that students' awareness of sustainability, especially environmental sustainability, was high (86.1%), but their use of recyclable products was lower (53.5%). Notably, 29.5% were undecided, and 10.1% opposed environmentally friendly practices, indicating a need for increased awareness and education. Regarding green libraries, students demonstrated a strong awareness of resource efficiency (73.7%), environmentally friendly materials (78.3%), renewable resources (75.2%), and social contributions (83.0%). Demographic analysis revealed slight differences between older and more advanced/master's students, who exhibited slightly higher awareness. The open-ended responses to the questions“What do you think sustainability is?”and“What do you think green library is?”showed relatively different rates of 83.72% and 63.56%, respectively. In addition, the rates of those who answered the questions as“do not know”and left them blank (16.27% in the context of sustainability; 28.67% in the context of green libraries) underline the significant knowledge gap that needs to be addressed. These results highlight the necessity of developing educational strategies integrating theoretical and practical studies on sustainability and green libraries.
Benzer Tezler
- Çankırı Karatekin Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğrencilerinin haber kaynağı olarak sosyal medya kullanımı ve haber okuryazarlığı farkındalığı
Use of social media as a news source and news literacy awareness of Çankırı Karatekin University Department of Information and Records Management students
HİLAL UZUN GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgi ve Belge YönetimiÇankırı Karatekin ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN POLAT
- Bilgi ve belge yönetimi bölümü lisans öğrencilerinin akademik sahtekârlık eğilimleri: Atatürk Üniversitesi örneği
Academic dishonesty tendency of undergraduate students of information and records management department: The case of Atatürk University
TUĞBA KOÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgi ve Belge YönetimiAtatürk ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERMİN ÇAKMAK
- Bilgi ve belge yönetimi bölümü lisans öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeyleri ile dijital veri güvenliği farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between digital literacy levels and digital data security awareness levels of undergraduate students of information and records management department
RAİFE İBEKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Bilgi ve Belge YönetimiAtatürk ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERMİN ÇAKMAK
- Bilgi ve belge yönetimi bölümü lisans öğrencilerinin girişimcilik düzeyleri
Entrepreneurship levels of information and document management undergraduate students
AYŞENUR NALDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgi ve Belge YönetimiAtatürk ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERMİN ÇAKMAK
- Bilgi ve belge yönetimi bölümü öğrencilerinin yeni medya okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi: Ankara Üniversitesi örneği
Investigation of information and records management department students' new media literacy levels: The case of Ankara University
ÖZGÜ KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İletişim BilimleriAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATOŞ SUBAŞIOĞLU