Fen bilgisi öğretmen adaylarının yapay zeka hakkındaki algıları ve bilişsel yapıları
Pre-service science teachers' perceptions and cognitive structures about artificial intelligence
- Tez No: 946019
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAİL İLHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının“yapay zeka”(YZ) ve“yapay zeka araçları”kavramlarına yönelik bilişsel yapılarını ve metaforik algılarını ortaya koymak, öğretmen adaylarının YZ araçları kullanarak ders materyalleri geliştirme durumlarını incelemektir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseninde yürütülmüştür. Uygulama sürecinde fen bilgisi öğretmen adayları YZ araçlarını kullanarak Fen Bilimleri dersi 6. sınıf 'Maddenin Ayırt Edici Özellikleri' ünitesine yönelik öğretim materyalleri geliştirmişlerdir. Çalışma grubunu“Fen Öğretiminde Materyal Tasarımı”dersine devam etmekte olan toplam 30 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Nitel veriler“kelime ilişkilendirme testleri”(KİT),“metaforik algı formu”(MAF) ve“görüşme formu”ile elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen nitel veriler, betimsel analiz ve içerik analizi ile incelenip bulgular elde edilmiştir. KİT'in kullanımıyla öğretmen adaylarının“yapay zeka”ve“yapay zeka araçları”kelimeleri ile ilişkili bilişsel yapıları incelenmiştir. Sonuç olarak öğretmen adaylarının YZ araçlarını kullanarak ders materyalleri geliştirmesi sonrasında onların YZ ve araçları ile ilişkilendirdikleri kelimelerin çeşitliliğinde artış olmuştur. Fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitimde yapay zekaya yönelik metaforik algıları 'eğitim ve öğretim', 'bilgi kaynakları', 'bilim ve teknoloji', 'destek ve yardımcı unsurlar' ve 'rehberlik ve yol gösterme' boyutlarında sınıflandırılmıştır. YZ araçları ile uygulamalar gerçekleştiren öğretmen adayları; YZ araçlarıyla ders planı, sunum, video, ölçme değerlendirme ve ders süreci hazırlanmasına yönelik daha çok olumlu görüşler bildirmişlerdir. YZ araçlarıyla geliştirilen öğretim materyallerinin fen derslerinde uygun olarak kullanılabilmesi için gözden geçirilmesi ve düzenlenmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal the cognitive structures and metaphorical perceptions of pre-service science teachers about the concepts of artificial intelligence (AI) and artificial intelligence tools, and to examine the situation of pre-service teachers developing course materials using AI tools. The study was carried out with a case study designs for the qualitative research method. In the intervention process, pre-service science teachers developed course materials for the 6th grade 'Distinctive Properties of Matter' unit of the Science course by using AI tools. The study group consists of a total of 30 pre-service science teachers who are attending the“Material Design in Science Teaching”course in the science teaching undergraduate program. The qualitatively collected data were obtained by“word association tests”(WAT),“metaphorical perception form”(MPF) and“interview form”. The qualitative data obtained in the study were examined by descriptive analysis and content analysis. With the use of WAT, cognitive structures were examined using the words 'artificial intelligence' and 'artificial intelligence tools'. As a result, after pre-service teachers developed course materials using AI tools, there was an increase in the variety of words they associated with AI and its tools. The metaphorical perceptions of pre-service science teachers towards artificial intelligence in education were classified as 'education and teaching', 'information resources', 'science and technology', 'support and help elements' and 'guidance and mentoring'. Pre-service science teachers who perform applications with AI tools; They expressed more positive opinions about the preparation of lesson plans, presentations, videos, assessment and evaluation and course processes with AI tools. Teaching materials developed with AI tools need to be reviewed and organized in order to be used appropriately in science course.
Benzer Tezler
- Yapay zekâ tabanlı bir mobil uygulama yazılımının geliştirilmesi; Öğretmen adaylarının sanal bitki koleksiyonları oluşturma projesinin bitki körlüğü ile bilgi düzeyleri açısından değerlendirilmesi
Development of an artificial intelligence-based mobile application; Evaluation of prospective science teachers virtual plant collections project in terms of plant blindness and knowledge levels
BERKAY CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK ALTIPARMAK KARAKUŞ
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının yapay zekâ uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi
Determination of prospective science teachers' views on artificial intelligence applications
MAHMUT NACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM YILMAZ
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitimde yapay zekâ kullanımına yönelik ilgilerinin incelenmesi
Examining the interest of science teacher candidates in the use of artificial intelligence in education
DUYGU NAZALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL İLHAN
- Fen bilimleri öğretmen adaylarının yapay zeka'ya ilişkin tutum ve kaygılarının incelenmesi
An investigation of pre-service science teachers attitudes and concerns about artificial intelligence
MÜGE KAHVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA BENZER
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenme biçimleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin yapay zekâ ile analizi
Analysis of the relationship between science teacher candidates' learning styles and academic achievement with artificial intelligence
MUTLU İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET IŞIK