ABD'nin Afganistan'a müdahalesi(2001-2021)
U.S. intervention in Afghanistan (2001-2021)
- Tez No: 949213
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KAMİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
11 Eylül saldırılarından sonra dünyada güvenlik algısı değişmiş, terör örgütleri uluslararası sahada güvenlik tehdidi haline gelirken asimetrik savaş başlamıştı. ABD Başkanı Bush,“ya bizden olacaksınız ya da teröristlerden yana”ifadesi ile soğuk savaş sonrası yeni bir düşman tanımı yaparak NATO-Sovyet kutuplaşmasının ötesinde yeni bir dönem başlatmıştı. Afganistan'a müdahalesi ile Taliban hükûmetinin devrilmesine rağmen 20 yıl savaş devam etmiş, 2017'de ABD Başkanı Trump'ın çekilme kararı alması ve 2021'de ABD Başkanı Biden'ın çekilmeyi tamamlamasıyla ABD askeri varlığı sonlandırılmıştır. Bundan sonra Afganistan'da Taliban hükûmeti ile yeni bir döneme girilmiştir. Ancak ABD'nin 2001 yılında Afganistan müdahale gerekçelerini ve söylemlerini 2021'de de devam ettirmesiyle birlikte ABD, hegemonyasını siyasi ve ekonomik araçlar ile bölgede ve dünyada hissettirmeye devam etmektedir. Çekilme sonrası oluşan güvenlik sorunu bölgesel ve küresel bir problem haline gelmiştir. Bu sebeple uluslararası kuruluşlar ile bölgesel aktörler, problemin çözümü için gayret sarf etmekte ve uluslararası toplantılar yapmaktadır. Çalışma, ABD'nin Afganistan'a müdahalesini, liberal güvenlik yaklaşımları kapsamında ebedi barış teorisi ile analiz etmekte, ABD hegemonyasının varlığını, Gramsci'nin hegemonya kavramı ile açıklamakta, ABD'nin 20 yılda değişen güvenlik yaklaşımını irdeleyerek çekilmesinin savaşı kaybetmediği aslında Rusya ve Çin gibi güçlü rakiplerine yeni bir güvenlik sorun sahası bıraktığını analiz etmektedir. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde“Tarihsel Açıdan Uluslararası Müdahaleye Giden Süreç”başlığı altında teorik yaklaşım, kavramsal analiz ve Afganistan siyasi yapısı ile 2001'e kadar ABD varlığı açıklanmaktadır. İkinci bölümde“ABD'nin Afganistan'a Müdahalesi ve Süreç Analizi”başlığı altında ABD'nin Afganistan'a müdahalesi ve çekilme kararı almasına kadar hegemonyası analiz edilmektedir. Üçüncü bölümde“ABD'nin Afganistan'dan Çekilme Kararı Alması İle Oluşan Güvenlik Sorunu”başlığı altında ABD'nin Afganistan'daki askeri varlığını sonlandırması, çekilme sonrası oluşan güvenlik sorunları ve uluslararası çözüm arayışları irdelenmektedir.
Özet (Çeviri)
After the 9/11 attacks, the global perception of security changed, and terrorist organizations became an international security threat, marking the beginning of asymmetric warfare. U.S. President George W. Bush, with his statement,“You are either with us or with the terrorists,”redefined the concept of the enemy in the post-Cold War era, initiating a new period beyond the NATO-Soviet polarization. Although the U.S. intervention in Afghanistan led to the overthrow of the Taliban government, the war continued for 20 years. In 2017, U.S. President Donald Trump decided to withdraw, and in 2021, President Joe Biden completed the withdrawal, officially ending the U.S. military presence in Afghanistan. This marked the beginning of a new era under the Taliban government. However, by maintaining its narratives and justifications for intervention in Afghanistan from 2001 to 2021, the U.S. continues to assert its hegemony through political and economic means both in the region and globally. The security vacuum created after the withdrawal has become a regional and global issue. As a result, international organizations and regional actors are making efforts to address the problem and are conducting international meetings to find solutions. This study analyzes the U.S. intervention in Afghanistan through the lens of liberal security approaches and the theory of perpetual peace. It explains the presence of U.S. hegemony using Antonio Gramsci's concept of hegemony and examines the transformation of U.S. security policies over 20 years. The study argues that the withdrawal from Afghanistan did not signify a military defeat for the U.S. but rather created a new security challenge for powerful rivals such as Russia and China. The study consists of three main sections. The first section,“The Historical Process Leading to International Intervention,”discusses theoretical approaches, conceptual analysis, Afghanistan's political structure, and the U.S. presence in the country until 2001. The second section,“U.S. Intervention in Afghanistan and Process Analysis,”analyzes the U.S. intervention and its hegemony up to the decision to withdraw. The third section,“Security Challenges Following the U.S. Withdrawal from Afghanistan,”explores the end of the U.S. military presence, the security issues that emerged after the withdrawal, and international efforts to find a solution.
Benzer Tezler
- ABD müdahalesinin Afganistan'da ulus ve devlet oluşumuna etkisi (2001-2021)
The impact of U.S. intervention on nation and state-bulilding in Afghanistan (2001-2021)
KHAIR MOHAMMAD QADERI
Doktora
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerKocaeli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN KAYA ÜLGER
- 2001 Afganistan müdahalesinin uluslararası güvenlik açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the Afghanistan intervention in terms of international security
ZAFER KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiGüvenlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN YENAL
- US policy towards Afghanistan, 2001-2021: From military intervention to military withdrawal
ABD'nin Afganistan politikası, 2001-2021: Askeri müdahaleden askeri geri çekilmeye
BURAK ZEKİ TAKIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Siyasal BilimlerDokuz Eylül ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA NİLÜFER KARACASULU
- ABD'nin Afganistan müdahalesi ve Taliban
The US intervention to Afghanistan and Taliban
ABDUL RAOUF SAFI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiSelçuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLIGÜL SARIKAMIŞ KAYA
- İran'ın Afganistan politikası: 2001-2021
Afghanistan policy of İran: 2001-2021
ABDUL RAZEQ RASULY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerGiresun ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN SARIKAYA