Bilim ve sanat merkezlerinde yürütülen yapay zekâ uygulamaları atölye programının öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerisine etkisi ve sürece yönelik görüşleri
The impact of artificial intelligence applications workshops held at science and art centers on students' computational thinking skills and their perceptions of the process
- Tez No: 950406
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU KILIÇ ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu araştırmanın amacı, Bilim ve Sanat Merkezlerinde yürütülen Yapay Zekâ Uygulamaları Atölye Programı'nın özel yetenekli öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerilerine etkisini belirlemek ve öğrencilerin sürece ilişkin görüşleri ile araştırmacının uygulama sürecindeki gözlemlerini ortaya koymaktır. Araştırmada karma yöntem kullanılmış olup veri toplama süreci sıralı açıklayıcı desen doğrultusunda yapılandırılmıştır. Nicel veriler Gülbahar, Kert ve Kalelioğlu (2019) tarafından geliştirilen Bilgi İşlemsel Düşünme Becerilerine Yönelik Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği ile toplanmış, ön test ve son test sonuçları karşılaştırılmıştır. Nitel veriler ise öğrencilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler ve araştırmacı günlüklerinden elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Bilim ve Sanat Merkezine devam eden özel yetenekli ortaokul öğrencileri oluşturmuştur. Nicel verilerin analiz edilmesi sonucunda öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerilerinde anlamlı bir artış olduğu ortaya çıkmıştır. Nitel analiz bulgularına göre öğrenciler yapay zekâyı genellikle hayatı kolaylaştıran bir yardımcı sistem olarak tanımlamış, eğitimde araştırma yapma, konu anlama, içerik üretme gibi alanlarda işlevsel bulmuşlardır. Yapay zekâyı bilinçli ve eğitim amaçlı kullandıklarını belirten öğrenciler, sürecin sonunda etik farkındalık, veri gizliliği ve insan zekâsıyla karşılaştırma gibi konularda eleştirel düşünme sergilemişlerdir. Ayrıca öğrencilerin algoritmaların veriyle çalıştığını ve geçmişe dayalı karar verdiğini sezgisel olarak anlamlandırmaları, öneri sistemlerinin nasıl işlediğine yönelik çıkarımlarda bulunmaları nicel bulguları desteklemektedir. Araştırmacı günlüklerinde en sık gözlemlenen temalar arasında öğrencilerin bilişsel hazırbulunuşluk düzeylerinin düşük olduğu buna karşılık etkinliklere yönelik duyuşsal katılımlarının yüksek olması ve etkinliklerin bilgi işlemsel düşünme becerilerini doğrudan desteklemesi öne çıkmıştır. Bu bulgular, öz yeterlik ölçeği ile elde edilen nicel sonuçları derinlemesine açıklamaktadır. Ayrıca, öğrencilerin gerçek deneyimlerine ve bilişsel-duyuşsal tepkilerine dair daha zengin bir çerçeve sunarak araştırmanın geçerliliğini ve inandırma gücünü artırmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the effect of the Artificial Intelligence Applications Workshop Program conducted at Science and Art Centers on gifted students' computational thinking skills, and to present the students' views on the process along with the researcher's observations during the implementation phase. A mixed methods approach was employed, and the data collection process was structured in accordance with a sequential explanatory design. Quantitative data were collected using the Self-Efficacy Perception Scale for Computational Thinking Skills developed by Gülbahar, Kert, and Kalelioğlu (2019), and pre-test and post-test results were compared. Qualitative data were obtained through semi-structured interviews conducted with students and from researcher diaries. The study group consisted of gifted middle school students attending a Science and Art Center. The analysis of the quantitative data revealed a significant increase in students' computational thinking skills. According to the qualitative findings, students generally described artificial intelligence as a helpful system that makes life easier and found it functional in areas such as conducting research, understanding subjects, and producing content in education. Students stated that they used artificial intelligence consciously and for educational purposes, and by the end of the process, they demonstrated critical thinking on topics such as ethical awareness, data privacy, and comparisons with human intelligence. Additionally, the students' intuitive understanding that algorithms operate on data and make decisions based on past information, as well as their inferences regarding how recommendation systems work, support the quantitative findings. Among the most frequently observed themes in the researcher diaries were students' low levels of cognitive readiness, their high affective engagement in the activities, and the direct support of the activities for developing computational thinking skills. These findings provide a deeper interpretation of the quantitative results obtained through the self-efficacy scale and have enhanced the validity and persuasiveness of the study by offering a richer framework concerning students' real-life experiences and cognitive-affective responses.
Benzer Tezler
- Özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde bilim ve sanat merkezlerinin rolü: Öğretmen ve veli görüşleri
The role of science and art centers in the education of gifted and talented students: Teachers' and parents' views
SEYİT AHMET SARIAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT POLAT
- BİLSEM fen bilimleri dersi öğretim programı bireysel yetenekleri farkettirme kazanımlarının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi ve ders planları oluşturulması
Examination of acquisitions concerning recognition of individual abilities in the BİLSEM' curriculum according to the revised Bloom's taxonomy and devising lesson plans
SELMAN ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SABRİ KOCAKÜLAH
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV
- Bilim sanat merkezlerinde enstrüman eğitimi kapsamında yürütülen piyano derslerine yönelik öğretmen görüşleri
Teacher's opinions about piano lessons which a are conducted as part of instrument educationin science and art centers
TUĞBA GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikTrabzon ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEFİKA TOPALAK
- Fen bilimleri öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri özyeterlik algıları ile öğretme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between science teachers' 21st century skills self-efficacy perceptions and teaching styles
SERDAR ÇITLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ÖZMEN