Toplumsal cinsiyet eşitliği algısının kariyer kararına etkisinde kadının çalışmasına yönelik ayrımcılığın aracı rolü
The mediating role of discrimination against women's work in the effect of gender equality perception on career decision
- Tez No: 950510
- Danışmanlar: PROF. DR. GAMZE SART
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu araştırmanın hedefi, üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algıları, kadının çalışmasına yönelik ayrımcılık tutumları ve kariyer kararları arasındaki ilişkileri incelemektir. Çalışma, toplumsal cinsiyet eşitliği-eşitsizliğine yönelik algılarının bireylerin kariyer yönelimlerini nasıl etkilediğini ve kadının çalışma hayatına katılımına yönelik algıların bu süreçteki aracılık rolünü ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırmanın örneklemini, bir üniversitede çeşitli fakültelerde öğrenim gören 542 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler, Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği, Kadının Çalışmasına Yönelik Ayrımcılık Ölçeği ve Kariyer Kararlılığı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın verilerinin analizleri SPSS 27.0 ve AMOS 24.0 programları aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Grup farklılıkları analizleri için Mann-Whitney U testi ve Kruskall Wallis testinden yararlanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin ortaya çıkarılması için Korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesi (YEM) tekniklerinden yararlanılmıştır. Kullanılan ölçeklerin güvenirlik ve geçerliliklerini belirlemek amacı ile Doğrulayıcı faktör analizi ve Açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular araştırmanın sonunda, toplumsal cinsiyet algısının kariyer kararı üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğunu ve kadının çalışmasına yönelik ayrımcılık algısının bu ilişkiye kısmi aracılık ettiğini göstermektedir. Kadınların kariyer karar süreçlerinde toplumsal cinsiyet rolleri ve ayrımcılık algılarının belirleyici bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur.Ayrıca çalışma çerçevesinde gerçekleştirilen grup karşılaştırmalarından toplumsal cinsiyet algısı ölçeği genel boyutu, kariyer bilinci ve hedef belirleme alt boyutu, kadının çalışma hayatı ve evlilik uyumu alt boyutu ve kadının çalışmasına yönelik ayrımcılık ölçeği genel boyutu açısından cinsiyet grupları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Toplumsal cinsiyet algısı ölçeği genel boyutu ve kadının çalışma hayatı ve evlilik uyumu alt boyutu açısından eğitim grupları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Toplumsal cinsiyet algısı ölçeği genel boyutu ve kadının çalışmasına yönelik ayrımcılık ölçeği genel boyutu açısından gelir düzeyi grupları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Kadınların kariyer karar süreçlerinde toplumsal cinsiyet rolleri ve ayrımcılık algılarının belirleyici bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar, kadınların işgücü piyasasına katılımında toplumsal cinsiyetin ve ayrımcı tutumların etkisini azaltmaya yönelik eğitim ve politika geliştirme gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the relationships between university students' gender perceptions, attitudes toward discrimination against working women, and their career decisionmaking processes. It seeks to understand how perceptions of gender equality or inequality influence career orientations and to examine the mediating role of discriminatory attitudes toward women's participation in the workforce. The research sample consists of 542 students from various faculties of a university. Data were collected through the Gender Perception Scale, the Discrimination Against Working Women Scale, and the Career Decision-Making Scale. Analyses were conducted using SPSS 27.0 and AMOS 24.0 software. Group differences were examined using the Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis tests. Relationships among variables were analyzed using correlation analysis and Structural Equation Modeling (SEM). To ensure the validity and reliability of the scales, both Confirmatory Factor Analysis (CFA) and Exploratory Factor Analysis (EFA) were performed. Findings indicate that gender perception has a significant and positive effect on career decisionmaking, with discriminatory attitudes toward working women partially mediating this relationship. Gender roles and discrimination perceptions were found to play a significant role in women's career decisions. Group comparisons revealed significant differences between genders in overall gender perception, career awareness and goal-setting, work-life and marriage compatibility subscales, as well as overall discrimination attitudes. Differences were also observed across education and income groups in terms of gender perception and discrimination. These results emphasize the importance of developing educational programs and policies aimed at reducing gender-based discrimination and supporting women's active participation in the workforce.
Benzer Tezler
- Kadın acil tıp asistan ve uzmanlarının kariyer gelişimine etki eden faktörlerin incelenmesi
Investigation of factors affecting the career development of female emergency medicine assistansts and specialists
GÖZDE KURTDERE
- İş tanımı algısının rol belirsizliği ile ilişkisinin analizi: Bir kamu kurumu örneği
Analyzing the relationship between job description perception and role ambiguity: The case of a public institution
SEVİLAY KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiSüleyman Demirel Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi ve Liderlik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM AKSU
- Okul öncesi dönemde biyografik hikayeler aracılığı ile toplumsal cinsiyet eşitliği: Bir eylem araştırması
Gender equality through biographical stories in preschool period: An action research
NİLÜFER GÜRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TOLGA KARGIN
- La reproduction des rapports sociaux de sexe dans L'organisation de Jeunesse de Cumhuriyet Halk Partisi
Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları'nda toplumsal cinsiyet ilişkilerinin yeniden üretimi
AHMET KEREM YILMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK MERÇİL
- Sosyal bilgiler dersi bağlamında ilkokul öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algıları
Primary school students gender perceptions in the context of socialstudies course
HALİME KÜBRA ERBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CÜNEYİT AKAR
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI GÜNDOĞAN