Döngüsel ekonominin işletmelerin finansal performansına etkisinin aroman yöntemi ile analizi: Borsa İstanbul imalat sektörü üzerine bir uygulama
Analysis of the impact of circular economy on the financial performance of businesses using the aroman method: An application on Borsa Istanbul manufacturing sector
- Tez No: 952704
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL FETTAHOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, İşletme, Economics, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Sanayi Devrimi'nden bu yana hâkim olan doğrusal ekonomi modeli, doğal kaynakların sınırsız olduğu varsayımına dayanarak“al-kullan-at”yaklaşımını benimsemiştir. Bu sistem, kaynak tüketimini ve atık üretimini göz ardı eden yapısıyla çevresel sürdürülebilirliği tehdit etmektedir. Günümüzde artan nüfus, hızla azalan doğal kaynaklar ve iklim krizi gibi küresel sorunlar, ekonomik modellerin yeniden değerlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda döngüsel ekonomi, kaynakların daha verimli kullanılmasını ve atıkların ekonomiye yeniden kazandırılmasını hedefleyen sürdürülebilir bir alternatif olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada Borsa İstanbul imalat sektöründe işlem gören 26 imalat şirketi ele alınmıştır. Bu şirketlerin 2023 yılı döngüsel ekonomi performanslarının, finansal performanslarını etkileme derecesi ölçülmeye çalışılmıştır. Finansal veri olarak; şirketlerin finansal tablolarından elde edilen finansal rasyoları kullanılmış olup; döngüsel ekonomi verileri için sürdürülebilirlik raporlarında paylaştıkları döngüsel ekonomi kriterleri kullanılmıştır. Uygulamada Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi olan AROMAN yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem ile şirketlerin finansal performans başarı sıralaması ve döngüsel ekonomi başarı sıralaması elde edilmiştir. Döngüsel ekonomi performansı başarı sıralamasında diğerlerine göre daha başarılı üç imalat şirketi; ASUZU, KARSN, OTKAR'dır. Finansal performans başarı sıralamasında diğerlerine göre daha başarılı olan üç imalat şirketi; TTRAK, FROTO, TUPRS'dır.
Özet (Çeviri)
Since the Industrial Revolution, the dominant linear economic model has been based on the assumption that natural resources are unlimited, adopting a“take-make-dispose”approach. This system, which ignores resource consumption and waste generation, poses a significant threat to environmental sustainability. Today, global challenges such as increasing population, rapidly depleting natural resources, and the climate crisis necessitate a reevaluation of current economic models. In this context, the circular economy emerges as a sustainable alternative that aims to utilize resources more efficiently and reintegrate waste into the economy. In this study, 26 manufacturing companies listed on Borsa Istanbul were examined. The aim was to measure the extent to which their circular economy performance in 2023 affected their financial performance. Financial data were derived from financial ratios obtained from publicly available financial statements of the companies. Circular economy data were collected from the circular economy criteria disclosed in their sustainability reports. The AROMAN method, a Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) method, was used in the analysis. With this method, rankings were obtained for both financial performance and circular economy performance. The top three companies in circular economy performance were ASUZU, KARSN, and OTKAR. The top three companies in financial performance were TTRAK, FROTO, and TUPRS.
Benzer Tezler
- Döngüsel ekonomi kapsamında Türk tarım işletmelerinin etkinlik analizi: Çok kriterli karar verme teknikleriyle bir inceleme
Efficiency analysis of Turkish agricultural enterprises within the scope of circular economy: A study with multiple criteria decision making techniques
ANIL İLKEM ASLAN
- Türkiye'de beyaz eşya sektöründe döngüsel ekonomi yaklaşımları
Circular economy approaches for white goods sector in Turkey
MURATCAN BAŞKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT EKREM KARPUZCU
- How does social dimension of circular economy affect sustainability and competitiveness? Mediating effects of resource reconfiguration and network capabilities
Döngüsel ekonominin sosyal boyutu sürdürülebilirliği ve rekabetçiliği nasıl etkiler? Kaynakların yeniden konfigürasyonu ve işağı yeteneklerinin aracı etkileri
BERFİN TEKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeYaşar ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DUYGU TÜRKER ÖZMEN
- Endüstri 4.0 teknolojileri ve döngüsel ekonominin sürdürülebilir işletme performansına etkisi asansör sektöründe uygulama
Industry 4.0 technologies and circular economy impact on sustainable business performance application in the elevator industry
MEVLÜT KÖKSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZHAN YAVUZ
- Döngüsel ekonomi performans ölçümü: BIST sürdürülebilirlik endeksinde bir uygulama
Circular economy performance measurement: An application in BIST sustainability index
MURAT SÜRMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeKarabük Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM ECE ÇOKMUTLU