Aleksandr Markoviç Birtihi Keklerinin (Yomahı Askan Zamanlarnın, 1931) Karay Türkçesi metin-aktarım-dizin
Aleksandr Markoviç Birtihi Keklerinin (Yomahı Askan Zamanlarnın, 1931) Karai Turkish text-translation-index
- Tez No: 953987
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 340
Özet
Eski Türkçenin bugüne uzanan kollarından birini oluşturan Kıpçak öbeği, içerisinde birçok lehçeyi barındırmaktadır. Kıpçak öbeği içerisinde yer alan Karay Türkçesi de bu lehçelerden biridir. Hazar Devletinin devamı olarak yaşamlarını sürdüren, çoğunlukla azınlık durumunda kalan ve siyasi bir erk oluşturamayan Karaylar, tarihin çeşitli dönemlerinde şiir ve düzyazı türlerinde eserler vermiştir. Bu eserler çok sayıda incelemeye konu edilmiştir. Bir öykü kitabı olan Birtihi Keklernin (Yomahı Askan Zamanlarnın) adlı eser Karay Türkçesi'nin Haliç-Lutsk diyalektinde yayımlanmıştır. 1931 yılında Lutsk'ta basılan eser, Aleksandr Markoviç tarafından kaleme alınmıştır. Eser, Polonya Ulusal Kütüphanesi Biblioteka Narodow'da yer almaktadır. Çalışma“Giriş”,“Aleksandr Markoviç ve Birtihi Keklerinin (Yomahı Askan Zamanlarnın) Adlı Eser”,“Metnin Dil İncelemesi”,“Metin”,“Türkiye Türkçesine Aktarım”,“Dizin”,“Sonuç”,“Kaynakça”ve“Ekler”olmak üzere dokuz ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; Karayların adına, tarihine, nüfuslarına, inançlarına, edebiyatına, diline, alfabelerine, ağızlarına değinilmektedir. Aleksandr Markoviç ve Birtihi Keklerinin (Yomahı Askan Zamanlarnın) Adlı Eser bölümünde; eser hakkında bilgi verilmektedir. Metnin Dil İncelemesi bölümünde; metinden hareketle Karay Türkçesi'nin ses bilgisi, şekil bilgisi ve dil özellikleri incelenmiştir. Metin bölümünde; eser çeviri yazı olarak yer almaktadır. Türkiye Türkçesine Aktarım bölümünde; Karay Türkçesi lehçesinde yazılmış olan eser Türkiye Türkçesine aktarılmaktadır. Dizin bölümünde; metinde geçen bütün sözcüklerin geçtikleri yerler ve aldıkları ekler gösterilmektedir. Sözcükler dizinde transkripsiyon harfleri ile yer almaktadır. Sonuç bölümünde; önceki bölümlerde elde edilen veriler incelenmiş ve tüm bu veriler hakkındaki değerlendirmelere yer verilmiştir. Kaynakça bölümünde; tezimizde kullanılan kaynaklar belirtilmektedir. Ekler bölümünde; çalışmaya konu olan metnin ilgili sayfaları tıpkıbasım olarak ve Karayların bugün yaşadıkları yerler yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The Kipchak group, which constitutes one of the branches of Old Turkish that extends to the present day, includes many dialects. Karay Turkish, which is included in the Kipchak group, is one of these dialects. The Karaites, who continued their lives as a continuation of the Khazar State, were mostly in minority and could not form a political power, and produced works in poetry and prose genres in various periods of history. These works have been the subject of numerous studies. The work named Birtihi Keklernin (Yomahı Askan Zamanlarnın), a book of fairy tales, was published in the Haliç-Lutsk dialect of Karay Turkish. The work was written by Aleksander Mardkovich and published in Lutsk in 1931. The work is located in the Biblioteka Narodowa of the National Library of Poland. The study consists of nine main sections, namely“Introduction”,“The Work of Aleksandr Markoviç and Birtihi Keklernin (Yomahı Askan Zamanlarnın)”,“Linguistic Analysis of the Text”,“Text”,“Translation into Turkish”,“Index”,“Conclusion”,“References”and“Appendixes”. In the introduction, the name, history, population, beliefs, literature, language, alphabet and dialect of the Karaites are mentioned. In the Work section titled Aleksandr Markovich and Birtihi Keklernin (Yomahı Askan Zamanlarnın); information about the work is given. In the Language Analysis section of the text, the phonetics, morphology and language features of Karaim Turkish were examined based on the text. In the text section, the work is included as a transcription. In the section titled“Translation into Turkish”, the work written in the Karaim Turkish dialect is translated into Turkish. In the index section, the places where all the words in the text appear and the suffixes they take are shown. Words are listed in the index with their transcription letters. In the conclusion section, the data obtained in the previous sections are examined and evaluations about all these data are included. In the bibliography section, the sources used in our thesis are stated. In the appendix section, the relevant pages of the text in question are included as a facsimile and the places where the Karaites live today.
Benzer Tezler
- Politik gelişmelerin bir yansıması olarak Alexander Rodchenko'nun fotomontaj çalışmaları
Alexander Rodchenko's photomontages in the context of political developments
MEHMET SAİT ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
PROF. FUAT AKDENİZLİ
- Aleksandr Sergeyeviç Puşkin'in masalları üzerine bir inceleme
A study on tales of Aleksandr Sergeyevich Pushkin
AINA YASSINOVA
Yüksek Lisans
Rusça
2015
Batı Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA KAŞOĞLU
- Aleksandr Karatodori Paşa'nın Hariciye Nazırlığı ve Osmanlı dış politikası
Foreign Ministry of Aleksandr Karatodori Pasha and Ottoman foreign policy
HATİCE DEMİR
Doktora
Türkçe
2022
Tarihİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM BİLGİN AYTAÇ
- Aleksandr Soljenitsin ve Alev Alatlı'da özgürlük (analitik bir karşılaştırma)
A literary comparison of Alexandr Soljenitsin and Alev Alatlı in terms of freedom ( An analytical comparative study)
MEHMET GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Doğu Dilleri ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ GÜLTEKİN
- Refraction and essay film: The case of Alexander Sokurov
Kırılma ve deneme film: Aleksandr Sokurov örneği
YASIN NASIROV
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİletişim ve Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. COLLEEN BEVIN KENNEDY KARPAT