Hava taşımacılığı işletmelerinde dönüşümsel emniyet liderliği, pozitif örgüt kültürü ve pilotların emniyet davranışları arasındaki ilişkilerin araştırılması
Investigation of the relationships between transformational safety leadership, positive organizational culture and pilots' safety behaviors in air transportation companies
- Tez No: 955574
- Danışmanlar: PROF. DR. İZZET GÜMÜŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Modern çağda hava taşımacılığı sektörü; emniyet, operasyonel sürdürülebilirlik ve yolcu memnuniyeti açısından stratejik bir konumda yer almaktadır. Bu bağlamda, liderlik tarzlarının çalışan davranışları üzerindeki belirleyici etkisi dikkat çekerken, dönüşümsel liderliğin özellikle çalışanların iş güvenliği algısı ve performans düzeylerini artırmada etkili bir liderlik yaklaşımı olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, hava taşımacılığı işletmelerinde dönüşümsel emniyet liderliği, pozitif örgüt kültürü ve pilotların emniyet odaklı davranışları arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırma kapsamında, dönüşümsel emniyet liderliğinin pilotların emniyet davranışları üzerindeki doğrudan etkisinin yanı sıra pozitif örgüt kültürünün bu ilişkideki aracı rolü istatistiksel olarak test edilmiştir. Çalışma verileri, sektörde aktif görev yapan pilotlardan, Google Form aracılığıyla uygulanan ölçek tabanlı anket yöntemiyle elde edilmiş; Ekim-Kasım 2024 döneminde kolayda örnekleme yöntemiyle 430 katılımcıdan toplanmıştır. Veriler nicel analiz teknikleriyle değerlendirilmiş; t-testi ve ANOVA gibi istatistiksel analizler uygulanarak üç temel hipotez test edilmiştir. Araştırma bulguları, dönüşümsel emniyet liderliğinin pozitif örgüt kültürünü şekillendirmede etkili olduğunu ve bu kültürün pilotların emniyet davranışlarını destekleyici bir ortam sağladığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, hava taşımacılığı sektöründe güvenlik performansının artırılması ve emniyet odaklı liderlik anlayışının geliştirilmesi açısından önemli akademik ve uygulamalı katkılar sunmaktadır. Sonuç olarak, elde edilen bulgular, dönüşümsel emniyet liderliğinin pozitif örgüt kültürünü güçlendirdiğini ve bu kültürün pilotların emniyet davranışlarını teşvik edici bir ortam sunduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmanın, havacılık sektöründe güvenli uçuş uygulamalarının artırılması ve emniyet odaklı örgüt yapılarının geliştirilmesi açısından hem kuramsal hem de uygulamalı katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
Today, safety is of critical importance in the air transportation sector in terms of operational sustainability and passenger satisfaction. While leadership styles have a significant impact on employee behaviors, transformational leadership stands out as an approach that can strengthen employees' perceptions of job security and performance. In this context, the role of safety leadership in shaping positive organizational culture and how this culture affects pilots' safety-oriented behaviors constitute the main problematic of the research. This study aims to examine the relationships between transformational safety leadership, positive organizational culture and pilots' safety behaviors in air transportation companies. In the research, the direct effect of transformational safety leadership on pilots' safety behaviors as well as the mediating role of positive organizational culture were analyzed. Data were collected from pilots and managers working in the air transportation sector; a quantitative research approach was adopted with a scale-based survey method. The findings obtained reveal the effect of transformational safety leadership in creating a positive organizational culture and that this culture provides an environment that supports pilots' safety behaviors. This study aims to determine the behavioral effects of positive organizational culture and pilot safety behaviors of transformational safety leadership in aviation transportation companies and to determine the behavioral effects of pilots on safe flights in a safety-focused manner in leadership and organizational culture. In this study, after conducting the necessary research in the literature, an appropriate model was drawn and three basic hypotheses were created. The targeted data were obtained by applying surveys created via Google Form from pilots operating in the airline. The study data were reached in the period of October-November 2024. Data were obtained from 430 people with the convenience sampling method. Hypotheses were tested as a result of the t-test and ANOVA tests from the statistical analyzes performed. As a result, it was determined that transformational safety leadership practices play a key role in increasing the safety performance of companies and strengthening the safety awareness of employees. It is thought that the study will make significant contributions in academic and practical terms to develop leadership practices in the air transportation sector and to create a positive organizational culture.
Benzer Tezler
- Ulusal düzeyli hava taşımacılığı işletmelerinde optimizasyon örneği: Bölgesel havacılık kapsamında değerlendirme
Example of optimization in national level air transport companies: Evaluation within regional aviation
KÜBRA KOCAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sivil HavacılıkBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiAkıllı Ulaşım Sistemleri ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN ENGİN
- Performans değerleme ve Türk hava taşımacılığı işletmelerinde uygulanması
Performance appraisals and application on Turkish air transportation companies
HASAN TİFTİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. DENİZ TAŞÇI
- Havayolu işletmelerinde tarife planlama ve Türk hava yolu taşımacılığı sisteminde tarife planlama faaliyetlerinin karşılaştırılması
Airline scheduling and comparison of schedule planning in turkish airlines transportation system
SELVER KOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÜNAL BATTAL
- Havayolu işletmelerinde gelir yönetimi ve Türk Hava Yolları A.O. uygulaması
Airline yield management and application in Turkish Airlines
ALİ EMRE SARILGAN
- Hava yolu işletmelerinde verilen kabin hizmetleri temel eğitimine ilişkin beklenen ve algılanan kalite düzeyinin karşılaştırılması: Türkiye örneği
The comparison of the expected and perceived quality level of the cabin services initial training given in airline companies: An example of Turkey
RANA NARİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sivil HavacılıkBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL NİHAN GÜVEN YEŞİLDAĞ