Geri Dön

Kalp hastalarında hastalık yönetimi öz farkındalık ölçeği: Ölçek geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması

Disease management self-awareness scale in patients with cardiac disease: Scale development, validity and reliability study

PDF İndir

  1. Tez No: 955591
  2. Yazar: SULTAN ÇAKMAK TANRIVER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYSEL ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

Bu araştırmanın amacı, kalp hastalarının hastalık yönetimi öz farkındalık düzeylerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı geliştirmektir. Metodolojik tasarımda planlanan bu araştırmanın örneklemini, İstanbul'da bulunan iki şehir hastanesi ve bir eğitim ve araştırma hastanesinin kardiyoloji servisinde tedavi gören, araştırmaya katılmaya gönüllü 621 kalp hastası oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, 19/12/2023 – 31/03/2025 tarihleri arasında katılımcılar ile yüz yüze görüşme yapılarak toplanmıştır. Veri toplama sürecinde“Tanımlayıcı Özellikler Formu”ve 5'li Likert tipinde geliştirilen“Kalp Hastalarında Hastalık Yönetimi Öz Farkındalık Ölçeği”kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği iki ayrı örneklem üzerinde incelenmiştir: Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) 344 kalp hastası üzerinde, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ise 277 kalp hastası üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kalp Hastalarında Hastalık Yönetimi Öz Farkındalık Ölçeği'nin Kaiser-Meyer-Olkin katsayısı değeri 0,94, Bartlett Küresellik Testi χ2(435) =6329,15 ve p≤0,001 olarak anlamlı bulunmuştur. Ölçeğin Kapsam Geçerliliği İndeksi 0,941 olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin faktör yüklerinin 0,38-0,95 arasında değiştiği belirlenmiştir. Toplam açıkladığı varyans oranı %54,73 olan ölçek, 30 madde ve 4 faktör; Sağlık Sorumluluğu, Beslenme, Psikososyal Uyum ve Yaşam Tarzı Yönetimi şeklinde tanımlanmıştır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin toplam Cronbach Alpha katsayısı 0,89, alt boyutları için ise 0,62-0,87 arasında bulunmuştur. Ölçek Modelinin uyum ölçütleri iyiliği indeksi: X2/sd =2,23, RMSEA=0,067, CFI=0,95, RMR=0,067 ve SRMR=0,09 olarak bulunmuş ve modelin istatistiksel uyum gösterdiği tespit edilmiştir. Tüm alt boyutlar ile toplam ölçek puanı arasında anlamlı ve yüksek düzeyde korelasyonlar bulunmuştur (r=0,76-0,85). Sonuç olarak bu araştırmada geliştirilen ölçeğin, kalp hastalarının hastalık yönetimi öz farkındalık düzeyini ölçmede geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study was to develop a valid and reliable measurement tool to assess the self-awareness level of disease management in patients with cardiac disease. This methodological study was conducted with a sample of 621 voluntary patients receiving treatment in the cardiology departments of two city hospitals and one training and research hospital located in Istanbul. Data were collected through face-to-face interviews with participants between December 19, 2023, and March 31, 2025. During the data collection process, a“Descriptive Characteristics Form”and a five-point Likert-type scale titled“Disease Management Self-Awareness Scale in Patients with Cardiac Disease”were utilized. Construct validity of the scale was examined on two separate samples: Exploratory Factor Analysis (EFA) was performed on 344 cardiac patients, while Confirmatory Factor Analysis (CFA) was conducted on a different group of 277 patients. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) measure of sampling adequacy for the scale was found to be 0.94, and Bartlett's Test of Sphericity was significant (χ²(435) = 6329.15, p ≤ 0.001). The Content Validity Index (CVI) of the scale was determined to be 0.941. Factor loadings ranged from 0.38 to 0.95. The scale explained 54.73% of the total variance and consisted of 30 items and four factors: Health Responsibility, Nutrition, Psychosocial Adaptation, and Lifestyle Management. The overall Cronbach's Alpha coefficient for the scale was 0.89, and for the sub-dimensions, it ranged between 0.62 and 0.87. Fit indices for the scale model indicated acceptable model fit: χ²/df = 2.23, RMSEA = 0.067, CFI = 0.95, RMR = 0.067, and SRMR = 0.09. All subdimensions showed significant and strong correlations with the total scale score (r = 0.76–0.85). In conclusion, the findings suggest that the scale developed in this study is a valid and reliable measurement tool that can be used to assess the self-awareness of disease management in patients with cardiac disease.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    683145

    Kalp yetmezliği hastalarında sağlık okuryazarlığı, sağlık davranışları ve öz bakım arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    NACİYE YÜCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HemşirelikAtatürk Üniversitesi

    Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM ŞİRİN GÖK

  2. Tez No

    814630

    Kronik kalp yetersizliği hastalarına verilen sağlık davranışlarını geliştirme eğitiminin kronik hastalık öz yönetimi ve hastalık semptomları üzerine etkisinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the effect of health behavior improvement training given to chronic HEART failure patients on chronic disease self-management and disease symptoms

    NİDA USLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikYeditepe Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN AKÇA SÜMENGEN

  3. Tez No

    766801

    Self-care management among adult patients with diabetes mellitus type2 in Thi-Qar city

    Thi Qar şehrindeki diabetes mellitus tip 2 hastaları için özbakım yönetimi

    WATHEQ ALWAN HUSSEIN HUSSEIN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    HemşirelikÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN SERDAR ESMER

  4. Tez No

    480857

    Akut dekompanse kalp yetersizliği ile başvuran ciddi kalp yetersizliği hastalarında taburculuk sonrası 1-yıllık mortaliteyi öngördüren yeni risk skor modeli

    A new risk model to predict post-discharge 1-year mortality of severe heart failure patients from data acquired during admission for acute decompansated heart failure

    KURTULUŞ KARAÜZÜM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    KardiyolojiKocaeli Üniversitesi

    Kardiyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİLEK URAL

  5. Tez No

    777066

    Kardiyotomi uygulanan ve uygulanmayan kalp cerrahisi hastalarında kardiyopulmoner baypas sırasında serebral oksijen saturasyonunun nırs ile değerlendirilmesi

    Evaluation of cerebral oxygen saturation during cardiopulmonary bypass with nirs in patients with and without cardiotomy

    GÜLÇİN GAZİOĞLU TÜRKYILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Anestezi ve ReanimasyonSağlık Bakanlığı

    Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜMİT KARADENİZ

Geri Dön