Okul öncesi öğretmenleri için özel gereksinimi olan çocuklara yönelik farkındalık geliştirmede ön yargı karşıtı hizmet içi eğitimin değerlendirilmesi
Assessment of anti-bias in-service training for enhancing awareness of children with special needs among preschool teachers
- Tez No: 955831
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARZU ARIKAN, PROF. DR. SEZGİN VURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 365
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin özel gereksinimi olan çocuklara yönelik mevcut farkındalıklarını çok yönlü biçimde betimlemek ve bu farkındalığın çeşitli boyutlarını geliştirmede ön yargı karşıtı hizmet içi eğitimin katkısını açıklamaktır. Durum çalışması- karma yöntem deseninde yürütülen araştırmada, nitel veriler; yarı yapılandırılmış ön ve son görüşmeler, eğitim sürecinde oluşturulan öğretmen ürünleri, video kayıtları, öğretmen yansıtıcı günlükleri ve saha notlarından elde edilmiştir. Nicel veriler ise Duyarlı Bir Erken Çocukluk Eğitimcisi Olmak Anketi, Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliliği Ölçeği, Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeği ve Özel Gereksinimi Olan Bireylere Yönelik Öğretmen Sosyal Kabul Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Nitel bulgular ön yargı karşıtı hizmet içi eğitimin öğretmenlerin farkındalığını geliştirdiğini, ön yargılarını fark ettiklerini ve bu ön yargıların kapsayıcı eğitim ortamlarına nasıl yansıdığı konusunda anlayış geliştirdiklerini göstermektedir. Nicel bulgular ise öğretmenlerin duyarlılık, yeterlik ve sosyal kabul düzeylerinde artışlar olduğunu ortaya koymaktadır. Bütünleştirilmiş bulgular, öğretmen yeterlikleri ve sınıf içi uygulamalara ilişkin kategorilerin nicel bulgularla desteklendiğini; çocuklardaki ön yargı kaynakları ve ailelerle ilgili kategorilerin ise nicel verilerle kısmen desteklendiğini göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, öğretmenlerin farkındalıklarını destekleyen yapılandırılmış hizmet içi eğitim programlarının, okul öncesi eğitimde kapsayıcı ve eşitlikçi öğrenme ortamlarının oluşturulması ve ön yargıların önlenmesi açısından etkili olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to describe preschool teachers' current awareness of children with special needs in a multifaceted way and to explain the contribution of anti-bias in-service training in developing various dimensions of this awareness. Conducted using a mixed-methods design, this study collected qualitative data through semi-structured pre- and post-interviews, products created by teachers during the training process, video recordings, teachers' reflective journals, and field notes. Quantitative data were collected using the A Tool to Support Reflection by Teachers Embarking on the Anti-Bias Journey, the Teacher Competence Scale in Inclusion Practices, the Multidimensional Attitude Scale toward Persons with Disabilities, and the Teacher Social Acceptance Scale toward Individuals with Special Needs. Qualitative findings indicate that anti bias in-service training increased teachers' awareness, helped them recognize their biases, and enabled them to understand how these biases are reflected in inclusive educational environments. Quantitative findings reveal an increase in teachers' sensitivity, competence, and social acceptance levels. Integrated findings show that categories related to teacher competence and classroom practices are supported by quantitative findings, while categories related to sources of prejudice in children and families are partially supported by quantitative data. The results suggest that structured in-service training programs that support teachers' awareness can be effective in creating inclusive and equitable learning environments in early childhood education and in preventing prejudice.
Benzer Tezler
- Okul öncesi özel gereksinimli öğrencilerin anasınıfından ilkokula geçişlerinde geçiş planlama ve uygulamalarının sunulma süreci: Bir eylem araştırması
The process of presentation of transition planning and applications for preschool period students with special needs transitions from kindergarten to primary school: An action research
ERKAN KARAMAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE KONUK ER
- Okul öncesi kaynaştırma sınıfında akran ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik durum çalışması: Akran aracılı eğitim
Developi̇ng peer relati̇onshi̇p in an inclusive classroom at preschools: A case study, peer medi̇ated educati̇on
BURCU SULTAN ABBAK KAÇAR
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU DERETARLA GÜL
- LEGO® DUPLO® Tuğlaları ve Altı Tuğla Pedagojisinin Erken Çocukluk Eğitimi öğretmenlerinin oyun yoluyla öğrenme görüşlerine etkisi
The impact of LEGO® DUPLO® Bricks and Six Bricks Pedagogy on Early Childhood Education teachers' views of learning through play
SERA YÖNDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELMA TUĞRUL
- Okul öncesi sınıflarında özel gereksinimli çocukların temsil edilmesi: Bir karma yöntem araştırması
Representation of children with special needs in preschool classrooms: A mixed methods research
NACİYE ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET BÜLBİN SUCUOĞLU
- Öğretmenlerin otizm spektrum bozukluğu hakkındaki bilgi ve tutumlarının incelenmesi
Examination of teachers' knowledge level and attitudes about autism spectrum disorder
AYÇA ASMA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZGE TUNCER