Afet sonrası geçici barınma alanlarında güvenlik koşullarının belirlenmesi
Determination of security conditions in temporary shelter areas after disaster
- Tez No: 956346
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ NACİ ÖZYALVAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Afet Yönetimi, Geçici Barınma, Gereksinim Sınıflandırılması, Classification of Needs Disaster Management, Temporary Shelter
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Afet sonrası geçici barınma alanları, yalnızca fiziksel barınma ihtiyacını karşılayan geçici yapılardeğil; aynı zamanda temel insani yaşam hizmetlerinin kesintisiz biçimde sağlanması gereken, çok boyutlumüdahale alanlarıdır. Bu alanlar; barınma, suya erişim, hijyen, gıda, sağlık, mekânsal organizasyon,güvenlik ve psikososyal destek gibi birbiriyle ilişkili birçok bileşeni bünyesinde barındırır. Bu çalışma, afetsonrası geçici barınma süreçlerini mimarlığın temel yaklaşımı olan insan ihtiyaçlarını anlama, analiz etmeve bu ihtiyaçlara fiziksel çevre yoluyla yanıt üretme sorumluluğu çerçevesinde ele almaktadır.Mimarlık, yalnızca yapı üretmekle sınırlı olmayan; aynı zamanda yaşam koşullarını biçimlendiren,insan onurunu koruyan ve çok aktörlü kriz ortamlarında çözüm üretme kapasitesine sahip bir disiplindir.Bu bağlamda güvenlik kavramı da yalnızca fiziksel tehditlerden korunma olarak değil, çevresel, toplumsalve psikolojik düzeylerde yeniden tanımlanmakta; mimarın rolü, bu çok boyutlu güvenlik ihtiyacını farkeden, analiz eden ve bu doğrultuda nitelikli mekânsal çözümler üreten bir düşünsel aktör olarak öneçıkmaktadır.Bu doğrultuda çalışmada, geçicibarınma alanlarındaki güvenlik koşullarını su temini, beslenme,hijyen, mekânsal yerleşim ve psikososyal destek gibi bileşenler üzerinden analiz eden ve bu koşullarıderecelendirilebilir biçimde sınıflandırmaya olanak tanıyan kapsamlı bir model önerisi geliştirilmiştir.Model; planlama, uygulama, izleme, kalite yönetimi, sorun tespiti ve çözümü, raporlama ve denetim gibisüreçlerde karar alıcılar ve uygulayıcılar için yönlendirici bir değerlendirme çerçevesi sunmaktadır.Bu çalışma, geçici barınma alanlarında hizmetlerin kısa sürede organize edilmesini kolaylaştıran,çok bileşenli yaşam sistemlerinin entegrasyonunu mümkün kılan ve mimarın gereksinim duyarlılığıylayönettiği fiziksel çevrenin kurulmasında aktif bir düşünsel ve uygulayıcı rol üstlendiği bir sürece işaretetmektedir. Bu yönüyle mimarlık, afet sonrası geçici barınma yönetiminde güvenlik, yaşam kalitesi ve insanonuru ekseninde sürdürülebilir çözümler üretmenin merkezinde yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Temporary post-disaster shelters are not only temporary structures that meet physical shelterneeds; they are also multi-dimensional intervention areas where basic human life services must be providedwithout interruption. These areas include many interrelated components such as shelter, access to water,hygiene, food, health, spatial organization, security and psychosocial support. This study examines postdisaster temporary shelter processes within the framework of architecture's fundamental approach ofunderstanding, analyzing and responding to human needs through the physical environment.Architecture is a discipline that is not limited to producing buildings; it also shapes livingconditions, protects human dignity and has the capacity to produce solutions in multi-actor crisisenvironments. In this context, the concept of security is redefined not only as protection from physicalthreats, but also at environmental, social and psychological levels; the role of the architect comes to thefore as an intellectual actor who recognizes, analyzes and produces qualified spatial solutions in thisdirection.In this context, a comprehensive model proposal has been developed in the study that analyzes thesecurity conditions in temporary shelters through components such as water supply, nutrition, hygiene,spatial settlement and psychosocial support and allows these conditions to be classified in a gradablemanner. The model provides a guiding evaluation framework for decision-makers and practitioners inprocesses such as planning, implementation, monitoring, quality management, problem detection andsolution, reporting and auditing.This study points to a process that facilitates the organization of services in temporary shelters ina short time, enables the integration of multi-component living systems and where the architect assumes anactive intellectual and implementing role in the establishment of the physical environment that is managedwith sensitivity to needs. In this respect, architecture is at the center of producing sustainable solutions inthe post-disaster temporary shelter management on the axis of security, quality of life and human dignity.
Benzer Tezler
- Afetlerden sonra yerinde edilmiş nüfus için farklı tipteki barınakların ve geçici barınma çözümlerin etkinliğini ve verimliliğini karışılaştırmak
Comparing the effectiveness and efficiency of different types of shelters and temporary housing solutions for displaced populations after disasters
ABDURRAHMAN ZÜBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZDEMİR ÇAĞLAYAN
- Afet sonrası geçici konut alanlarının organizasyonuna yönelik alternatif bir yaklaşım: İstanbul fuar merkezi örneği
An alternative approach to the organization of post-disaster temporary housing areas: the case of İstanbul expo center
SEYEDEHBITA REZAZADEHBAEE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN BALYEMEZ
- 2020 ve sonrası depremler bağlamında kadınların güvenlik risklerinin değerlendirilmesi: Elazığ ili örneği
Assessment of women's safety risks in the context of earthquakes in 2020 and after: The case of Elazığ province
AHSEN YILDIRIM
- Afet sonrası acil toplanma ve geçici barınma alanları standartlarının değerlendirilmesi, Çankırı ili örneği
Commenting on post-disaster emergency gathering and temporal shelter areas standarts (The case of Çankırı province)
SELAHATTİN TAYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT TABUK
- Afet sonrası geçici barınma birimlerine yönelik tasarım ve değerlendirme parametrelerinin belirlenmesi: İyileştirme temelli öneriler
Determining design and evaluation parameters for temporary shelter units after disasters: Improvement-based recommendations
BETÜL İREM TARAKÇI
Doktora
Türkçe
2025
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL EMRE KAVUT