Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ve çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ile çocuk sahibi olma motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between university students' perceived parenting attitudes, childhood adverse experiences and childbearing motivations
- Tez No: 957243
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜN KUL PARLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Sosyal Hizmet, Psychology, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu çalışmanın amacı, 18-30 yaş aralığındaki üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ve çocukluk çağı olumsuz yaşantılarının çocuk sahibi olma motivasyonlarıyla ilişkisini ve yordayıcılığını incelemektir. Bununla birlikte, çocuk sahibi olma motivasyonlarının sosyodemografik değişkenler ekseninde nasıl farklılaştığı da araştırılmıştır. Araştırmaya Türkiye genelinde, farklı kademelerde üniversite eğitimine devam eden 344 öğrenci katılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden faydalanılan bu çalışmada, Sosyodemografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Çocuk Formu ve Çocuk Sahibi Olma Motivasyonları Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 26.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bağımsız Örneklemler t-Testi, Tek Yönlü ANOVA, Pearson r Korelasyon Testi, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, Kruskal Wallis H Testi ve Mann-Whitney U testlerinden faydalanılmıştır. Analizler neticesinde, ÇÇOY ve KAET-Ç, ÇÇOY ve ÇSOMÖ, KAET-Ç ile ÇSOMÖ arasında anlamlı düzeyde ilişkilere ulaşılmıştır. Bununla birlikte, ÇÇOY'un olumsuz ÇSOMÖ'yü düşük ve negatif yönde yordadığı tespit edilmiştir. Olumlu ÇSOMÖ ise ebeveynlerden algılanan duygusal sıcaklık tarafından pozitif ve düşük yönde yordanmıştır. Kategorik değişkenlere ilişkin yapılan analizlerde ise gelir durumu, ebeveynlerin eğitim durumu, devam edilen öğrenim kademesinde anlamlı farklılaşmalara ulaşılmazken cinsiyet ve medeni durumda manidar düzeyde farklılaşmalar elde edilmiştir. Buna göre, kadınların olumsuz ÇSOMÖ'sü erkeklerden daha yüksek; olumlu ÇSOMÖ ise erkeklerden daha düşüktür. Romantik bir ilişki içerisinde olduğunu bildiren katılımcıların olumsuz ÇSOMÖ'sü bekâr ve evlilerden daha yüksektir. Bu araştırmanın analizlerinden elde edilen bulgular, yaşamın erken dönemlerinde aile içerisinde deneyimlenenlerin ve ebeveyn-çocuk arasında kurulan ilişkinin çocukların yetişkin dönem çocuk sahibi olma motivasyonları üzerinde ilişkisel ve yordayıcı düzeyde belirleyiciliğinin olduğuna işaret etmektedir. Bu bulgu, doğurganlık oranlarının nüfusun kendini yenileme eşiğinin altında kaldığı Türkiye açısından önem arz etmektedir. Türkiye'de, bireylerin çocuk sahibi olma motivasyonlarını şekillendiren psikososyal faktörleri inceleyen araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. İlerde yapılacak çalışmalara; farklı değişkenlerin, daha geniş katılımcı gruplarının, farklı toplumsal ve kültürel bağlamların dâhil edilmesi çocuk sahibi olma motivasyonlarının daha bütüncül bir şekilde anlaşılmasına katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship and predictive power of perceived parenting attitudes and adverse childhood experiences on the childbearing motivations among university students aged 18-30. In addition, the study investigated how the childbearing motivations differ across sociodemographic variables. The study involved 344 students from across Turkey who were enrolled in university education at various levels. In this quantitative study, Sociodemographic Information Form, Adverse Childhood Experiences Scale, S-Perceived Parenting Attitudes Child Form, and Childbearing Motivation Scale were used. The data obtained were analysed using the SPSS 26.0 software package. Independent Samples t-Test, One-Way ANOVA, Pearson r Correlation Test, Multiple Linear Regression, Kruskal Wallis H Test, and Mann-Whitney U Test were applied. As a result of the analyses, significant relationships were found between ACE and EMBU-C, ACE and CMS and EMBU-C and CMS. However, it was found that ACE predicted negative CMS in a low and negative direction. Positive CMS, on the other hand, was predicted by perceived emotional warmth from parents in a positive and low direction. In the analyses conducted on categorical variables, no significant differences were found in terms of income status, parental education, and current level of education, while significant differences were found in terms of gender and marital status. Accordingly, women's negative CMS is higher than men's, while women's positive CMS is lower than men's. Participants who reported being in a romantic relationship had higher negative CMS than single and married participants. The findings obtained from the analyses of this study indicate that experiences within the family during early life and the relationship established between parents and children have a relational and predictive level of influence on children's childbearing motivation in adulthood. This finding is important for Turkiye, where fertility rates remain below the replacement level of population. There is a need for studies examining the psychosocial factors shaping individuals' motivations for childbearing in Turkiye. Future studies incorporating different variables, broader participant groups, and diverse social and cultural contexts will contribute to a more comprehensive understanding of childbearing motivations.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde ebeveyn tutumu ve çocukluk çağı travmalarının cinsel mitler ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between parental attitudes and childhood traumas and sexual myths in university students
MERYEM ÖZLEM PAKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGİSU NEHİR AYDIN
- Üniversite öğrencilerinde algılanan stres, umutsuzluk düzeyi ve yeme tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationship between perceived stress, hopelessness level and eating attitudes in university students
ARDA TANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE TOLUN ARICI
- Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve çocukluk çağı deneyimlerinin duyguları yönetme becerileri ile ilişkisi
The relationship of attachment styles and childhood experiences with emotion management skills in university students
NEDRET CİNBİR FİLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DÖNÜŞ SEVİNÇ ÖZBEK
- Üniversite öğrencilerinde genel aidiyet: Çocukluk çağı travmaları, koşulsuz kendini kabul ve iyi oluşun rolü
General belonging among university students: The role of childhood trauma, unconditional self-acceptence and well being
HİLAL ALMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNEM EVİN AKBAY
- Çocukluk çağı travmaları, algılanan sosyal destek ve algılanan anne baba tutumunun psikolojik sağlık ile arasındaki ilişki
Relation between childhood trauma, perceived social support, perceived parantel attitude and psychological health
PELİN KIRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMEL SARI GÖKTEN