Sanayi Devrimi, işçi hakları ve sendikal hareketlerin gelişimi
The Industrial Revolution, workers' rights and the development of trade union movements
- Tez No: 957301
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HALİS ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Bu tez, Sanayi Devrimi'nin iş gücü yapısında ve emek ilişkilerinde yol açtığı dönüşümleri inceleyerek, modern işçi haklarının tarihsel temellerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. 18. yüzyılın sonlarında İngiltere'de başlayarak tüm Avrupa'ya ve dünyaya yayılan Sanayi Devrimi, üretim araçlarını köklü biçimde değiştirirken aynı zamanda yeni bir toplumsal sınıf olarak işçi sınıfını da ortaya çıkarmıştır. Bu dönüşüm sürecinde işçiler, uzun çalışma saatleri, düşük ücret, sağlıksız çalışma koşulları ve sendikasızlık gibi sorunlarla karşı karşıya kalmış; bu da emek merkezli bir toplumsal mücadele zemini yaratmıştır. Çalışmada, dönemin sosyo-ekonomik yapısı ile işçi hakları arasındaki ilişki tarihsel-sosyolojik bir perspektifle ele alınmış; başta İngiltere olmak üzere Fransa, Almanya ve diğer sanayileşmiş ülkelerde işçi haklarının gelişim süreci değerlendirilmiştir. Çocuk işçiliği, kadın emeği, grev hakkı, sendikal örgütlenme, sosyal güvenlik uygulamaları ve çalışma süreleri gibi temel hak alanları üzerinde durulmuştur. Ayrıca, Sanayi Devrimi'nin yalnızca teknik bir dönüşüm değil, aynı zamanda emek rejiminde yapısal bir değişim olduğu ve bu bağlamda iş hukuku ve sosyal devlet uygulamalarının da temellerini attığı savunulmaktadır. Tezde hem tarihsel belge taraması hem de karşılaştırmalı hukuk yöntemi kullanılarak, işçi haklarının evrensel normlara dönüşüm süreci analiz edilmiştir. Bu bağlamda, modern iş hukukunun temelini oluşturan ilk yasal düzenlemeler, sendikal hareketlerin doğuşu ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gibi küresel kurumların rolü ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Sonuç olarak, Sanayi Devrimi işçi haklarının tarihsel gelişiminde hem bir başlangıç noktası hem de zorlayıcı bir koşullar bütünü olarak değerlendirilmiş; bu çalışma, emeğin hak temelli dönüşümünü anlamada önemli bir katkı sunmayı hedeflemiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the transformations in labor structure and industrial relations caused by the Industrial Revolution and to uncover the historical foundations of modern labor rights. The Industrial Revolution, which began in England in the late 18th century and rapidly spread across Europe and beyond, drastically altered the means of production while also giving rise to a new social class—the working class. During this transformation, workers faced long working hours, low wages, unsafe working conditions, and a lack of union representation, leading to a socio-political environment centered around labor-based struggle. The study explores the relationship between the socio-economic conditions of the period and labor rights from a historical-sociological perspective, with a focus on England, France, Germany, and other industrialized nations. Key issues such as child labor, women's labor, the right to strike, unionization, social security systems, and working hours are addressed in detail. The thesis argues that the Industrial Revolution was not merely a technical shift, but a structural transformation in labor regimes, laying the groundwork for labor law and welfare state practices. Through historical document analysis and comparative legal methods, the thesis examines the evolution of labor rights into universal legal norms. Early labor legislation, the emergence of trade union movements, and the role of international organizations such as the International Labour Organization (ILO) are discussed extensively. In conclusion, the Industrial Revolution is evaluated as both a foundational moment and a set of challenging conditions in the historical development of labor rights. This study aims to contribute to a deeper understanding of the rights-based transformation of labor.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Döneminde sendikal faaliyetlerin gelişimi (1923-1980)
The development of trade union activities in the Republican Period (1923-1980)
MUSTAFA KARACA
- 1961 ve 1982 Anayasalarında sendikal haklar ve günümüzde sendikal hakların gelişim dinamikleri
Union rights in 1961 and 1982 constitutions and recent developments in the union dynamics
ERTAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiAbant İzzet Baysal Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. ŞAHABETTİN GÜNEŞ
- İşçi sınıfının oluşumunda sendikalaşma süreci
Formation of the working class in the process of unionization
ÇİĞDEM KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSüleyman Demirel ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ÖREN
- Demokrasinin işlevselliği ile sendikalar arasındaki ilişki
The relationship between functioning of democracy and trade unions
MEHMET EMİN YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerAtılım ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL BİRCAN
- Kadın istihdamını artırmaya yönelik politikalarda sendikaların rolü: Ankara'da gıda sanayi iş kolunda faaliyet gösteren sendikalar üzerine bir inceleme
The role of trade unions in policies to increase women's employment: A study on the trade unions operating in the food industry sector in Ankara
CANSU MERVE EĞRİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU METİN