İlkokul öğrencilerinin çevreye yönelik farkındalıkları, tutumları ve sorumlu davranışları
Primary school students' awareness, attitudes and responsible behaviours towards the environment
- Tez No: 957795
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAMDİ KARAKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Çevre, çevreye yönelik farkındalık, çevreye yönelik tutum, çevreye yönelik sorumlu davranış, ilkokul öğrencileri, Environment, environmental awareness, environmental attitudes, environmentally responsible behavior, primary school students
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Bu çalışmanın amacı, ilkokul öğrencilerinin çevreye yönelik farkındalıklarının, tutumlarının ve sorumlu davranışlarının belirlenmesidir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli benimsenmiştir. Bu araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında İç Anadolu Bölgesindeki bir ilin sınırları içindeki ilkokul öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde ise ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmış 3. ve 4. sınıf düzeyindeki 427 ilkokul öğrencisine ulaşılarak veriler toplanmıştır. Araştırmada“İlkokul Çevre Farkındalık Ölçeği (İÇFÖ)”,“Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği (ÇYTÖ)”ile“Çevreye Yönelik Sorumlu Davranış Ölçeği (ÇYSDÖ)”veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Uygulama, öğrencilerin gönüllülük esası gözetilerek sınıf ortamında yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Toplanan verilerin istatistiksel analizleri için SPSS ve Excel paket programlarından faydalanılmıştır. İlkokul öğrencilerinin ölçeklerden elde ettikleri ortalama puanların betimsel analizi yüzde, frekans ve aritmetik ortalama, Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi ile yöntemleri kullanılarak hesaplanmıştır. Analizler kapsamında, puanlar arasındaki varyanslara bağlı olarak etki büyüklüğü (η² - etakare) hesaplanmıştır. Araştırmada ilkokul öğrencilerinin çevreye yönelik yüksek düzey farkındalığa, tutma ve sorumlu davranışa sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. İlkokul öğrencilerinin çevreye yönelik farkındalık, tutum ve sorumlu davranışları sınıf değişkenine göre anlamlı bir fark oluşturmazken; cinsiyet, yerleşim yeri, anne ve baba eğitim durumuna göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin çevreye yönelik algılarını geliştirmek ve bu algının içsel tutuma ve davranışa dönüştürülmesi için okul içi ve okul dışı aktiviteler artırılması ve aile katılımıyla birlikte kırsaldan il merkezlerine doğru sürdürülebilir kalkınma bilincini arttırmak amaçlı okullarda atık, geri dönüşüme dair toplama yerleri, kutuları hazırlanarak, desteklerini teşvik edici uygulamaların yaygınlaştırılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to determine primary school students' awareness, attitudes, and responsible behaviors toward the environment. In this study, the survey model was adopted from quantitative research methods. The sample of this study consists of primary school students within the boundaries of a province in the Central Anatolia Region during the 2022-2023 academic year. In the sample selection, the criterion sampling method was used, and data were collected from 427 elementary school students in the 3rd and 4th grades. In the study, the“Elementary School Environmental Awareness Scale,”“Environmental Attitude Scale”and“Environmental Responsible Behavior Scale”were used as data collection tools. The application was carried out face-to-face in the classroom environment, taking into account the principle of voluntariness of the students. The collected data were analyses were performed using SPSS and Excel software packages. The descriptive analysis of the average scores obtained by elementary school students on the scales was calculated using percentage, frequency, arithmetic mean, Mann-Whitney U test, and Kruskal-Wallis H test methods. Within the scope of the analyses, the effect size (η²) was calculated based on the variances between the scores. The study concluded that primary school students have a high level of environmental awareness, commitment, and responsible behavior. While primary school students' environmental awareness, attitudes, and responsible behavior did not show a significant difference according to class variables, it was concluded that they differed according to gender, place of residence, and parents' educational status. To develop students' perceptions of the environment and transform these perceptions into internal attitudes and behaviors, it is recommended that school-based and extracurricular activities be increased and that family participation be encouraged to raise awareness of sustainable development from rural areas to city centers. This can be achieved by setting up waste collection points and recycling bins in schools and promoting supportive practices.
Benzer Tezler
- İlkokul öğrencilerinin çevre farkındalıkları ile çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi
Examination of the environmental awareness primary school students and their attitudes towards the environment
MERVE URHANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE GAMZE HASTÜRK
- Fen bilimleri dersinde STEAM etkinliklerinin ilkokul öğrencilerinin STEAM tutum, çevresel farkındalık ve çevreye karşı tutumlarına etkisi
The impact of STEAM activities in science classes on primary school students' STEAM attitudes, environmental awareness, and attitudes towards the environment
ÜMİT CAN KÜÇÜKAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MELTEM DURAN
- Hayat bilgisi dersinde sürdürülebilir çevre farkındalığı kazandırmaya yönelik bir araştırma
A research on raising sustainable environmental awareness in life sciences lesson
AYŞEGÜL KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY KURTDEDE FİDAN
- İlkokul 3. sınıf ve 4. sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik algılarının ve farkındalıklarının incelenmesi
Investigation of environmental perceptions and awarenes of primary school 3rd grade students and 4th grade students
BÜŞRA AKKAŞ ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ÖZDEMİR
- İlkokul öğrencilerinin mühendislik ve tasarım becerilerine yönelik rehber materyal geliştirme çalışması
Guide material development study for primary school students' engineering and design skills
HİLAL ŞENSES ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY ŞENEL ÇORUHLU