Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde ekolojik ayak izi: BRICS-T ülkeleri üzerine panel veri analizi
Ecological footprint in the framework of sustainable development: Panel data analysis on BRICS-T countries
- Tez No: 957850
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM KİREN GÜRLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Econometrics
- Anahtar Kelimeler: Ekolojik Ayak İzi, Sürdürülebilir Kalkınma, Panel Veri, Ecological Footprint, Sustainable Development, Panel Data
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Veri Yönetimi ve Analizi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Ekolojik ayak izi, insanların, toplumların ve ülkelerin doğal kaynak tüketimini ve ekosistem üzerindeki baskısını ölçen bir göstergedir. Bu çalışmada, BRICS-T ülkelerinde 1992-2019 dönemi için kişi başına tüketimin ekolojik ayak izi üzerindeki etkileri panel veri analiziyle incelenmiştir. Sürdürülebilir kalkınmanın üç boyutunu temsilen dört bağımsız değişken belirlenmiş; ekonomik değişkenler olarak kişi başına gayri safi yurt içi hasıla ve finansal gelişim endeksi, sosyal değişken olarak insani gelişmişlik endeksi, çevresel değişken olarak ise yenilenebilir enerji tüketimi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, ele alınan ülke grubunda kişi başına gayri safi yurt içi hasıla ve finansal gelişmişlik, kişi başına tüketimin ekolojik ayak izini artırırken, yenilenebilir enerji tüketimi ve insani gelişmişliğin azaltıcı etkide olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, kişi başına tüketimin ekolojik ayak izinin Türkiye ve Brezilya'da Çin'e göre daha düşük, Güney Afrika, Hindistan ve Rusya'da ise daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, yeşil büyüme politikalarının uygulanması, sürdürülebilir tüketimin teşvik edilmesi, yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılması, çevre dostu projelere finansman sağlanması ve eğitim, sağlık ve gelirin iyileştirilmesiyle insani gelişmişliğin artırılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ecological footprint is an indicator that measures the consumption of natural resources and the pressure of people, societies and countries on the ecosystem. In this study, the effects of per capita consumption on ecological footprint in BRICS-T countries for the period 1992-2019 are analyzed by panel data analysis. Four independent variables representing the three dimensions of sustainable development were determined; gross domestic product per capita and financial development index were used as economic variables, human development index as social variable, and renewable energy consumption as environmental variable. According to the results of the analysis, gross domestic product per capita and financial development increase the ecological footprint of per capita consumption, while renewable energy consumption and human development have a decreasing effect. Moreover, the ecological footprint of per capita consumption is lower in Turkey and Brazil than in China, while it is higher in South Africa, India and Russia. As a result, it is recommended to increase human development by implementing green growth policies, promoting sustainable consumption, expanding the use of renewable energy, financing environmentally friendly projects and improving education, health and income.
Benzer Tezler
- Çevresel sürdürülebilirlik çerçevesinde ekolojik ayak izi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Azerbaycan üzerine ampirik bir analiz
Ecological footprint and economic growth relationship within the framework of environmental sustainability: An empirical analysis on Azerbaijan
SEYMUR AHMEDOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiDokuz Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK KARŞIYAKALI
- Azerbaycan'ın ekolojik ayak izi: Çevresel Kuznets Eğrisi ve genişletilmiş ARDL yönteminden kanıtlar
Azerbaijan's ecological footprint: Evidence from the Environmental Kuznets Curve and the augmented ARDL method
ADİL HUSEYNOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonometriKütahya Dumlupınar ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYHAT BAYRAK GEZDİM
- Economic and environmental impacts of alternative energy sources on oil exporting countries: An empirical application on African countries
Alternatif enerji kaynaklarının petrol ihracatçısı ülkeler üzerindeki ekonomik ve çevresel etkileri: Afrika ülkeleri üzerine ampirik bir uygulama
STEPHEN TAİWO ONIFADE
- Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın gümrük ve Avrupa Birliği açısından incelenmesi: Türkiye dış ticaretine yönelik bir araştırma
An examination of the European Green Deal in terms of Customs and the European Union: A research on foreign trade in Türkiye
FATİH ERBAŞI
