BIST Sürdürülebilirlik Endeksi hisse senetlerinde fiyatlama davranışlarının analizi
An empirical analysis of stock pricing behavior within the BIST Sustainability Index
- Tez No: 957971
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ UMUT DOĞAN, PROF. DR. TOLGA OMAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışma, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi şirketleri için yatırımcıların fiyatlama davranışlarını Eşik Otoregresif (TAR) model analizi ile incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, sürdürülebilirlik endeksinde yer alan hisse senetlerine ilişkin hisse senedi değerleme kararları ve fiyatlama kalıplarını analiz etmektir. Elde edilecek bulgular çerçevesinde ilgili taraflara politika önerileri sunularak finansal piyasalarda daha sağlıklı bir işleyişin gerçekleşmesine katkı sağlamaktır. Çalışmada, Panel TAR modeli kullanılarak, şirketlerin temel finansal göstergeleri ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişki iki farklı fiyat rejimi altında incelenmiştir. Rejim ayrımı, logaritmik hisse fiyatlarının belirli bir eşik değerin altında veya üstünde olmasına göre yapılandırılmış ve çok değişkenli doğrusal regresyon modelleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Bunun beraberinde, F/K oranı, PD/DD oranı, ROE, ROA, net gelir büyümesi, PEG oranı, finansal kaldıraç oranı, asit-test oranı, Tobin Q oranı ve firma büyüklüğü gibi finansal performans göstergeleri bağımlı değişkenler olarak kullanılmış, mevduat faiz oranı da kontrol değişken olarak modele eklenmiştir. Analiz sonuçları, yatırımcıların hisse senetlerini fiyatlarken izledikleri değerlendirme kriterlerinin farklı fiyat rejimine bağlı olarak anlamlı biçimde farklılaştığını ortaya koymaktadır. Bu durum, yatırımcı davranışlarının homojen olmadığına ve yatırımcıların düşük fiyat rejiminde (ayı piyasası- düşen piyasa olarak değerlendirilmektedir) ve yüksek fiyat rejiminde (boğa piyasası- yükselen piyasa olarak değerlendirilmektedir) farklı finansal göstergelere dayandığına işaret etmektedir. Bulgulara göre, düşük fiyat rejiminde F/K oranı, PEG oranı, Tobin Q, asit-test oranı ve firma büyüklüğü gibi göstergeler anlamlı etkiler gösterirken; yüksek fiyat rejiminde ROE, ROA, net gelir büyümesi ve asit-test oranı daha belirleyici rol oynamaktadır. Özellikle dikkat çekici olan, aynı göstergenin farklı fiyat seviyelerinde zıt etkiler yaratabilmesidir. Örneğin, Tobin Q oranı düşük fiyat rejiminde hisselerde pozitif, yüksek fiyat rejiminde hisselerde ise güçlü negatif etki sergilemektedir. Bu farklılaşma, yatırım karar süreçlerinde gösterge duyarlılığının rejim farklılaşmasına göre yeniden konumlandığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines investor pricing behavior for companies listed in the BIST Sustainability Index using a Threshold Autoregressive (TAR) model analysis. The primary aim of the research is to analyze stock valuation decisions and pricing patterns related to stocks included in the sustainability index. Based on the findings, policy recommendations will be presented to relevant stakeholders to contribute to a healthier functioning of financial markets. In this study, a Panel TAR model is employed to investigate the relationship between firms' key financial indicators and stock prices under two distinct price regimes. The regime classification is based on whether the logarithmic stock prices fall below or above a certain threshold, and the analysis is conducted using multivariate linear regression models. Financial performance indicators such as the Price/Earnings ratio (P/E), Price-to-Book ratio (P/B), Return on Equity (ROE), Return on Assets (ROA), net income growth, PEG ratio, financial leverage ratio, acid-test ratio, Tobin's Q, and firm size are used as independent variables, while the deposit interest rate is included as a control variable. The analysis results reveal that the evaluation criteria followed by investors in pricing stocks differ significantly depending on the price regime. This indicates that investor behavior is not homogeneous, and that investors rely on different financial indicators in the low-price regime (bear market) and the high-price regime (bull market). According to the findings, indicators such as the P/E ratio, PEG ratio, Tobin's Q, acid-test ratio, and firm size have significant effects in the low-price regime; whereas ROE, ROA, net income growth, and acid-test ratio play a more decisive role in the high-price regime. Notably, some indicators exert opposite effects under different price levels. For example, the Tobin's Q ratio has a positive impact on stock prices in the low-price regime but shows a strong negative effect in the high-price regime. This divergence suggests that indicator sensitivity in investment decision-making is repositioned according to regime shifts. In the low-price regime, investors tend to focus on value-seeking, growth potential, and risk assessment, while in the high-price regime, they adopt a more performance-, efficiency-, and sustainability-oriented approach. The study's findings reveal that investor behavior in sustainability index companies systematically varies based on price levels. These findings imply that corporate executives should structure their financial reporting and investor communication strategies, investors should design their portfolio selection criteria, and regulatory bodies should formulate market policies by considering price-level-based differentiation.
Benzer Tezler
- BIST sürdürülebilirlik endeksi için Markov zinciri analizi
Markov chain analysis for BIST sustainability index
ÇAĞRI IŞIK
- Şirketlerin BİST 25 sürdürülebilirlik endeksine girmesinin hisse senetlerine etkisi
The effects of companies inclusion in the BİST 25 sustainablity index on stocks
GÖKHAN YILDIRIM
- Sürdürülebilirlik endeksi ve yatırımcı tepkisi: Getiri ve likidite açısından bir araştırma
Sustainability index and investors' reactions: A research on return and liquidity
SULTAN KILIÇ
Doktora
Türkçe
2023
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSAN ERSOY
- Long term competitive advantage effect on company value with fuzzy logic and machine learning applications
Bulanık mantık ve makine öğrenmesi uygulamaları ile uzun vadeli rekabet avantajının şirket değeri üzerine etkisi
ZEKERİYA BİLDİK
Doktora
İngilizce
2024
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAYA TOKMAKÇIOĞLU
- BİST sürdürülebilirlik endeksindeki şirketlerin hisse senedi değeri üzerine bir analiz
An analysis on the share value of companies listed in the BIST sustainability index
ÖZNUR AKMAN