Kadınların muhasebe mesleğinde temsil ve liderlikte karşılaştığı zorluklar ve İstanbul örneği
Challenges faced by women in accounting profession in representation and leadership: The case of Istanbul
- Tez No: 959386
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe-Denetim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu araştırma, muhasebe mesleğinde çalışan kadınların toplumsal cinsiyet temelli deneyimlerini derinlemesine anlamayı amaçlamaktadır. Kadın muhasebecilerin işe alım süreçlerinden kariyer ilerlemesine, örgütsel karar mekanizmalarına katılımından iş-yaşam dengesi kurma çabalarına kadar uzanan geniş bir yelpazede karşılaştıkları cinsiyet temelli engeller, nitel veri toplama teknikleri aracılığıyla incelenmiştir. Çalışma, ataerkil toplumsal yapının muhasebe mesleği içerisindeki yansımalarını görünür kılmakta ve kadınların meslekî yeterliliklerinin çoğu zaman fiziksel görünüm, yaş, medeni durum ve annelik potansiyeli gibi mesleki olmayan unsurlar üzerinden değerlendirildiğini ortaya koymaktadır. Katılımcıların büyük çoğunluğu işe alım süreçlerinde ve çalışma hayatında açık ya da örtük biçimde ayrımcılığa uğradıklarını, terfi ve liderlik pozisyonlarında yeterince temsil edilmediklerini, yoğun mesai saatleri ile ev içi sorumluluklar arasında denge kurmakta zorlandıklarını ve çoğu zaman örgüt içi destek mekanizmalarından yoksun bırakıldıklarını ifade etmiştir. Ayrıca, kadın yöneticiler ile kadın çalışanlar arasındaki gerilimler ve rekabet ilişkileri, ataerkil sistemin kadınlar arası dayanışmayı nasıl zayıflattığını gözler önüne sermektedir. Çalışmada elde edilen bulgular, cam tavan, cam uçurum, iyiliksever cinsiyetçilik ve yapısal eşitsizlikler gibi kuramsal çerçeveler bağlamında yorumlanmış; bu kavramların kadın muhasebecilerin mesleki görünürlüğünü ve kariyer gelişimlerini nasıl sınırlandırdığı analiz edilmiştir. Ayrıca bazı katılımcıların cinsiyet temelli ayrımcılık yaşamadıklarını belirtmeleri, örgütsel kültürün belirleyici gücünü ve eşitlikçi politikaların somut etkisini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, muhasebe mesleğinde toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılığın çok katmanlı, sembolik ve yapısal biçimlerde tezahür ettiği; bu durumun hem bireysel düzeyde kadınların motivasyon ve aidiyet duygularını zayıflattığı, hem de örgütsel verimlilik ve adalet algısını olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır. Araştırma, toplumsal cinsiyet eşitliğini odağına alan örgütsel dönüşüm stratejilerinin aciliyetine dikkat çekmekte ve bu doğrultuda somut öneriler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to comprehensively examine the gender-based experiences of women working in the accounting profession. Through qualitative data collection techniques, the research explores the wide spectrum of gender-related barriers encountered by women accountants—from recruitment processes to career advancement, from participation in organizational decision-making mechanisms to efforts at maintaining work-life balance. The study renders visible the reflections of patriarchal social structures within the accounting profession and reveals that women's professional competencies are often evaluated through non-professional attributes such as physical appearance, age, marital status, and motherhood potential. A significant majority of participants reported facing explicit or implicit discrimination during recruitment and throughout their careers, insufficient representation in promotion and leadership positions, difficulty balancing intense working hours with domestic responsibilities, and a lack of institutional support mechanisms. Furthermore, tensions and competitive relationships between female managers and female subordinates illustrate how patriarchal systems undermine solidarity among women. The findings have been interpreted within the framework of theoretical concepts such as the glass ceiling, glass cliff, benevolent sexism, and structural inequality, analyzing how these dynamics restrict women's professional visibility and career development in the field of accounting. The fact that some participants reported not experiencing gender-based discrimination underscores the decisive role of organizational culture and highlights the concrete impact of egalitarian workplace policies. In conclusion, the study finds that gender-based discrimination in the accounting profession manifests in multilayered, symbolic, and structural forms, which not only diminish individual women's motivation and sense of belonging but also negatively affect organizational justice and efficiency. The research calls urgent attention to the necessity of organizational transformation strategies centered on gender equality and offers concrete recommendations in this regard.
Benzer Tezler
- Muhasebe meslek mensubu kadınların iş ve yaşam dengesi üzerine bir araştırma: Antalya ili örneği
The research of work-life balance of female accounting professionals the case of Antalya
ŞULE ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MaliyeBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ APALI
- Muhasebe mesleğinde uzmanlaşmanın muhasebe meslek mensuplarının bakış açısı ile değerlendirilmesi: Tokat ilinde bir araştırma
Evaluation of specialization in the accounting profession from the perspective of professional accountants: A research in Tokat province
AYŞE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BankacılıkSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMuhasebe, Finans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİD ALPAGUT ŞENEL
- Muhasebe meslek mensubu kadınların cinsiyete dayalı ayrımcılık nedeni ile yaşadığı mesleki sorunlar ve İstanbul ili saha araştırması
Accountant women's professional problems because of discrimination against women and a field work in İstanbul
NERİMAN ÇETİN YALÇIN
- Davranışsal muhasebe çerçevesinde etik konusunun değerlendirilmesi
The examination of ethics issue in the framework of behavioral accounting
FİLİZ ANGAY KUTLUK
- Bourdıeu sosyolojisi açısından mali müşavirlik mesleğine ilişkin bir alan çalışması: Türkiye örneği
A field study on the financial advisory profession from the perspective of bourdieu sociology: The case of Turkiye
EMRE BARAN
Doktora
Türkçe
2024
SosyolojiKırıkkale ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUPHİ ASLANOĞLU