Oyunculukta oyun kavramı ve gerçeklik ilişkisi üzerinden Stanislavski sistemi
An analysis of Stanislavski system on the relationship between game concept and reality in acting
- Tez No: 959402
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Sanat Tarihi, Performing and Visual Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tiyatro Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Bu çalışma, tiyatro sanatında oyun kavramının kültürel, felsefi ve psikolojik boyutlarını incelemek amacıyla yapılandırılmıştır. Johan Huizinga'nın Homo Ludens adlı eserinde geliştirdiği oyun kuramı ile Konstantin Stanislavski'nin oyunculuk sistemine dair yaklaşımı arasında kavramsal bir köprü kurulmuştur. Huizinga'nın oyun anlayışı, insanın yaratıcı doğasına işaret eden bir kültürel faaliyet alanı sunarken; Stanislavski'nin geliştirdiği sistem, bu yaratıcı süreci sahne üzerinde gerçekliğe dönüştüren bir sanat pratiği olarak değerlendirilmiştir. Çalışma, oyuncunun bireysel belleği, yaşadığı coğrafya, kültürel arka planı ve toplumsal konumunun sahnedeki yaratım sürecine olan etkilerini detaylı bir biçimde ele almıştır. Oyuncunun rolünü icra ederken sahne üzerinde anlam kuran, duygusal derinlik yaratan ve seyirciyle düşünsel bir bağ geliştiren bir özne olarak konumlandığı ortaya konmuştur. Huizinga'nın sihirli daire kavramı ile Stanislavski'nin sihirli eğer, duygusal hafıza ve içsel eylem ilkeleri arasında güçlü bir yapısal benzerlik saptanmıştır. Araştırmada kullanılan nitel yöntemler aracılığıyla yapılan kuramsal çözümlemeler sonucunda, oyunculuğun teknik beceri, hafıza, bireysel deneyim ve toplumsal yapı ile şekillenen çok katmanlı bir yaratım süreci olduğu vurgulanmıştır. Oyuncunun performansındaki inandırıcılık, sahnede kurulan gerçekliğin seyircinin duygusal ve zihinsel dünyasında nasıl karşılık bulduğunu da etkileyen temel bir unsura dönüşmüştür. Tez kapsamında yapılan değerlendirmeler, tiyatronun bireyin kendini, toplumu ve gerçekliği yeniden kurduğu yaratıcı bir eylem alanı oluşturduğunu ve estetik bir anlatım biçimi sunduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This study is structured to examine the cultural, philosophical and psychological dimensions of the concept of play in the art of theater. A conceptual bridge is built between Johan Huizinga's theory of play developed in his work Homo Ludens and Konstantin Stanislavski's approach to the acting system. While Huizinga's understanding of play offers a field of cultural activity that points to the creative nature of human beings, the system developed by Stanislavski is evaluated as an art practice that transforms this creative process into reality on stage. The study examined in detail the effects of the actor's individual memory, geography, cultural background and social position on the creation process on the stage. It was revealed that the actor is positioned as a subject who constructs meaning on the stage, creates emotional depth and develops an intellectual bond with the audience while performing his/her role. A strong structural similarity was found between Huizinga's magic circle concept and Stanislavski's magic if, emotional memory and inner action principles. As a result of the theoretical analysis through the qualitative methods used in the research, it was emphasized that acting is a multi-layered creation process shaped by technical skills, memory, individual experience and social structure. The believability of the actor's performance has become a fundamental element that affects how the reality established on the stage corresponds to the emotional and mental world of the audience. The evaluations made within the scope of the thesis have revealed that theater constitutes a creative field of action in which the individual reconstructs himself, society and reality and offers an aesthetic form of expression.
Benzer Tezler
- Gerçeklik ve teatrallik bağlamında Emrah Eren rejilerine bakış
An overview of Emrah Eren registers in the context of reality and theatrality
AHMET BALTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Antik Roma dönemi komedyasında metatiyatro: Plautus ve Terentıus
Metathater in Ancient Roman Comedy: 'Plautus and Terentius'
DİLŞAD BOZYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Tiyatro ve sahne tasarımına yaklaşım ve uygulamalarıyla Achim Freyer
Achim Freyer with his approaches and applications to theater and stage design
TİLSEM TAHTAKESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEVENT BERBER
- Bir 'Vahşet Tiyatrosu' denemesi
An experiment of 'Cruelty Theatre'
VELİ KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSahne ve Görüntü Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEVİL ILGAZ
- Kavramsal metafor teorisinden teatral bütünlüğe: Şahika Tekand'ın Karanlık Korkusu, On Adımda Unutmak (anti-Prometheus) ve IO Oyunlarında sahneleme öğelerinin bağlantısallığına metaforik bir yaklaşım
From conceptial metaphor theory to theatrical integrity: A metaphorical approach to connetivity in staging elements of Fear of Darkness, How to Forget in Ten Steps (anti-Prometheus) and IO Plays by Şahika Tekand
ÖZGÜR ÖZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. M. MELİH KORUKÇU