Ebeveyn mükemmeliyetçiliği ve dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkide çocuğun problemli teknoloji kullanımının aracı rolü
The mediating role of child problematic technology use in the relationship between parental perfectionism and digital literacy
- Tez No: 960326
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERKAN VOLKAN SARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu araştırmanın amacı, ebeveyn mükemmeliyetçiliği ve ebeveyn dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkide çocuğun problemli teknoloji kullanımının aracı rolünün belirlenmesidir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubunu 2023-2024 eğitim ve öğretim yılında Rize ilinde okul öncesi kurumlarında eğitim gören 4-6 (48-72 ay) yaş çocuğa sahip 478 ebeveyn oluşturmaktadır. Bu araştırmada ebeveynlere Çok Boyutlu Ebeveyn Mükemmeliyetçiliği Ölçeği, Dijital Ebeveynlik Öz Yeterlik Ölçeği, Çocuklar İçin Problemli Teknoloji Kullanımı Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Sosyodemografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Ebeveyn mükemmeliyetçiliği ile dijital okuryazarlığı arasında çocukların problemli teknoloji kullanımının aracılık rolü üstlenip üstlenmediğini belirlemek için Process Makro 4.2 sürümü kullanılmış, Bootstrap yöntemi esas alınarak Model 4 ile basit aracılık analizi uygulanmıştır. Ebeveynin dijital okuryazarlığının problemli teknoloji kullanımını azaltıcı, mükemmeliyetçi tutumlarının ise artırıcı etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, tek çocuğun olduğu ailelerde çocukların yoksunluk-kaçış davranışlarının daha yüksek olduğunun gözlenmesi ve ailedeki çocuk sayısının artmasıyla problemli teknoloji kullanımında farklılaşmaların olması önemli bulgulardandır. Ebeveyn yaşının bazı problemli kullanım alt boyutlarında etkili olmasının yanı sıra özellikle baba yaşının artmasıyla çocukların kontrole direnç gösterdikleri tespit edilmiştir. Yapılan araştırma ile ebeveyn mükemmeliyetçiliğinin çocuk problemli teknoloji kullanımını yordama düzeyinin anlamlı olduğu ve ebeveynlerde mükemmeliyetçiliğin dijital okuryazarlık üzerindeki etkisinin çocuğun problemli teknoloji kullanımı aracılığıyla açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the mediating role of children's problematic technology use in the relationship between parental perfectionism and parental digital literacy. The correlational screening model, one of the quantitative research methods, was used in the study. The research group consisted of 478 parents of children aged 4-6 (48-72 months) who were attending preschool institutions in Rize province during the 2023-2024 academic year. In this study, the Multidimensional Parental Perfectionism Scale, the Digital Parenting Self-Efficacy Scale, the Children's Problematic Technology Use Scale, and the Sociodemographic Information Form developed by the researcher were administered to the parents. To determine whether children's problematic technology use played a mediating role between parental perfectionism and digital literacy, Process Macro version 4.2 was used, and simple mediation analysis was applied with Model 4 based on the Bootstrap method. Parental digital literacy has been found to reduce problematic technology use, while perfectionist attitudes increase it. Furthermore, the observation that children in single-child families exhibit higher rates of withdrawal and escape behaviors, and that problematic technology use varies with the number of children in the family, are important findings. While parental age has an impact on some sub-dimensions of problematic use, it has also been found that children, particularly as fathers' age increases, become more resistant to control. The study concluded that parental perfectionism significantly predicts children's problematic technology use, and that the impact of parental perfectionism on children's digital literacy is explained through children's problematic technology use.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin algılanan ebeveyn tutumları ile ilişkisinde mükemmeliyetçiliğin aracı rolünün incelenmesi
Examining the mediating role of perfectionism in the relationship between perceived parental attitudes with cyberbullying and cybervictimization
BURCU GÖKBERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiUfuk ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAHŞAN BALAMİR BEKTAŞ
- Adolesan sporcuların tükenmişliğinin belirlenmesinde algılanan ebeveyn mükemmeliyetçiliği ve güdüsel ikliminin rolü
The role of perceived parental perfectionism and motivational climate in determining burnout in adolescent athletes
NİLAY HANDE KOCADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİYE HÜLYA AŞÇI
- Erken çocukluk dönemi içselleştirme ve dışsallaştırma davranış problemleriyle annenin ebeveyn tutumları arasındaki ilişkide anne mükemmeliyetçiliğinin aracı rolü
The mediating role of maternal perfectionism in the relationship between internalizing and externalizing behavior problems in early childhood and mother's parenting styles
MERVE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA AKÇİNAR YAYLA
- Üstün yetenekli çocukların ebeveynlerinin mükemmeliyetçilikleri ile stres algıları ve psikopatoloji düzeylerinin incelenmesi
Examination of perfectionism, perceptions of stress and the levels of psychopathology of the parents of gifted children
DENİZ GİZER
- Çocuğun benlik kavramının olumluluğu, annenin mükemmeliyetçiliği ve anne kabul red algısı arasındaki ilişkilerin incelemesi
Examining self-concept of children in terms of mother perfectionism and perceptions of acceptance/rejection of mother
GÖZDE ÖZÇİÇEK KALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE SEMA KARAKELLE