Kozmolojik evrende dinamik kara delikler
Dynamic black holes in the cosmological universe
- Tez No: 960896
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK KAZICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 50
Özet
Bu tezde, Genel Görelilik kuramı kapsamında, kozmolojik genişleme ile uyumlu dinamik kara delik geometrileri incelenmiştir. İlk olarak Schwarzschild çözümü ve statik kara deliklerin kuramsal temelleri ele alınmış, ardından McVittie, Sultana-Dyer ve Thakurta gibi kozmolojik kara delik metrikleri tanıtılmıştır. McVittie metriği, Schwarzschild-de Sitter-Kottler geometrisine indirgenerek Misner-Sharp-Hernandez yöntemiyle kütle hesabı yapılmıştır. Zamanla değişen köşegen bir kara delik metriği tanımlanmış ve bu yapı ile uyumlu enerji-momentum tensörü üzerinden Einstein alan denklemleri analitik olarak çözülmüştür. Kütle ile genişleme parametresi arasındaki ilişki ortaya konmuş; metrik, farklı koordinat sistemlerinde literatürle karşılaştırılmıştır. Görünür ufuk ve kozmolojik kütle analizleriyle sonuçların literatürle uyumlu olduğu gösterilmiştir. Jeodezik denklemler yardımıyla kararlı yörüngeler ve yığılma disklerinin dinamikleri incelenmiş, bu yapıların Hubble parametresiyle ilişkili olduğu gösterilmiştir. Ayrıca kara deliğin termodinamik özellikleri ele alınmış; yüzey kütleçekimi, Hawking sıcaklığı, görünür ufuk yarıçapı, yüzey alanı ve entropisi hesaplanmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis investigates dynamic black hole geometries compatible with cosmological expansion within the framework of General Relativity. Initially, the theoretical foundations of static black holes, particularly the Schwarzschild solution, are discussed. Subsequently, cosmological black hole metrics such as McVittie, Sultana-Dyer, and Thakurta are introduced. The McVittie metric is transformed into the Schwarzschild–deSitter–Kottler geometry, and the Misner-Sharp-Hernandez method is used to compute its mass. A time-dependent diagonal black hole metric is then defined, and the Einstein field equations are analytically solved using a non-ideal energy-momentum tensor consistent with this geometry. A close relation between mass and the cosmological expansion parameter is established. The metric is transformed into different coordinate systems and compared with existing models in the literature. Calculations of the apparent horizon and cosmological mass demonstrate consistency with known results in the appropriate limits. Geodesic equations are used to study stable orbits and accretion disk dynamics, showing that energy, angular momentum, and angular velocity are related to the Hubble parameter. Finally, the thermodynamic properties of the black hole are analyzed; surface gravity, Hawking temperature, apparent horizon radius, surface area, and entropy are computed.
Benzer Tezler
- Kütleçekimi, ayar kuramları ve erken evren
Gravitation, gauge theories and the early universe
YILMAZ KAPMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Fizik ve Fizik MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞUAYYİP SALİM ÖZKURT
- Dynamical system analysis of cosmological inflation models with axion-like-particles (ALP)
Axion benzeri parçacıkların kozmolojik enflasyon modellerinin dinamik sistem analizi metodu ile incelenmesi
SERMET ÇAĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN SAVAŞ ARAPOĞLU
- Yüksek mertebeden gravitasyon teorilerinde dinamik sistem analizi
Dynamical system analysis of high order gravitation theories
ALİ OSMAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN GÜDEKLİ
- A remedy for major cosmological tensions: Dark energy with an oscillating inertial mass density
Başlıca kozmolojik gerilimler için tek bir reçete: Salınımlı eylemsizlik kütle yoğunluğuna sahip karanlık enerji
CİHAD KIBRIS
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR AKARSU
- Yavaşlama parametresinin bazı parametrizasyonlarının f(R,T) gravitasyon teorisinde incelenmesi
Investigation of some parametrizations of deceleration parameter in f(R,T) theory of gravity
DİLAY KÖSEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEĞER SOFUOĞLU