Geri Dön

Neoliberalizm ve turizm ilişkisinin kültürel miras alanları üzerindeki etkileri, tarihi yarımada, sultanahmet ve sirkeci

The effects of the relationship between neoliberalism and tourism on cultural heritage areas, historical peninsula, sultanahmet and si̇rkeci̇

PDF İndir

  1. Tez No: 961922
  2. Yazar: ÖZGÜRGÜN GÜRBÜZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. OYA AKIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Neoliberal kentleşme, kültürel miras, turizm, kültürel turizm, kültür odaklı dönüşüm, Neoliberal urbanization, cultural heritage, tourism, cultural tourism, culture-led transformation
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Planlama Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

Neoliberal politikaların 1970'lerden itibaren küresel ölçekte güç kazanmasıyla, kentler“sermaye birikimi”ve“yarışmacı avantaj”sağlama hedefiyle yeniden şekillenmiştir (Harvey, 1989; Brenner & Theodore, 2002). Bu süreçte, kentsel mekânların metalaşması ve rant odaklı projelerin artması, kültürel miras alanlarını da“ekonomik kalkınma araçları”olarak öne çıkarmıştır (Smith, 2006; Hall & Page, 2014). Bu çalışma, neoliberal kentleşme süreçlerinin kültürel miras alanları üzerindeki etkilerini analiz etmekte ve turizm olgusunun bu alanları nasıl dönüştürdüğünü irdelemektedir. Kültürel mirasın turizm potansiyeli, bir yandan restorasyon ve koruma girişimlerini finansal olarak destekleyebilirken (UNESCO, 1972; De la Torre, 2013), diğer yandan soylulaştırma, taşıma kapasitesinin aşılması ve yerel halkın dışlanması gibi sorunları derinleştirebilmektedir (MacCannell, 1973; Harvey, 2012). Özellikle kamu-özel iş birliğiyle yürütülen projeler, yerel kimlik ve toplumsal bellek açısından riskler barındırmaktadır (Tekeli, 2009; Graham, Ashworth & Tunbridge, 2000). Bu bakış açısı sürdürülebilir koruma politikalarının ve katılımcı planlama yaklaşımlarının önemine işaret etmektedir (Hall, 2005; Timothy, 2011). Böylece, kültürel mirasın rant baskısından korunması, yerel toplulukların haklarının gözetilmesi ve turizmin ekonomik kazanımlarının adil biçimde dağıtılması hedeflenebilir. Bu doğrultuda neoliberal kentleşme ekseninde kültürel miras-turizm ilişkisinin bütüncül olarak ele alınması gerekliliği açıkça ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, neoliberal kentleşme politikalarının etkisiyle ortaya çıkan kentsel dönüşüm pratiklerinin kültürel miras alanlarını nasıl şekillendirdiğini ve bu alanların turizm ekseninde metalaştırılmasının hangi mekânsal, sosyal ve ekonomik sonuçları doğurduğunu incelemeyi amaçlamaktadır. Kültürel mirasın yalnızca ekonomik bir kaynak değil, aynı zamanda toplumsal bellek ve kimlik inşasında önemli bir unsur olduğuna dikkat çekmekte; koruma ile ekonomik kalkınma arasındaki dengenin, katılımcı ve kamusal yararı önceleyen planlama yaklaşımlarıyla sağlanabileceğini göstermeyi amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

With the global rise of neoliberal policies since the 1970s, cities have been reshaped in pursuit of“capital accumulation”and“competitive advantage”(Harvey, 1989; Brenner & Theodore, 2002). In this process, the commodification of urban spaces and the increase in rent-driven projects have also brought cultural heritage sites to the fore as“tools for economic development”(Smith, 2006; Hall & Page, 2014). This study analyzes the impact of neoliberal urbanization processes on cultural heritage sites and examines how the phenomenon of tourism transforms these areas. While the tourism potential of cultural heritage can provide financial support for restoration and conservation efforts (UNESCO, 1972; De la Torre, 2013), it can simultaneously exacerbate issues such as gentrification, exceeding carrying capacities, and the exclusion of local communities (MacCannell, 1973; Harvey, 2012). Projects carried out through public-private partnerships, in particular, pose risks to local identity and collective memory (Tekeli, 2009; Graham, Ashworth & Tunbridge, 2000). This viewpoint underscores the importance of sustainable conservation policies and participatory planning approaches (Hall, 2005; Timothy, 2011). In this way, it may be possible to protect cultural heritage from rent-based pressures, safeguard the rights of local communities, and distribute the economic benefits of tourism fairly. Hence, there is a clear need to address the cultural heritage–tourism relationship comprehensively within the framework of neoliberal urbanization. This study aims to investigate how urban transformation practices emerging under neoliberal urbanization policies shape cultural heritage sites, and what spatial, social, and economic outcomes arise from their commodification in the context of tourism. It emphasizes that cultural heritage is not merely an economic resource but also plays a key role in fostering social memory and identity, and seeks to demonstrate that the balance between conservation and economic development can be achieved through planning approaches that prioritize participation and the public interest.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    249897

    Development through emigration: A comparative study on Kingdom of Morocco and Republic of Turkey

    Yurtdışına göç yoluyla kalkınma: Fas Krallığı ve Türkiye Cumhuriyeti üzerine karşılaştırmalı bir çalışma

    AYŞE ÖZGE ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Uluslararası İlişkilerKoç Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Bölümü

    PROF. DR. AHMET İÇDUYGU

  2. Tez No

    820926

    Yerel ekonomik kalkınma ve kentsel markalaşma süreçlerinde ilçe belediyeleri üzerine karşılaştırmalı bir analiz: Gemlik, İnegöl ve İznik örnekleri

    A comparative analysis of district municipalities in local economic development and urban branding process: Examples of Gemlik, İnegöl and İznik

    HİLAL ÇAĞRI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kamu YönetimiBursa Uludağ Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLÇİN TUNÇ

  3. Tez No

    603505

    Alt kültürlerin kenti dönüştürme etkisi: Karaköy ve Williamsburg örnekleri üzerinden kentlerin mekansal dönüşümü

    The effect of sub-cultures on the transformation of the city: Karakoy and Willamsburg samples spatial transformation of cities

    FERRUH BARIŞ TÜRE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER

  4. Tez No

    547170

    Neoliberalizm ve kültür endüstrisi ekseninde dönüşen bir endüstri mirası: Bomonti Bira Fabrikası

    The omonti Beer Factory: An industrial heritage transforming on the axis of neoliberalism and culture industry

    SELEN AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PELİN PINAR GİRİTLİOĞLU

  5. Tez No

    797866

    Creative destruction as a political apparatus in Tabriz's urban revitalization programs: Shahid Beheshti Square since the 1990s

    Tebriz kentsel canlandırma programlarında siyası bir araç olarak yaratıcı yıkım: Shahid Beheshti Meydanı 1990'lardan günümüze kentsel dönüşümü

    SAMIRA ASADMOSAFFAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜVEN ARİF SARGIN

Geri Dön