İsrail'de din eğitimi
Religion education in Israel
- Tez No: 962124
- Danışmanlar: PROF. DR. NURULLAH ALTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Felsefe, Religion, Education and Training, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Din Eğitimi, İsrail, Yahudilik, Genel Devlet Okulu, Dinî-Devlet Okulu, Tanah, Tevrat, Öğretim Programı, Religious Education, Israel, Judaism, General State School, Religious-State School, Tanakh, Torah, Bible, Curriculum
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 449
Özet
Bu çalışmada İsrail'de din eğitimi olgusu, devlet okullarında zorunlu olarak okutulan Tanah dersi örnekliğinde incelenmiştir. İsrail'de okullar devlet okulları ve devlet okulu olmayan okullar olarak iki ana bloğa ayrılır. Devlet okulları da kendi içerisinde genel devlet okulları ve dinî-devlet okulları şeklinde ayrılır. Genel devlet okulları seküler-Siyonistlerin, dinî-devlet okulları ise dindar-Siyonistlerin eğitimsel ideolojilerinin yürütücülüğünü üstlenmiştir. İsrail'in kuruluşuyla iki okul programında da yer alan zorunlu derslerden biri Tanah dersi olmuştur. Yahudiliğin temel metni olan Tanah; Tevrat, Neviim ve Ketuvim kitaplarından oluşur ve bu üç kitabın baş harflerinin birleşiminden ismini alır. Klasik Yahudi eğitim tarihinde Tanah, eğitime doğrudan ve bir bütün olarak konu edilmemiştir. Bunun yerine (özellikle Tevrat bölümü olmak üzere) Tanah üzerine yazılmış yorum literatürünün ve hukukî eserlerin öğretimi yapılmıştır. Pratik dinî hayatta ise Tanah'ın bölümleri farklı yoğunluklarda yer almıştır. Ancak Avrupa'da Haskala, Yahudi milliyetçiliği ve Siyonizm hareketlerinin gelişmesiyle Tanah ile yeni bir ilişki tesis edilmiştir. Yorum literatüründen ziyade Tanah'ın kendisine odaklanılmış ve Tanah, Yahudi ulusunun canlanışında temel bir metin olarak görülmüştür. Bu bakımdan İsrail'in kuruluşuyla Tanah dersinin hem genel devlet hem dinîdevlet okullarında anaokulundan 12. sınıfa kadar okutulan zorunlu bir ders olması, Yahudi eğitim tarihi açısından bir kırılma olarak görülebilir. Öğrencileri Yahudi geçmişine, kültürüne, kimliğine ve topraklarına bağlamak, iki okul türü için de dersin öğretiminde ortak bir amaç olmuştur. Ancak iki okul türüne farklı ideolojik ve dinî tutumlar hakim olduğundan, öğretime konu olan metin aynı olmasına rağmen hedef, yaklaşım, yöntem ve materyaller farklılaşma göstermiştir. Bu çalışmada genel devlet ve dinî-devlet okullarında zorunlu olarak okutulan Tanah dersi hem dersin öğretimini düzenleyen resmî belgeler hem de sahadaki uygulama olmak üzere iki yönlü ele alınmıştır. Olgunun geniş ve derin bir şekilde anlaşılması için tarihsel arka plan, öğretmen yetiştirme süreçleri, öğretim programları, öğrenci ve veli tutumları, öğretim süreçlerinin yapısı vb. başlıklarda çok boyutlu bir inceleme gerçekleştirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması desenine göre yapılandırılmıştır. Araştırmanın veri kaynaklarını görüşme, gözlem ve dokümanlar oluşturmaktadır. Araştırmacı veri toplama sürecinde bir yıl süreyle İsrail'de bulunmuştur. Tanah öğretiminin iki okul türü arasında farklılaşmakla birlikte bazı benzerlikler de gösterdiği; dersin din, kimlik, ideoloji bağlamında bir gerilim alanında bulunduğu; öğretim programlarında“toprağa bağlılık”noktasındaki hedef ve kazanımların önemli bir yer tuttuğu; öğrenci ilgisinin düşüklüğü ve öğretmen açığının ders için bir kriz durumu oluşturduğu ve Tanah dersini öğrenci için anlamlı hale getirme çalışmalarının geçmiş programlardan itibaren devam ettiği, araştırmanın bulguları arasındadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the phenomenon of religious education in Israel in the example of Tanakh course which is compulsory in state schools. Schools in Israel are divided into two main categories: state and non-state schools. State schools are further divided into general state schools and religious-state schools. General state schools have implemented the educational ideology of secular-Zionists, while religious-state schools have implemented the educational ideology of religious-Zionists. With the founding of Israel, Tanakh became a compulsory subject in both school curricula. Tanakh, the foundational text of Judaism, consists of the books Torah, Neviim, and Ketuvim, and takes its name from the first letters of these books. In the history of classical Jewish education, Tanakh was not directly and holistically incorporated into education. Instead, commentaries on Tanakh (especially on Torah) were taught. In practical religious life, books of Tanakh took part with varying degrees of intensity. However, with the development of the Haskalah, Jewish nationalism, and Zionist movements in Europe, a new relationship with Tanakh was established. Rather than its commentaries, now the focus was on the Tanakh itself, and Tanakh was seen as a foundational text in the revival of the Jewish nation. Therefore, by the establishment of Israel, the introduction of the Tanakh as a compulsory subject which is taught from kindergarten to 12th grade both in state and religious-state schools, might be seen as a rupture in the history of Jewish education. Connecting students to their Jewish past, culture, identity, and to the land was a common goal in the teaching of the subject in both school types. However, since different ideological and religious attitudes dominated the two school types, despite the text being the same, the objectives, approaches and materials differed. This study examines the Tanakh course which is compulsory in state and religious-state schools, from two perspectives: the official documents governing its teaching and the practice in the field. For a broad and in-depth understanding of the phenomenon, a multidimensional analysis was conducted under these headings: historical background, teacher training processes, curriculum, student and parent attitudes, structure of the teaching processes etc. The research is structured according to the case study design, a qualitative research method. The data is obtained through interviews, observations, and documents. The researcher spent one year in Israel during the data collection period. Among the findings of the study are that; while Tanakh teaching differs between the two school types, it also shows some similarities; the course exists in a tension zone regarding religion, identity, and ideology; the goals and achievements related to“connection to the land”occupy a significant place in the curriculum; low student interest and a teacher shortage have created a crisis for the course; efforts to make Tanakh meaningful for students continue since the previous programs.
Benzer Tezler
- Güvenlikleştirme teorisi bağlamında ulusal güvenlik ve din eğitimi
National security and religious education in the context of securitization theory
RUMEYSA HATİCE ULUDOĞAN ZENGİN
Doktora
Türkçe
2025
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KESKİNER
- Tanah ve Kur'an-ı Kerim'e göre peygamber kıssaları ( Hz. Nuh- Hz. İbrahim- Hz. Musa)
Tales of prophet according to the Tanakh and the Holy Quran (Noah- Abraham- Moses)
BİRGÜL İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET YEŞİLYURT
- Türkiye'de dini motifli terörün arka planındaki nedenler
The background reasons for religiously appeared terror in Turkey
MEHMET EMİN TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET HAMDİ AYDIN
- Politics vs. education & education vs. politics: The case of the Palestinian students under occupation
Başlık çevirisi yok
EVANGELİA MASTORA
- الأوقاف العثمانية في القدس وآثارها الاقتصادية على أهلها
Kudüs'teki Osmanlı vakıfları ve Kudüs halkına iktisadi etkileri
IMAN AL AHMAD
Yüksek Lisans
Arapça
2018
Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED HARB
