Geri Dön

Özel yetenek sınavı hazırlık sürecinin sportif sorunla başa çıkma becerisi ve psikolojik sağlamlığa etkisi

The effect of the special talent examination preparation process on athletic coping skills and psychological resilience

  1. Tez No: 962522
  2. Yazar: HÜLYA EYÜBOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CEYHUN ALEMDAĞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trabzon Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Spor Bilimleri Fakültesi'nde eğitim almak isteyen öğrenciler Temel Yeterlilik Testi'ni (TYT) takiben fiziksel yeterliklerin ölçüldüğü özel yetenek sınavlarına katılmaktadırlar. Bu sınavlar, adayların spora özgü becerilerini ve sportif potansiyellerini ölçmeyi amaçlamaktadır. Ancak bu süreç, yalnızca fiziksel yeterlilikle sınırlı kalmamakta; psikolojik etmenlerle de yakından ilişkili olabilmektedir. Psikolojik süreçlerin yönetilemediği durumlarda (özellikle parkur deneyimi olmayan adaylarda) performans kaybı yaşanabilmektedir. Bu tez çalışması, özel yetenek sınavlarına hazırlanan öğrencilerin sportif sorunla başa çıkma becerilerini ve psikolojik sağlamlıklarını inceleyerek, bu faktörlerin sınav başarısına etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, nicel araştırma yöntemleri kapsamında kontrol grubu içermeyen yarı deneysel bir desenle gerçekleştirilmiştir. Örneklem grubu 2023-2024 eğitim-öğretim yılında özel yetenek sınavlarına hazırlanan öğrencilerden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Sportif Sorunla Başa Çıkma Becerileri Envanteri ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmış; veriler Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı (SPSS-21.0) aracılığıyla analiz edilmiştir. Ortalamalar arasındaki farklılıkların ve değişkenler arasındaki ilişkilerin tespitinde Mann Whitney U Test, Paired Samples T Test, Wilcoxon Signed Rank Test ve Pearson Correlation Test kullanılmıştır. Araştırma kapsamında özel yetenek sınavı hazırlık kursu sonunda aday öğrencilerin sportif sorunla başa çıkma puan ortalamalarında artış gözlemlenmiştir. Test puanları kendi içerisinde değerlendirildiğinde erkek adayların ve spora katılımda pasif olan adayların sportif sorunla başa çıkma ön test – son test puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu belirlenmiştir. Adayların yaşları ile sportif sorunla başa çıkma becerileri arasındaki ilişki anlamlı değildir. Benzer şekilde spora katılım durumuna göre adayların sportif sorunla başa çıkma becerileri puan ortalamaları arasındaki farklılık da istatistiksel açıdan anlamlı değildir. Araştırma kapsamında özel yetenek sınavı hazırlık kursu sonunda aday öğrencilerin psikolojik sağlamlık puan ortalamalarında artış gözlemlenmiştir. Test puanları kendi içerisinde değerlendirildiğinde erkek adayların ve spora katılımda aktif olan adayların psikolojik sağlamlık ön test – son test puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu belirlenmiştir. Adayların yaşları ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişki anlamlı değildir. Benzer şekilde spora katılım durumuna göre adayların psikolojik sağlamlık puan ortalamaları arasındaki farklılık da istatistiksel açıdan anlamlı değildir. Adayların psikolojik sağlamlık becerileri ile sportif sorunla başa çıkma becerileri arasındaki ilişki her iki testte de (ön test - son test) pozitif yönde orta düzeyde ve istatistiksel açıdan anlamlıdır. Genel olarak bulgular hem eğitimciler hem de adaylar açısından hazırlık sürecinin sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik olarak da yapılandırılmasının önemine işaret etmektedir. Bu noktada kurs içeriğinin kişiselleştirilmesi ve daha gelişmiş başa çıkma tekniklerinin öğretilmesi/uygulanması gerekli olabilir. İlave olarak parkur hazırlık sürecinin psikolojik bileşenlerinin, cinsiyet ve bireysel farklılıklar dikkate alınarak yapılandırılması da önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

Students who wish to study at the Faculty of Sports Sciences participate in special talent exams that measure physical abilities following the Basic Proficiency Test (TYT). These exams aim to assess candidates' sport-specific skills and athletic potential. However, this process is not limited solely to physical competence; it can also be closely related to psychological factors. When psychological processes are not properly managed-especially in candidates without parkour experience-performance decline may occur. This thesis aims to investigate the coping skills and psychological resilience of students preparing for the special talent exams, and to reveal the impact of these factors on exam success. The research was conducted using a semi-experimental design without a control group within the scope of quantitative research methods. The sample group consists of students preparing for the special talent exams during the 2023-2024 academic year. Data collection tools used include the Athletic Coping Skills Inventory and the Psychological Resilience Scale; data were analyzed using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS-21.0). Mann-Whitney U Test, Paired Samples T Test, Wilcoxon Signed Rank Test, and Pearson Correlation Test were employed to identify differences among averages and relationships between variables. Within the scope of the study, an increase was observed in students' average scores on athletic coping skills after completing the preparation course for the special talent exam. When evaluating the test scores internally, it was determined that the difference in pre-test and post-test scores for athletic coping skills was statistically significant for male candidates and those with passive participation in sports. The relationship between candidates' ages and their sport coping skills was not statistically significant. Similarly, the difference in sport coping skills scores based on sports participation status was not statistically significant. Additionally, an increase was observed in the psychological resilience scores of students after completing the preparation course. When assessing the scores internally, it was found that the difference between pre-test and post-test scores in psychological resilience was statistically significant for male candidates and those actively participating in sports. The relationship between candidates' ages and their psychological resilience was not statistically significant. Likewise, differences in psychological resilience scores based on sports participation status were not statistically significant. Finally, the relationship between candidates' psychological resilience skills and their athletic coping skills was positive, moderate, and statistically significant in both the pre-test and post-test assessments. In general, the findings point to the importance of structuring the preparation process not only physically but also psychologically, both for educators and candidates. At this point, it may be necessary to personalise the course content and teach/apply more advanced coping techniques. In addition, it is important to structure the psychological components of the course preparation process, taking into account gender and individual differences.

Benzer Tezler

  1. Özel yetenek sınavı hazırlık sürecinin sportif güven ve sakatlanma kaygısına etkisi

    The effect of the special talent examination preparation process on sport confidence and injury anxiety

    SÜLEYMAN KEMAL DEMİRBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEYHUN ALEMDAĞ

  2. Türkiye'de seramik eğitimi veren yüksek öğrenim kurumlarına öğrenci seçmede uygulanan sınavların yeterliliği

    The proficiency of special ability tests for the üniversities choosing students for ceramic education

    NESİME EMEL ORTAÇ ARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. OLCAY BORATAV

  3. BESYO özel yetenek sınavlarına giren öğrencilerin anksiyete düzeylerinin değerlendirilmesi

    The evaluation of the anxiety levels of students attending to special ability exams of BESYO

    KAĞAN MURAT PEŞİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sporİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Antrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEHİM COŞAN

  4. Müzik bölümü lisans öğrencilerinin özel yetenek sınavı hazırlık süreçlerinin incelenmesi (Sivas ve Kayseri örneği)

    An investigation of the special talent exam preparation processes of undergraduate music students (Example of Sivas and Kayseri)

    DAMLA KAYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MüzikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKTÜRK ERDOĞAN

  5. Müzik öğretmenliği programı özel yetenek sınavına başvuran adayların başarı durumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

    An investigation about achievement levels of candidates applied special ability exam of music education program

    KÜBRA DİLEK TANKIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN ARAPGİRLİOĞLU