12-17 yaş arası bireylerde sosyal medya bağımlılığı ile sosyal fobi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Relationship between social media addiction and social phobia in individuals aged 12–17
- Tez No: 962538
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT ALTUNTAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Ergen, Sosyal Fobi, Sosyal Medya Bağımlılığı, Aile Hekimliği, Anksiyete, Adolescent, Social Phobia, Social Media Addiction, Family Medicine, Anxiety
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, 12-17 yaş arası ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile sosyal fobi (sosyal kaygı bozukluğu) arasındaki ilişkinin yönünü ve gücünü saptamaktır. Ayrıca cinsiyet, yaş, ebeveyn eğitim düzeyi ve akademik geçmiş gibi sosyodemografik değişkenlerin bu ilişki üzerindeki etkisini incelemek de amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişkisel tipteki bu kesitsel araştırma, Temmuz-Ağustos 2025 tarihleri arasında İstanbul'un Arnavutköy ilçesindeki bir Aile Sağlığı Merkezi'nde, 12-17 yaş aralığındaki 235 ergenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan“Sosyodemografik Bilgi Formu”,“Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (ESMBÖ)”ve“Çapa Çocuk ve Ergenler İçin Sosyal Fobi Ölçeği (ÇESFÖ)”kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde tanımlayıcı istatistikler, Spearman Korelasyon Analizi, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve çoklu lineer regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda, sosyal medya bağımlılığı puanları ile sosyal fobi puanları arasında istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı, pozitif yönlü ve orta kuvvette bir ilişki saptanmıştır (r = .549, p < .001). Çoklu lineer regresyon analizi, sosyal medya bağımlılığını yordayan en güçlü değişkenin sosyal fobi olduğunu (β = .494, p < .001), bunu disiplin cezası almış olmanın (β = .197, p < .001) takip ettiğini göstermiştir. Ebeveyn eğitim düzeyi düşük olan ve daha önce sınıf tekrarı yapmış olan ergenlerin hem sosyal fobi hem de sosyal medya bağımlılığı puanlarının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Cinsiyet ve yaş grupları arasında ise anlamlı bir fark saptanmamıştır. Sonuç: Bu çalışma, ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile sosyal fobi arasında güçlü ve döngüsel bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Sosyal fobi, sosyal medya bağımlılığı için önemli bir risk faktörüdür. Düşük ebeveyn eğitim düzeyi ve akademik başarısızlık gibi çevresel faktörler bu riski artırmaktadır. Bu bulgular, aile hekimlerinin ve eğitimcilerin risk altındaki ergenleri erken tanıyarak koruyucu ruh sağlığı müdahaleleri geliştirmeleri için önemli bir kanıt sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Aim: The primary aim of this study is to determine the direction and strength of the relationship between social media addiction and social phobia (social anxiety disorder) among adolescents aged 12-17. It also aims to examine the effect of sociodemographic variables such as gender, age, parental education level, and academic history on this relationship. Materials and Methods: This descriptive and correlational cross-sectional study was conducted between July and August 2025 with the participation of 235 adolescents aged 12-17 at a Family Health Center in the Arnavutköy district of Istanbul. Data were collected using a“Sociodemographic Information Form”prepared by the researchers, the“Adolescent Social Media Addiction Scale (ESMBÖ)”, and the“Çapa Social Phobia Scale for Children and Adolescents (ÇESFÖ)”. Descriptive statistics, Spearman's Correlation, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, and multiple linear regression analysis were used for the statistical analysis of the data. Results: The study found a statistically significant, moderate-strength, positive correlation between social media addiction scores and social phobia scores (r = .549, p < .001). Multiple linear regression analysis showed that the strongest predictor of social media addiction was social phobia (β = .494, p < .001), followed by having a history of disciplinary action (β = .197, p < .001). It was found that adolescents with lower parental education levels and those who had previously repeated a grade had significantly higher scores on both social phobia and social media addiction. No significant differences were found between gender and age groups. Conclusion: This study reveals a strong and cyclical relationship between social media addiction and social phobia in adolescents. Social phobia is a significant risk factor for social media addiction. Environmental factors such as low parental education and academic failure increase this risk. These findings provide important evidence for family physicians and educators to develop preventive mental health interventions by identifying at-risk adolescents early..
Benzer Tezler
- İstanbul ili Esenler ilçesinde bir aile sağlığı birimine kayıtlı adölesanlarda internet bağımlılığı ve obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
ZİYA KÖSEOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN ZEREN ÖZTÜRK
- The expectations and perceptions of Generation Z toward local public services: Case of Ankara Metropolitan Municipality
Z kuşağının yerel kamu hizmetlerine yönelik beklentileri ve algıları: Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği
BÜNYAMİN DAĞ
Doktora
İngilizce
2023
Kamu Yönetimiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZAİ ÖZTOP
- 3-15 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin çocuk cinsel istismarına yönelik mitlerinin çocuklarıyla kurdukları cinsel iletişimle ilişkisi
The relationship between child sexual abuse myths of parents with children aged 3-15 and sexual communication with their children
MERT URASLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikKafkas ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL BOSTANCI DAŞTAN
- Sağlık haberlerinin, servikal kanser tarama programlarına katılım üzerine etkisi
The impact of health news on participation in cervical cancer screening programs
HÜSEYİN UYSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA GÜNVAR
- Kovid-19 salgınının tıp fakültesi öğrencilerine etkilerinin araştırılması
Investigating the effects of the Covid-19 pandemic on medical students
KÜBRA ATEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiKocaeli ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY MÜGE ALVUR
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM DAMLA ÇİMEN