Yatırımcıların davranış eğilimlerinin bireysel yatırım kararına etkisi, finansal okuryazarlık ve risk algısının rolleri üzerine bir araştırma
The effect of investors' behavioral biases on individual investment decision, a research on the roles of financial literacy and risk perception
- Tez No: 962976
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL YÜKSELEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 258
Özet
Klasik ekonomi ve finans teorileri, bireylerin tüm bilgileri mantıklı şekilde değerlendirip tutarlı kararlar aldığını öne sürse de, bu yaklaşımlar irrasyonel finansal davranışları açıklamakta yetersiz kalmaktadır. Literatür, piyasaların işleyişini ve yatırım kararlarının dinamiklerini inceleyerek basit yatırım kuralları sunmasına rağmen, bu kuralların tutarlı şekilde uygulanamadığı gözlemlenmektedir. Davranışsal finans, yatırımcıların duygusal tepkiler, finansal okuryazarlık eksiklikleri ve risk algısı gibi faktörlerle rasyonel karar süreçlerinden sistematik olarak sapabileceğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, yanlış zamanlama, aşırı işlem yapma ve irrasyonel eğilimler yaygın olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, bu sapmaları anlamaya yönelik kapsamlı bir çerçeve sunarak yatırım kararlarını etkileyen unsurların daha iyi analiz edilmesine olanak sağlamaktır. Bu çalışmada, bireysel yatırımcıların davranışsal finans eğilimlerinin yatırım kararlarına etkileri incelenmiş; finansal okuryazarlık ve risk algısının bu etkilerdeki düzenleyici ve aracı rolleri değerlendirilmiştir. Araştırma, İstanbul'da yaşayan 19 yaş ve üzeri 841 bireysel yatırımcıyla anket yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, kendine aşırı güven, kontrol yanılsaması, pişmanlıktan kaçınma, sürü davranışı ve kendini kontrol etme eğilimlerinin bireysel yatırım kararlarını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Finansal okuryazarlık ve risk algısının, davranışsal finans eğilimlerinin bireysel yatırım kararlarına etkisinde düzenleyici ve aracı roller üstlendiği bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Although classical economic and financial theories suggest that individuals evaluate all information logically and make consistent decisions, these approaches are insufficient to explain irrational financial behaviors. Although the literature examines the functioning of markets and the dynamics of investment decisions and offers simple investment rules, it is observed that these rules cannot be applied consistently. Behavioral finance emphasizes that investors can systematically deviate from rational decision processes due to factors such as emotional reactions, lack of financial literacy, and risk perception. In this context, wrong timing, over-trading, and irrational tendencies are common. The aim of this study is to provide a comprehensive framework to understand these deviations and to enable better analysis of the factors affecting investment decisions. In this study, the effects of individual investors' behavioral finance tendencies on investment decisions were examined; the regulatory and mediating roles of financial literacy and risk perception in these effects were evaluated. The research was conducted by survey method with 841 individual investors aged 19 and over living in Istanbul. According to the analysis results, it was determined that overconfidence, illusion of control, avoidance of regret, herd behavior and self-control tendencies positively affect individual investment decisions. It was found that financial literacy and risk perception play regulatory and mediating roles in the effects between behavioral finance tendencies and individual investment decisions.
Benzer Tezler
- Bireysel yatırımcıların davranışsal hata ve yanlılıklarının portföy getirileri üzerine etkisi
The effect of behavioral errors and biends of individual investors on portfolio income
FATMA SİMAY KÜÇÜKDURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS KILIÇ
- Bireysel yatırımcıların yatırım kararlarında etkili olan davranışsal eğilimler: BIST yatırımcısı üzerine bir uygulama
Behavioral biases affecting individuals' investment decisions: An application on BIST stock investors
BEYZA DEMİR
- Bireysel yatırımcıların davranışlarına etki eden faktörlerin davranışsal finans kapsamında incelenmesi: Hizmet ve üretim sektörü çalışanları üzerine bir araştırma
Investigation of the factors affecting the behavior of ındividual ınvestors under the scope of behavioral finance: A study on the service and manufacturing sectors
AYLİN YÜREKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA YILMAZ
- Factors affecting the of Turkish investors while purchase stock
Türk yatırımcıların stok alımında etkileyen faktörler
NURİYE EFTELYA TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeYeditepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN TANSEL KAYA
- Bireysel yatırımcıların yatırım kararlarında etkili olan davranışsal finans eğilimlerinin risk tutumu profilleri açısından değerlendirilmesi
The evaluation of behavioral finance trends affecting individual investors' investment decisions in terms of risk attitude profiles
DİLARA SANCARBARLAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜN KOMŞUOĞLU YILMAZ