Dijital dönüşüm bağlamında türkiye ile Avrupa Birliği ülkelerinin performanslarının karşılaştırılması
Comparison of the performance of Turkey and European Union countries in the context of digital transformation
- Tez No: 963073
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE HİCRET ÖZKOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Dijital Dönüşüm, Toplum 4.0, Ekonomi 4.0, İşletme 4.0, Digital Transformation, Society 4.0, Economy 4.0, Business 4.0
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Dijital dönüşüm günlük yaşam, iş veya ekonominin birçok alanını etkilemektedir. Bu etki ise günden güne varlığını daha da hissettirmektedir. Dünyada dijital dönüşüm çalışmaları da ülkelerin gündeminde büyük bir alanı kapsamakta ve bu nedenle de ülkeler stratejilerine göre dijital dönüşüme büyük bütçeler ayırmaktadır. Dijital dönüşüm sadece sosyal konularda değil aynı zamanda ekonominin rekabet gücüyle de doğrudan ilişkilidir. Bu sebepten ötürü teknolojik açıdan daha çok gelişmiş ürün ve hizmetlerin yanı sıra işgücü piyasasında da gerekli olan dijital yeterliliklerin eşgüdümlü olarak arttırılabilmesi için bir ekosistem oluşturmak gerekli olacaktır. Bu tez çalışması bu doğrultuda hem gelişmişlik düzeyleri açısından ülkelerin sıralanmasını sağlayacak hem de hangi konularda zayıf kalındığının, hangi açıkların kapatılması gerektiğinin bulunmasına katkı sağlayacaktır. Tezin genel amacı, Avrupa Birliği üye ülkeleri (AB) ile Türkiye'nin dijital dönüşüm bağlamında gelişmişlik düzeyleri açısından sıralamalarını yapmak ve hangi durumlarda benzer ve farklı özellikler gösterdiğini ortaya koymaktır. Dijital dönüşüm tez kapsamında, toplumun dijitalleşmesi (Toplum 4.0), ekonominin teknolojik gelişmenin zorluklarıyla yüzleşme yeteneği (Ekonomi 4.0) ve işletmelerde bilgi iletişim teknolojilerinin (BİT) kullanımı (İşletme 4.0) olmak üzere 3 boyuta ayrılarak incelenmiştir. Her üç boyutun ele alınarak dijital dönüşüm açısından ülkelerin performanslarının incelendiği çalışmalar olmakla birlikte Türkiye'nin AB üye ülkeleri ile bu alt boyutların ele alınarak karşılaştırıldığı bir çalışma henüz bulunmamaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinin benimsendiği bu çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) Analizleri ve Kümeleme Analizi (KA) kullanılmıştır. Çalışmada gelişmişlik düzeylerinin sıralanabilmesi için ÇKKV, ülkelerin dijital dönüşüm alt boyutları açısından benzerlik ve farklılıklarının belirlenebilmesi için ise KA'dan faydalanılmıştır. Veriler Avrupa İstatistik Ofisi'nden (Eurostat) temin edilmiştir. Veri seti Toplum 4.0, Ekonomi 4.0 ve İşletme 4.0 olmak üzere üç boyut ve bu boyutların altında yer alan toplam 11 alt kriterden oluşturulmuştur. Analiz sonuçlarında, dijital dönüşüm bağlamında gelişmişlik düzeyleri açısından Türkiye'nin ülkeler içerisinde CRITIC-MABAC ve CRITIC-MARCOS benzer sonuçlar göstermektedir. İlk sırada bulunan ülkeler Danimarka, Finlandiya, İsveç ve İrlanda olurken SECA yönteminde durum farklılık göstermiş olup ilk sırada Estonya yerini alırken, ardından Çek Cumhuriyeti ve Yunanistan gelmiştir. Bu sonuç son sıralarda da bu şekilde devam etmiştir. CRITIC-MABAC ve CRITIC-MARCOS sonuçlarında Türkiye, Bulgaristan ve Romanya son üçlü sırasını korurken SECA yönteminde durum tamamen farklı olmakla birlikte İsveç, Hırvatistan ve Slovakya ülkeleri son sıralarda yerlerini almıştır. Türkiye ise SECA yönteminde diğer sonuçlara göre daha üst sıra olan 22. sıraya yükselmiştir. Günümüzde ülkelerin hem ekonomik hem sosyal açıdan rekabet içine girebilmeleri için dijital dönüşümle aynı doğrultuda ilerlemeleri gerekmektedir. Bu tez çalışmasında ulaşılan sonuçların Avrupa Birliği üye ülkeleri ile Türkiye arasındaki dijital açığın kapanmasına yardımcı olacak yol haritasının belirlenmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Digital transformation affects many areas of daily life, business or economy. This effect makes its presence felt more and more day by day. In the world, digital transformation studies cover a large area on the agenda of countries, and for this reason, countries allocate large budgets to digital transformation according to their strategies. Digital transformation is directly related not only to social issues but also to the competitiveness of the economy. For this reason, it will be necessary to create an ecosystem to coordinately increase the digital competencies required in the labor market as well as more technologically advanced products and services. In this direction, this thesis will not only provide a ranking of countries in terms of their level of development, but also contribute to finding out in which areas they are weak and which gaps need to be closed. The general aim of the thesis is to rank the European Union member states (EU) and Türkiye in terms of their level of development in the context of digital transformation and to reveal in which cases they show similar and different characteristics. Within the scope of the thesis, digital transformation is examined in three dimensions: the digitalization of society (Society 4.0), the ability of the economy to face the challenges of technological development (Economy 4.0) and the use of information communication technologies (ICT) in enterprises (Enterprise 4.0). Although there are studies that examine the performance of countries in terms of digital transformation by addressing all three dimensions, there is no study that compares Türkiye with EU member states by addressing these sub-dimensions. In this study where quantitative research methods were adopted, Multi-Criteria Decision Making (MCDM) Analyses and Cluster Analysis (CA) were used. In the study, MCDM was used to rank the development levels and CA was used to determine the similarities and differences of countries in terms of digital transformation sub-dimensions. Data were obtained from the European Statistical Office (Eurostat). The data set consists of three dimensions, namely Society 4.0, Economy 4.0 and Business 4.0, and a total of 11 sub-criteria under these dimensions. In the results of the analysis, in terms of development levels in the context of digital transformation, Türkiye's ranking among the countries CRITIC-MABAC and CRITIC-MARCOS show similar results. While Denmark, Finland, Sweden and Ireland were the first ranked countries, the situation was different in the SECA method, with Estonia taking the first place, followed by the Czech Republic and Greece. This result continued in the last ranks as well. In the CRITIC-MABAC and CRITIC-MARCOS results, Türkiye, Bulgaria and Romania maintained their last three positions, while in the SECA method, the situation was completely different, with Sweden, Croatia and Slovakia in the last places. Türkiye, on the other hand, ranked 22nd in the SECA method, which is higher than the other results. Today, countries need to move in line with digital transformation in order to compete both economically and socially. It is thought that the results of this thesis will help to determine the road map that will help to close the digital gap between the European Union member states and Türkiye.
Benzer Tezler
- Türkiye'de dijitalleşme bağlamında adalet tematik alanının analizi
Analysis of the thematic area of justice in the context of digitalization in Turkey
SERHAD POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Yönetim Bilişim SistemleriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNÇ DURMUŞ MEDENİ
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Türkiye ve seçili AB üye ülkelerde dijitalleşmenin ekonomik büyümeye etkisi
The impact of digitalization on ekonomic growth in Türkiye and selected EU member countri̇es
İBRAHİM KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonometriArtvin Çoruh Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN KONYA
- State and civil society relation in Türkiye: The case of women csos
Türkiye'de Devlet ve sivil toplum ilişkisi: Kadın örgütleri örneği
TUNA YÜCEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYÇA ERGUN ÖZBOLAT
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde yönetişim uygulaması ve görünürlük (Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarında görünürlük ve yönetişim anlayışı üzerine kalitatif bir araştırma)
Başlık çevirisi yok
SEMİHA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BAYRAM KAYA