The role of socioeconomic status and maternal behaviors in infant exploration
Sosyoekonomik seviyenin ve anne davranışlarının bebeklerin keşif davranışlarındaki rolü
- Tez No: 963199
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA ARSLAN UZUNDAĞ, DOÇ. DR. ASLI AKTAN ERCİYES, DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ŞEN HARMA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Kadir Has Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Bebeklerde keşif davranışı, bilişsel gelişimin temelini oluşturur ve bebeklerin problem çözme becerileri, alet kullanımı ve hedef odaklı davranışlarıyla ilişkilidir. Bazı çalışmalar, sosyoekonomik seviye (SES) ile bebeklerin keşfetme davranışı arasında anlamlı bir ilişki raporlamakta, ancak bu ilişki tüm çalışmalar tarafından desteklenmemektedir. Bu tez çalışmasının ilk amacı, SES ile bebeklerin keşif davranışı arasındaki ilişkide anne davranışlarının (yani, annenin keşfi teşvik edici, duyarlı ve dikkat yönlendirme/takip etme davranışları) düzenleyici rolünü araştırarak bu çelişkili bulguları açıklamaktır. Ayrıca, annenin dikkati yönlendirme/takip etme ve duyarlılığı gibi davranışları bebeklerin keşif davranışıyla ilişkili olarak araştırılmış olsa da, bebeklerin keşif davranışlarını teşvik edebilecek ebeveyn davranışlarını inceleyen araştırmalar sınırlıdır. Bu nedenle, bu çalışmanın ikinci amacı, bebekleri keşfetmeye teşvik edebilecek belirli anne davranışları için bir kodlama şeması oluşturmak ve bu davranışlar ile bebeklerin keşif davranışları arasındaki ilişkileri incelemektir. Çalışmaya laboratuvar ortamında 110 anne-bebek ikilisi (Ort(SS)bebek yaşı = 11,9(1,4), yaş aralığı = 9,7 - 15,9 ay) katılmıştır. Bebeklerin keşfetme davranışları, bebeklerin 6 dakika boyunca bireysel oyun oynadıkları videolardan kodlanmıştır. Anne davranışları ise 10 dakikalık anne-bebek serbest oyun videolarından kodlanmıştır. Sonuçlar, annenin dikkati takip etme oranının ve yönlendirme sıklığının SES ile bebek keşif davranışı arasındaki ilişkiyi anlamlı şekilde düzenlediğini; bu ilişkinin annenin dikkati takip etme (yönlendirme) davranışı daha fazla (daha az) görüldüğünde daha zayıf (daha güçlü) olduğunu göstermiştir. Annelerin keşif teşvik edici davranışlarıyla ilişkili olarak, daha uyarıcı sorular soran ve bebeklerine yeni nesneleri sıklıkla sunan annelerin bebeklerinin keşif davranışlarının daha fazla görüldüğü ve daha karmaşık olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar, daha düşük sosyoekonomik seviyeye sahip ailelerden gelen bebeklerin kısıtlı çevresel kaynakları telafi etmek için annelerin dikkat takip davranışlarına daha fazla ihtiyaç duyabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Infant exploration lays the foundation of later cognitive development and is associated with infants' problem-solving skills, tool use, and goal-directed behavior. Although some studies report a significant relationship between socioeconomic status (SES) and infant exploration, not all studies support this relationship. The first goal of this study was to investigate the moderating role of maternal behaviors (i.e., maternal encouragement of exploration, responsiveness, and attention-directing/following) in the relationship between SES and infant exploration to explain these contradictory findings. Moreover, while maternal behaviors such as attention-directing/following and responsiveness have been investigated in relation to infant exploratory behavior, the range of examined parental behaviors that might potentially encourage infant exploration is limited. Therefore, the second goal of this study was to create a coding scheme for specific maternal behaviors that may encourage infants to explore and examine the relations between these behaviors and infant exploration. Data were collected from 110 mother-infant dyads in a laboratory setting (M(SD)infant age = 11.9(1.4), age range = 9.7 - 15.9 months). Infant exploration was coded from 6-minute infant solo-play videos, and maternal behaviors were coded from 10-minute mother-infant free-play videos. Results showed that maternal attention-following proportion and directing frequency significantly moderated the relationship between SES and infant exploratory behavior, such that the association between SES and infant exploration was weaker (stronger) at higher levels of maternal attention-following (directing). Within our novel coding scheme for maternal encouragement behaviors, behaviors such as asking stimulating questions and offering novel objects were associated with greater and more complex infant exploration. In sum, this study introduces a new framework for coding maternal behaviors that support exploration and suggests that infants from lower-SES backgrounds may benefit more from maternal attention-following as a compensatory mechanism for fewer environmental resources.
Benzer Tezler
- Annelerin algıladıkları cinsiyet rolü ile babasavar davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation of the relationship between mothers' perceived gender role and maternal gatekeeping behaviors
KÜBRA NUR AKDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KANAK
- Okul öncesi dönemdeki çocuklarda bakış açısı alma becerileri, duygu düzenleme ve ahlak gelişiminin davranış sorunları ile ilişkisi
The relationship between preschoolers' perspective-taking skills, emotion regulation, moral development, and problem behaviors
SEMA EREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHUNDE ÖKTEM
- The micro and macro interactional factors associated with socio - behavioral development in early childhood years
Erken çocukluk döneminde sosyal ve davranışsal gelişim ile ilişkili mikro ve makro etkenler
BERNA AKÇİNAR
- Ergen-ebeveyn ilişkisinin doğası, depresyon ve psikososyal işlevsellik üzerindeki etkisi
The nature of adolescent-parent relationship, effect on depression and pyschosocial adjustment
FIRAT HAMİDİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEZAN BİLDİK
- Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişiminde bilişsel ve psikososyal etkenlerin rolü
The role of cognitive and psychosocial factors in development of readi̇ng and reading comprehension skills
BURÇİN BÜYÜKKARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SENNUR ZAİMOĞLU
