The effect of perceived job insecurity on unethical pro-organizational behavior: The moderating role of self-efficacy
Algılanan iş güvencesizliğinin örgüt yararına etik olmayan davranışlar üzerindeki etkisi: Öz-yeterliliğin düzenleyici rolü
- Tez No: 963815
- Danışmanlar: Assist. Prof. Dr. PELİN KARACA KALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: ANKARA BİLİM ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Son yıllarda çalışanların, örgütlerinin yararına olduğunu düşündükleri etik dışı davranışlara yönelmeleri anlamına gelen örgüt yararına etik olmayan davranışlar (ÖYEOD) kavramı, karmaşık doğası nedeniyle araştırmacıların artan ilgisini çekmektedir. Ancak, bu davranışların altında yatan psikolojik faktörler, özellikle de algılanan iş güvencesizliğinin (İG) ÖYEOD üzerindeki etkisini ele alan çalışmalar hala sınırlıdır; bu durum özellikle istikrarsız ve Batı dışındaki bağlamlar için geçerlidir. Ayrıca, öz-yeterliliğin (ÖY) söz konusu ilişki üzerindeki düzenleyici rolü neredeyse hiç araştırılmamıştır. Bu çalışma, bu boşluğu doldurmak amacıyla, Libya'daki kamu çalışanları arasında algılanan İG ile ÖYEOD arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide ÖY'nin düzenleyici rolünü incelemektedir. Nicel bir araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve Misurata bölgesinde çevrimiçi anketler aracılığıyla veri toplanmıştır. Kaynakların Korunması Kuramı (KKK) çerçevesinde yürütülen analizler, İG'nin ÖYEOD'yi anlamlı şekilde yordadığını ortaya koymuştur. Daha da önemlisi, ÖY'nin bu ilişkide düzenleyici bir rol oynadığı bulunmuştur; ÖY'si yüksek bireyler, İG durumunda etik dışı davranışlara yönelmeye daha az meyilli olmuştur. Bununla birlikte, bulgular, ÖY'si yüksek bireylerin dahi, algılanan tehditlere karşı pozisyonlarını korumak veya örgütlerinin hayatta kalmasına katkı sağlamak adına bazı etik dışı davranışları rasyonelleştirebildiklerini göstermektedir. Çalışma, istikrarsız ortamlarda faaliyet gösteren örgütlerin, çalışanlarda algılanan İG'yi azaltmak için açık iletişim ve etik liderlik uygulamalarına önem vermeleri gerektiğini önermektedir. Ayrıca, özellikle ÖY gibi psikolojik kaynakların güçlendirilmesi, İG'nin olumsuz davranışsal sonuçlarını hafifletmede ve etik davranışın desteklenmesinde önemli bir rol oynayabilir. Anahtar Kelimeler Algılanan İş Güvencesizliği, Örgüt Yararına Etik Olmayan Davranışlar, Öz-Yeterlilik.
Özet (Çeviri)
In the past decades, Unethical Pro-Organizational Behavior has received increasing scrutiny by researchers due to its complex nature: employees engage in unethical acts for the proposed benefit of their organizations. However, research is still limited regarding how psychological factors, such as Job Insecurity, influence Unethical Pro-Organizational Behavior, especially given volatile and non-Western contexts. Further, the role of Self-Efficacy as a moderating psychological resource in the said relationship remains almost unexplored. This study fills this gap by assessing the relationship between perceived JI and UPB, as well as the moderating role of SE among public sector employees in Libya. The study adopted a quantitative approach, with online questionnaires administered in Misurata. Guided by the Conservation of Resources (COR) theory, the findings revealed that JI significantly predicts UPB. More importantly, SE moderated this relationship, such that higher SE individuals were less likely to resort to unethical acts because of JI. The results also show that even people with high SE may rationalize some unethical behaviors as an active way to save their positions or help their organizations survive in response to perceived threats. The study recommends that organizations operating in unstable environments should focus on reducing perceived JI through clear communication and ethical leadership. Furthermore, building employees' psychological resources particularly SE can help buffer the negative behavioral consequences of JI and support ethical organizational conduct. Keywords Perceived Job Insecurity, Unethical Pro-Organizational Behavior, Self-Efficacy.
Benzer Tezler
- Algılanan iş güvencesizliği ve işe adanmışlığın çalışan performansı üzerindeki etkisi
The effect of perceived job insecurity and job engagement on employee performance
ASIM CÜNEYT ADIR
- İş güvencesizliği algısının ve örgütsel güven düzeyinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkileri: Devlet ortaokulu ve özel ortaokul öğretmenleri üzerine bir araştırma
The effects of perceived job insecurity and organizational trust level on organizational citizenship behaviour: A research on public and primary middle school teachers
EZGİ DEDE
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeİstanbul Ticaret Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. GÜLRUH GÜRBÜZ
- Çalışanların algıladığı iş güvencesizliğinin iş stresi ve işten ayrılma niyetine etkisinde lidere duyulan güvenin aracı rolü
The instrumental role of trust in the leader in the effect of employee's perceived job insecurity on job stress and intention to left
NİLAY DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAT ERAT
- İş güvencesizliği, duygusal tükenmişlik ve işe gömülmüşlük ilişkisi: Algılanan örgütsel desteğin düzenleyici rolü
Relationships among job insecurity, emotional exhaustion and job embeddedness: The moderating role of perceived organizational support
ALİ DOĞANTEKİN
Doktora
Türkçe
2020
TurizmEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHAN SEÇİLMİŞ
- İş güvencesizliğinin psikolojik iyi oluşa ve performansa etkisinde meslekî bağlılığın aracılık rolü
The effects of job insecurity on psychological well-being and performance and the mediation role of occupational commitment
ZÜMRAL GÜLTEKİN