Hayat bilgisi ders kitaplarının öğrenme yaklaşımlarına göre değerlendirilmesi
Evaluation of life studies textbooks acording to learning approaches
- Tez No: 964096
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURCAN ŞENER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 393
Özet
Hayat Bilgisi dersi, öğrencilerin dünyaya açıldıkları kapı; yakın çevresinden başlayarak uzak çevresine kadar hayattaki olayları, durumları, olguları değerlendirdikleri bir alan; eğlenerek öğrendikleri, fikirlerini belirttikleri, uygulama yaptıkları bir derstir. Hayat Bilgisi öğretim programlarının Türkiye'de 2005 yılı itibariyle yapılandırmacı anlayışa geçmesiyle birlikte ders kitaplarının da yapılandırmacı anlayışa uygun olarak yazıldığı kabul edilir. Fakat 2005 sonrası Hayat Bilgisi ders kitaplarında yer yer davranışçı anlayışın hakim olduğu alanların varlığı görülmektedir. Bu nedenle araştırmada, ilkokul 2. ve 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitaplarının ne oranda yapılandırmacı yaklaşıma ya da davranışçı yaklaşıma uygun olduğunun bulunması amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi modeline göre gerçekleştirilmiştir. Veriler 1998 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı; 2005 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı; 2018 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabından elde edilmiştir. Verilerin analiz edilebilmesi için içerik analizi kullanılmıştır. Veri setini oluşturan kitapları incelemek için araştırmacının hazırladığı“Ders Kitabı Öğrenme Anlayışı Rubriği”kullanılmıştır. Araştırma sonucu elde edilen bulgulara göre; 1998 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabından biri kısmen davranışçı bulunurken diğeri davranışçı bulunmuş ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabından da biri kısmen davranışçı bulunurken diğeri davranışçı bulunmuş; 2005 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı kısmen yapılandırmacı bulunmuş; 2018 Hayat Bilgisi öğretim programına göre hazırlanmış iki adet 2. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı ve iki adet 3. sınıf Hayat Bilgisi ders kitabı da kısmen yapılandırmacı bulunmuştur. Özellikle, yapılandırmacı anlayışla yazılması gereken ders kitaplarının bunu tam olarak sağlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular üzerinden yazarlar ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The Life Studies course serves as a gateway through which students begin to explore the world. It provides a context where students evaluate events, situations, and phenomena from their immediate surroundings to broader environments. It is a course where they learn with enjoyment, express their opinions, and engage in hands-on activities. Since the adoption of the constructivist approach in Türkiye's Life Studies curriculum in 2005, it has been accepted that textbooks have been written in accordance with this approach. However, Life studies textbooks published after 2005 occasionally include elements that align more closely with the behaviorist approach. Therefore, this study aims to determine the extent to which 2nd and 3rd grade Life Studies textbooks reflect either a constructivist or behaviorist approach. The study was carried out using the document analysis model, one of the qualitative research methods. The data were obtained from: two 2nd grade and two 3rd grade Life Studies textbooks prepared under the 1998 curriculum; two 2nd grade and two 3rd grade textbooks prepared under the 2005 curriculum; and two 2nd grade and two 3rd grade textbooks prepared under the 2018 curriculum. To analyze the data, content analysis was employed. The textbooks were examined using the“Textbook Learning Approach Rubric”, developed by the researcher. According to the findings, among the textbooks based on the 1998 curriculum, one of the 2nd grade textbooks was found to be partially behaviorist while the other was behaviorist; similarly, one of the 3rd grade textbooks was partially behaviorist and the other behaviorist. All of the textbooks based on the 2005 and 2018 curricula were found to be partially constructivist. The study concludes that the textbooks, which are expected to be written in line with the constructivist approach, have not entirely achieved this goal. Based on the findings, recommendations have been made for textbook authors and future researchers.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür paylaşımı bakımından ders kitaplarında tiyatro metinlerinin kullanımı
The use of theater texts in the teachbooks in terms of culture sharing in teaching Turkish as a foreign language
EGEMEN TÜZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMersin ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT GÜN
- 1998 ve 2004 İlköğretim Programlarına göre hazırlanan Hayat bilgisi ders kitaplarının içerik ve kullanılabilirlik açılarından karşılaştırılması
A comparison of Life Studies (Hayat Bilgisi) textbooks written in line with 1998 and 2004 Primary Programmes: Content and usability issues
YELDA AKBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Bölümü
DOÇ. DR. YÜCEL KABAPINAR
- Hayat bilgisi ders kitaplarının dil ve anlatım yönünden değerlendirilmesi
The evaluation of science of life textbooks in terms of language and expression
BETÜL EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. M. KASIM KIROĞLU
- Hayat bilgisi ders kitaplarının Türkiye yeterlilikler çerçevesinde yer alan anahtar yetkinlikler açısından incelenmesi
Examination of life science textbooks according to the key competenci̇es in Turkey competenci̇es framework
SEVGİ YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHU TANERİ
- İlkokul ders kitaplarının karakter eğitiminin altı temel değeri bakımından analizi
Analyzing elementary education textbooks in terms of six basic values of character education
VELİ YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY SENEMOĞLU