Farklı ahır gübresi dozları ve sulama aralıklarında kıvırcık marulda su ve toprak verimliliği ile topraktan CO2 salımı
Water and soil productivity and soil CO2 emissions in curly lettuce at different cattle manure doses and irrigation intervals
- Tez No: 964731
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜSTÜN ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Çalışmada, toprağa iki farklı doz ahır (sığır) gübresi (AG1, AG2) uygulamasının, mineral gübrelemeyle (MG) kıyaslayarak, damla sulama ile iki farklı sulama aralığında (S1: 2 gün, S2: 4 gün) kıvırcık marul bitkisinin su tüketimi, gelişimi (bitki boyu ve çapı, gövde çapı, yaprak sayısı), pazarlanabilir verimi, su verimliliği, bitki besin içeriği (N, P, K, Ca, Mg, Na), bitki fizyolojisi (SPAD, stoma iletkenliği, yaprak oransal su içeriği, membran zararlanma indeksi), toprak kimyasal (pH, EC, CaCO3, organik madde, toplam Kjeldahl-N, NO3-N, P2O5, K2O, değişebilir Ca, Mg, Na ve K, ve KDK, ESP, Fe, Cu, Mn, Zn), fiziksel ve hidrolik (kütle ve tane yoğunluğu, porozite, ıslak agregat stabilitesi, tarla kapasitesi, solma noktası, yarayışlı su) özellikleri ile topraktan CO2 salımlarına etkisi araştırılmıştır. Sık sulamayla artan verimle kıvırcık marulda su verimliliğinin artırılması ve birim verim başına CO2 salınımlarının azaltılması amaçlanmıştır. Deneme, 2024 yılında, iki faktörle (gübre×sulama) 3 tekerrürlü olarak toplam 18 parselde gerçekleştirilmiştir. AG1 ve AG2 uygulamalarında olgunlaşmış ahır gübresi sırasıyla yaklaşık %3 ve %4,5 organik madde içerikleri sağlanacak dozlarda deneme parsellerinin 0-20 cm'lik yüzey toprak tabakasına ekimden önce uygulanmıştır. Gerçek bitki su tüketimi AG1 ve AG2 uygulamalarında MG'ye göre sırasıyla %22,2 ve %38,1, S2 uygulamasında da S1'e göre %12,2 daha düşük belirlenmiştir. AG1 ve özellikle AG2 uygulamasında ve sık sulama koşullarında yüzey toprak tabakasında ve bitkide artan besin içerikleri, iyileşen fizyoloji ve gelişen toprak fiziksel özellikleri verim artışına katkıda bulunmuştur. En iyi bitki gelişiminin gözlendiği AG2-S1 uygulaması MG-S1'e göre %13,6 daha fazla pazarlanabilir verim (8512 g/m2), artan verim ve azalan su tüketimiyle %75,5 daha fazla su verimliliği (60,2 kg/m3) sağlamıştır. AG2-S1 uygulaması (0,909 g CO2/m2) MG-S1 uygulamasına göre sezonluk ortalama CO2 salımını %90,2 artırmıştır. Birim verim başına en fazla CO2 salımı da (143,5 g CO2/kg-verim) AG2-S2 uygulamasında belirlenmiştir. AG2-S1 uygulaması daha fazla verimle birim verim başına CO2 salımını (130,8 g CO2/kg-verim) kısmen azaltmıştır. AG2-S1 uygulaması iyileşen bitki ve toprak sağlığı ile su verimliliği açısından kıvırcık marul yetiştiriciliğine en iyi pratik olarak değerlendirilirken, bu uygulamada sık sulamayla daha yüksek verimlerin elde edilmesinin ayrıca birim verim başına CO2 salımlarını da azaltabileceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effects on evapotranspiration of curly lettuce drip-irrigated with two different irrigation intervals (W1: 2 days, W2: 4 days), crop development (height and diameter, stem diameter, number of leaves), marketable yield, water productivity, crop nutrient content (N, P, K, Ca, Mg, Na), plant physiology (SPAD, stomatal conductance, leaf relative water content, membrane damage index), soil chemical properties (pH, EC, CaCO3, organic matter, total Kjeldahl-N, NO3-N, P2O5, K2O, exchangeable Ca, Mg, Na and K, and CEC, ESP, Fe, Cu, Mn, Zn), physical and hydraulic properties (bulk and particle densities, porosity, wet aggregate stability, field capacity, permanent wilting point, available water content) and CO2 emissions from the soil were investigated under two different doses of cattle manure (CM1, CM2), compared to mineral fertilization (M). The aim is to increase water productivity in curly lettuce by increasing yield with frequent irrigation and to reduce CO2 emissions per unit yield. The experiment was carried out in 2024 in a total of 18 plots with three replications using two factors (fertilizer × irrigation). In CM1 and CM2 treatments, mature cattle manure was applied to the 0-20 cm surface soil layer in experimental plots before planting at doses that would provide approximately 3% and 4.5% organic matter content, respectively. Actual crop evapotranspiration was determined to be 22.2% and 38.1% lower in CM1 and CM2 treatments, respectively, compared to M, and 12.2% lower in W2 treatment compared to W1. In CM1 and especially CM2 treatments under frequent irrigation conditions, there was an increase in nutrient contents in the surface soil layer and in the crop, improved physiology, and enhanced soil physical properties resulting in an increase in yield. The CM2-W1 treatment, which showed the best crop growth, provided 13.6% more marketable yield (8512 g/m2) and 75.5% more water productivity (60.2 kg/m3) than M-W1 due to increased yield and decreased water consumption. The CM2-W1 treatment (0.909 g CO2/m2) increased seasonal average CO2 emissions by 90.2% compared to the M-W1 treatment. The highest CO2 emissions per unit yield (143.5 g CO2/kg-yield) were determined in the CM2-W2 treatment. The CM2-W1 treatment partially reduced CO2 emissions per unit yield (130.8 g CO2/kg-yield) with a higher yield. While the CM2-W1 treatment was evaluated as the best practice for curly lettuce cultivation in terms of improved plant and soil health and water productivity, it was determined that achieving higher yields with frequent irrigation in this application could also reduce CO2 emissions per unit yield.
Benzer Tezler
- Pirinadan üretilen asitleştirilmiş vermikompostun kalkerli bir toprakta farklı sulama seviyelerinde toprak özellikleri ve biber gelişimi üzerine etkileri
Effects of acidified vermicompost produced from pomace on soil properties and pepper development at different irrigation levels in a calcareous soil
BELKIS KARAPIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN GÜLSER
- Degişik zamanlarda ve seviyelerdeki ahır gübresi uygulamalarının patates bitkisinin ( Solanum tuberosum L.) gelişmesi, verimi ve kalitesi üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
ZERRİN NACİ TARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMALETTİN KARA
- Organik ve inorganik gübrelemenin Gümüşhane-Şiran şartlarında patatesin (Solanum tuberosum L.) verim ve verimle ilgili özelliklerine etkileri
The effects of organic and inorganic fertilizer on potato yield and yield components in Gümüşhane - Şi̇ran locations
MUSTAFA AKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mühendislik BilimleriGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ
- Safran (Crocus sativus L.)'da farklı soğan (Korm) büyüklükleri ile kimyasal ve organik kaynaklı azot dozlarının verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri
The effects of different bulb (Corm) size and nitrogen doses of chemical and organic fertilizers on yield and quality properties of saffron (Crocus sativus L.)
NEJLA ALICI
- Farklı organik gübrelerle uygulanan azaltılmış kimyasal gübrelerin pamukta verim ve kalite parametreleri üzerine etkileri
Effects of reduced chemical fertilizers applied with different organic fertilizers on yield and quality parameters in cotton
ÇİĞDEM İPEKCİOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ERDAL