Haliç'in canlandırılması kapsamında yeniden işlevlendirilen tarihi yapıların kentsel kimliğe etkisi üzerine bir değerlendirme
An evaluation of the impact of adaptively reused historical buildings on urban identity within the scope of the revitalization of the Golden Horn
- Tez No: 964795
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, İç Mimari ve Dekorasyon, Architecture, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Bu çalışma, kültürel mirasın korunması, kentsel kimlik ve yeniden işlevlendirme kavramlarını, eğitim ve kültür odaklı dönüşümler bağlamında bütüncül bir yaklaşımla ele almaktadır. Koruma; yalnızca yapıların fiziksel bütünlüğünün muhafazası değil, aynı zamanda tarihi, kültürel, ve toplumsal değerlerin gelecek kuşaklara aktarılmasını amaçlayan çok boyutlu bir süreç olarak tanımlanmıştır. Kimlik, kentsel mekânın fiziksel, sosyal, kültürel ve ekonomik bileşenlerinin bütünleşmesiyle oluşan, toplumsal aidiyet ve süreklilik duygusunu pekiştiren bir unsur olarak değerlendirilmiştir. Yeniden işlevlendirme ise, özgün niteliklerini koruyan tarihi yapıların çağdaş ihtiyaçlara uyarlanarak yaşatılmasını sağlayan, mekânsal sürekliliği güçlendiren ve kentsel yaşam kalitesini artıran bir strateji olarak ele alınmıştır. Çalışmanın odak bölgesi olan Haliç, tarih boyunca liman, ticaret, sanayi ve kültür merkezi olarak işlev görmüş; 20. yüzyılda sanayisizleşme süreci ile fiziksel bozulma, çevresel kirlilik ve sosyal yapıda zayıflama yaşamıştır. Bu bağlamda, Haliç'in mirasını koruyarak kültürel ve sosyal açıdan yeniden canlandırmak çalışmanın ana hedefi olarak belirlenmiştir. Haliç'te gerçekleştirilen yeniden işlevlendirme projeleri bu hedef doğrultusunda referans olmuş; kamusal erişimi artırmış, kentsel belleği güçlendirmiş ve bölgenin sosyal canlılığını desteklemiştir. Araştırma kapsamında, İstanbul Ticaret Üniversitesi'nin Eminönü, Sütlüce ve Küçükyalı kampüsleri yeniden işlevlendirme bağlamında incelenmiştir. Farklı dönemlerde farklı işlevlerle inşa edilmiş bu yapılar, eğitim odaklı yeni kullanımlarla fiziksel ve sosyal açıdan değerlendirilmiştir. Her bir kampüs için tarihsel gelişim, dönüşüm süreci ve bu süreçlerin çevresel ve sosyokültürel etkileri analiz edilmiştir. Bulgular, eğitim/kültür işleviyle yeniden işlevlendirilen yapıların, bulundukları bölgelerde toplumsal etkileşimi güçlendirdiğini, kentsel aidiyet duygusunu pekiştirdiğini ve kültürel sürekliliğe hizmet ettiğini ortaya koymuştur. Özgün bölümde, Eminönü Kampüsü özelinde geliştirilen tasarım önerisi sunulmuştur. Bu öneri, yapının mevcut eğitim işlevini sürdürmesinin yanı sıra yarı kamusal alanlar aracılığıyla çevresiyle bütünleşmesini, Haliç kıyısındaki sosyal ve kültürel canlılığa doğrudan katkıda bulunmasını ve tarihi dokunun özgün değerlerini koruyarak çağdaş kullanımlarla bütünleştirilmesini hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This study addresses the concepts of cultural heritage conservation, urban identity, and adaptive reuse within the context of education and culture oriented transformations, adopting a holistic approach and setting the revitalization of the Golden Horn as its primary objective. Conservation is defined as a multidimensional process aiming not only to preserve the physical integrity of buildings but also to transmit historical, cultural, and social values to future generations. Identity is considered as the integration of the physical, social, cultural, and economic components of urban space, reinforcing the sense of belonging and continuity. Adaptive reuse is addressed as a strategy that sustains historical buildings by adapting them to contemporary needs while preserving their original qualities, strengthening spatial continuity, and enhancing urban life quality. The Golden Horn, the focus area of this study, has historically functioned as a port, trade, industrial, and cultural center; however, in the twentieth century, deindustrialization led to physical deterioration, environmental pollution, and a weakening of the social structure. In this context, the study aims to revitalize the Golden Horn culturally and socially while preserving its heritage. Adaptive reuse projects implemented in the area have increased public accessibility, strengthened urban memory, and supported social vitality. Within the scope of the research, the Eminönü, Sütlüce, and Küçükyalı campuses of Istanbul Commerce University have been examined in the context of adaptive reuse. Constructed in different periods with different original functions, these buildings have been evaluated physically and socially in their new education-oriented uses. For each campus, the historical development, transformation process, and environmental and socio-cultural impacts have been analyzed. Findings reveal that educational and cultural adaptive reuse strengthens social interaction, reinforces urban belonging, and contributes to cultural continuity. In the final chapter, a design proposal for the Eminönü Campus is presented, aiming to maintain its educational function while integrating it with its surroundings through semi-public spaces, contributing to the cultural and social vibrancy of the Golden Horn waterfront, and harmonizing the historical fabric's original values with contemporary uses.
Benzer Tezler
- A model to utilize emerging ICT for revitalizing under-valued public open spaces in urbanscape: Investigating spatial video projection
Kentsel peyzajda değeri bilinmeyen kamusal açık alanların canlandırılmasında gelişmekte olan BİT kullanımına dair bir model: Mekansal video projeksiyon incelemesi
LIMA NAJJAR
Doktora
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Modern İpek Yolu Projesi (Tek Kuşak Tek Yol) kapsamında orta koridor: Türkiye yatırımları ve etkileri
Belt and Road Initiative (One Belt One Road): Middle corridor and Turkey investments and effects
ABDİ ÇAĞATAY KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiAtılım ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR NESLİHAN TURGUTTOPBAŞ
- Upcycling design proposals in urban design competitions: Bandirma Park competition
Kentsel tasarım yarışmalarında tasarım önerilerinin ileri dönüştürülmesi: Bandırma Tasarım Parkı yarışması
ELİF DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Göller Bölgesi su potansiyelinin araştırılması
Research of water potential in Area of Göller
TEVFİK ASLANBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İnşaat MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M.EROL KESKİN
- Toplumsal yarar odakli kiyi canlandirmaya i̇lişkin kavramsal bir ajanda ve i̇stanbul örneğinde Türkiye üzerine değerlendirmeler
A conceptual agenda for a waterfront revitalization considering social benefit and evaluations on Turkey in case of i̇stanbul
BİGE ŞİMŞEK İLHAN
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT