Geri Dön

A framework for corporate digital responsibility: conceptualization and operationalization

Kurumsal dijital sorumluluk için bir çerçeve: Kavramsallaştirma ve ölçülebilir hale getirme

  1. Tez No: 965387
  2. Yazar: KÜBRA ÇALIŞKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYKUT HAMİT TURAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Yönetim Bilişim Sistemleri, İşletme, Management Information Systems, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: İşletme Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Yönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Dijital teknolojilerdeki hızlı gelişmeler, veri odaklı sistemler ve algoritmik karar alma süreçleri, kurumsal sorumluluğun sınırlarını genişletmiş ve geleneksel kurumsal (sosyal) sorumluluk çerçevelerini zorlayan yeni riskler, belirsizlikler ve beklentiler ortaya çıkarmıştır. Bu gelişmeler karşısında, Kurumsal Dijital Sorumluluk (KDS) kavramı, organizasyonların bireyler, toplum ve çevre üzerindeki etkilerini de kapsayan dijital alandaki sorumluluklarını ele alan bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. Dijital sorumluluk uygulamalarını değerlendirmek ve geliştirmek için kapsamlı bir KDS anlayışına ve ölçülebilir hale getirilmiş bir çerçeveye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez, söz konusu boşluğu gidermeyi amaçlayarak, etik ve sorumlu dijital yönetişimi destekleyen yapılandırılmış ve uygulanabilir bir KDS çerçevesi geliştirmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı, organizasyonların tüm paydaşlara karşı etik ve sorumlu bir dijital yönetişim anlayışını benimseyebilmelerini sağlayacak kapsamlı ve ölçülebilir bir KDS çerçevesi sunmaktır. Bu çalışma, kavramsallaştırma ve operasyonelleştirme olmak üzere keşfedici, iki aşamalı bir araştırma tasarımı benimsemiştir. İlk aşamada, KDS'nin kapsamını belirlemek amacıyla sistematik literatür taraması (SLT) ve uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Bu süreç sonucunda altı temel bileşen ve on sekiz boyuttan oluşan bir kavramsal çerçeve geliştirilmiştir: (1) Sürdürülebilir Dijital Ekosistem; Sorumlu İnovasyon, Yeterli Dijital Altyapı, Dijital Sürdürülebilirlik ve Dijital Refah, (2) Dijital Güvenilirlik; Dijital Şeffaflık, Hesap Verebilirlik ve Kurumsal Yönetişim, (3) Dijital Eşitlik ve Adalet; Dijital Erişilebilirlik, Dijital Kapsayıcılık ve Çeşitlilik ve Uyuşmazlık Çözümü ve Telafi, (4) Dijital Güçlendirme; Dijital Eğitim ve Okuryazarlık, Dijital Farkındalık ve Dijital Olgunluk, (5) Veri Etiği ve İnsan Hakları; Veri Sahipliği, Dijital Gizlilik, Dijital Güvenlik ve Özerklik ve (6) Yapay Zeka (YZ) Etiği; Etik YZ/Algoritmalar. İkinci aşamada, potansiyel göstergeler kapsamlı bir kaynak incelemesiyle elde edilmiş ve üç aşamalı bir seçim süreciyle geliştirilmiştir. Bu süreç sonucunda, kavramsal çerçeveyle uyumlu toplam 352 gösterge belirlenmiştir. Dördüncü adımda, sektör uzmanlarının katılımıyla gerçekleştirilen bir Gerçek Zamanlı Delphi çalışması ile göstergeler öncelik düzeyleri ve izlenebilirlik açısından değerlendirilmiştir. Uzman konsensüsüne ulaşan 292 gösterge, Ağırlıklı Toplam Modeli kullanılarak (en) yüksek, orta ve düşük öncelikli olmak üzere üç temel düzeyde sınıflandırılmıştır. Bu yapılandırılmış gösterge seti, organizasyonların dijital sorumluluk performanslarını izlemelerine, değerlendirmelerine ve geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Araştırma bulguları, paydaş beklentileriyle uyumlu, yapılandırılmış ve çok boyutlu bir KDS yaklaşımının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu tez, hem akademisyenlere hem de uygulayıcılara etik, kapsayıcı, güvenli, sürdürülebilir ve sosyal açıdan sorumlu dijital uygulamalar için gerekli kapsamlı ve işlevsel bir çerçeve sunmaktadır. Önerilen bu çerçeve, kurumsal yönetişim yapıları içerisine sorumlu dijital davranışın stratejik biçimde entegre edilebilmesini sağlayacak bir araç niteliğindedir. Bu çalışma, KDS üzerine akademik söylemi genişletmekte ve organizasyonların dijital faaliyetlerini etik normlar ve sorumlu yönetişim ilkeleriyle uyumlu hale getirmelerine rehberlik etmektedir.

Özet (Çeviri)

The rapid advancement of digital technologies, data-driven systems, and algorithmic decision-making has expanded the boundaries of corporate responsibility by introducing new risks, uncertainties, and expectations that challenge traditional frameworks of corporate (social) responsibility. In response, Corporate Digital Responsibility (CDR) has emerged as a concept that addresses an organization's responsibilities in the digital sphere, encompassing its impacts on individuals, society, and the environment. A comprehensive understanding and operationalized framework of CDR are needed to assess and enhance digital responsibility practices. This thesis seeks to address this gap by developing a structured and actionable framework for CDR that supports ethical and responsible digital governance. The purpose of this thesis is to provide a comprehensive operationalized framework that enables organizations to conduct corporate digital governance for ethical and responsible behavior towards all stakeholders. The study adopts an exploratory, two-phased design: conceptualization and operationalization. In the first phase, the scope of CDR was defined through a systematic literature review (SLR) and expert opinion. The resulting framework consists of six core components and eighteen dimensions: (1) Sustainable Digital Ecosystem; Responsible Innovation, Adequate Digital Infrastructure, Digital Sustainability, and Digital Well-Being, (2) Digital Trustworthiness; Digital Transparency, Accountability, and Corporate Governance, (3) Digital Equity and Fairness; Digital Accessibility, Digital Inclusion and Diversity, and Dispute Resolution and Redress, (4) Digital Empowerment; Digital Education and Literacy, Digital Awareness, and Digital Maturity, (5) Data Ethics and Human Rights; Data Ownership, Digital Privacy, Digital Security, and Autonomy, and (6) Artificial Intelligence (AI) Ethics; Ethical AI/Algorithms. In the second phase, potential indicators were derived from an extensive source review and refined through a three-step selection process. This resulted in 352 indicators aligned with the conceptual framework. In the fourth step, a Real-Time Delphi study was conducted with industry experts, and indicators were evaluated based on their priority and traceability. A total of 292 indicators reached expert consensus and were classified into three priority levels (high[est], medium, low) using the Weighted Sum Model (WSM). This structured indicator set enables organizations to monitor, assess, and enhance their digital responsibility performance. The research findings underscore the necessity of a structured, multi-dimensional approach to CDR, aligned with stakeholder expectations. This thesis provides a comprehensive and operationalized framework to both scholars and practitioners necessary for ethical, inclusive, secure, sustainable, and socially responsible digital practices. The proposed framework offers a strategic tool for embedding responsible digital conduct into corporate governance structures. This study extends the academic discourse on CDR and guides organizations in aligning their digital activities with ethical standards and principles of responsible governance.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    790340

    Küresel eğitimde gönüllü çeviriler: Çeviri sosyolojisi odağında Khan Academy Türkçe

    Volunteer translation in global education: Khan Academy Turkish from the focal point of the sociology of translation

    FATMA ÖZKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZERNİŞAN EMİNE BOGENÇ DEMİREL

  2. Tez No

    869564

    A new approach to corporate social responsibility: Corporate digital responsibility, analysis of Turkish banking and e-commerce sectors

    Kurumsal sosyal sorumluluğa yeni bir yaklaşım: Kurumsal dijital sorumluluk, Türk bankacılık ve e-ticaret sektörlerinin analizi

    CEYDA CİHAN AYDOĞDU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    BankacılıkGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BANU MÜJDE BASKAN KARSAK

  3. Tez No

    776690

    Halkla ilişkiler ve iklim değişikliği: Bakanlıkların ve STK'ların Twitter üzerindeki halkla ilişkiler faaliyetlerinin karşılaştırılması

    Public relations and climate change: A comparison of ministry and NGO's public relations activities on Twitter

    KEMAL GÜNAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Halkla İlişkilerİstanbul Üniversitesi

    Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEŞİM GÜÇDEMİR

  4. Tez No

    946084

    Otomotiv endüstrisinde iklim değişikliğı kapsamında karbonsuzlaştırma fırsatlarının araştırılması

    Researching decarbonization opportunities in the automotive industry within the scope of climate change

    FEVZİYE SEDA ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ERDEM GÖRGÜN

  5. Tez No

    886603

    İnternet bağımlılığı ile mücadelede sivil toplum örgütlerinin rolü üzerine teorik ve uygulamalı bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    ERDAL BİLİCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halkla İlişkilerSakarya Üniversitesi

    Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN IŞIK

Geri Dön