Sürdürülebilir ve kibirli liderlik tarzlarının iş tatmini üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü
The mediating role of organizational commitment in the effect of sustainable and arrogant leadership styles on job satisfaction
- Tez No: 967145
- Danışmanlar: PROF. DR. NURDAN ÇOLAKOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Geçmişten günümüze insan kaynağı işletmelerin üretim süreçlerinden, yönetsel karar süreçlerine kadar her birim ve aşamada varlığını sürdürmektedir. Ast veya üst farketmeksizin tüm çalışanlar birbirleriyle etkileşim içerisinde görev ve sorumluluklarını yerine getirmektedir. Kimi çalışanlar liderlik vasıfları çerçevesinde süreç ve insan yönetiminden sorumluyken, kimi çalışanlar uzmanlıkları çerçevesinde liderlerinin verdiği görevleri yerine getirmekten sorumludur. Ast üst ilişkisine dayalı bu etkileşim liderin yönetsel tarzından kaynaklanan farklılıklar nedeniyle çalışanlar üzerinde olumlu veya olumsuz çıktılara sebep olabilmektedir. Bu doğrultuda yapılan araştırmada teorik olarak dönüşümsel liderlik tarzıyla temellendirilen sürdürülebilir liderlik tarzı ile teorik olarak otokratik liderlik tarzı ile ilişkilendirilen kibirli liderlik tarzının çalışanların iş tatmin düzeylerine olan etkisi ve bu etkide örgütsel bağlılığın aracı rolü incelenmiştir. Lider üye etkileşimi teorisi temelinde oluşturulan hipotezlerin modelini ise bağımsız değişken olarak liderlik tarzları, bağımlı değişken olarak iş tatmini ve aracı değişken olarak örgütsel bağlılık oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veriler sektör fark etmeksizin Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerdeki 391 çalışandan anket tekniğiyle toplanmıştır. Katılımcıların demografik özelliklerine ilişkin maddeler ile örgütsel bağlılık, iş tatmini, sürdürülebilir ve kibirli liderlik ölçeklerine ilişkin maddeler katılımcılara sunulmuştur. Toplanan verilere ilişkin betimsel istatistikler, normallik, güvenilirlik ve açımlayıcı faktör analizleri SPSS 27 paket programı aracılığıyla, doğrulayıcı faktör analizi ise SPSS AMOS 22 modülü ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma hipotezleri ise Hayes'in SPSS için geliştirdiği PROCESS MACRO eklentisi vasıtasıyla model 4 kullanılarak test edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda sürdürülebilir liderlik tarzının iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolüne ilişkin hipotez kabul edilmiştir. Benzer şekilde kibirli liderlik tarzının iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolüne ilişkin hipotez kabul edilmiştir. Ayrıca sürdürülebilir ve kibirli liderlik tarzlarının iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolüne ilişkin hipotez kısmi olarak kabul edilmiştir. Literatürdeki birçok çalışmanın aksine lider-üye etkileşimi temelinde oluşturulan ve kavramsal açıdan iki zıt liderlik tarzını bir model üzerinde birlikte ele alınması sonucu ortaya çıkan bulguların yerli yazına ve sektör uygulayıcılarının yönetici seçim ve terfilerine ilişkin kararlarına pozitif yönde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
From past to present, human resources continue to exist in every unit and stage from production processes of enterprises to managerial decision processes. All employees, whether subordinate or superior, fulfill their duties and responsibilities in interaction with each other. While some employees are responsible for process and people management within the framework of their leadership qualities, some employees are responsible for fulfilling the tasks assigned by their leaders within the framework of their expertise. This interaction based on subordinate-superior relationship may cause positive or negative outcomes on employees due to differences arising from the managerial style of the leader. In this study, the effect of sustainable leadership style, which is theoretically based on transformational leadership style, and arrogant leadership style, which is theoretically associated with autocratic leadership style, on employees' job satisfaction levels and the mediating role of organizational commitment in this effect were examined. The model of the hypotheses formed on the basis of leader-member interaction theory consists of leadership styles as the independent variable, job satisfaction as the dependent variable and organizational commitment as the mediating variable. Within the scope of the research, data were collected from 391 employees in enterprises operating in Turkey, regardless of sector, through questionnaire technique. Items related to the demographic characteristics of the participants and items related to organizational commitment, job satisfaction, sustainable and arrogant leadership scales were presented to the participants. Descriptive statistics, normality, reliability and exploratory factor analyses of the collected data were conducted using SPSS 27 package program and confirmatory factor analysis was conducted using SPSS AMOS 22 module. The research hypotheses were tested using model 4 through the PROCESS MACRO plug-in developed by Hayes for SPSS. As a result of the analysis, the hypothesis regarding the mediating role of organizational commitment in the effect of sustainable leadership style on job satisfaction was accepted. Similarly, the hypothesis regarding the mediating role of organizational commitment in the effect of arrogant leadership style on job satisfaction was accepted. In addition, the hypothesis regarding the mediating role of organizational commitment in the effect of sustainable and arrogant leadership styles on job satisfaction was partially accepted. It is thought that this study will contribute positively to the literature and to the decisions of sector practitioners regarding the selection and promotion of managers.
Benzer Tezler
- Kocaeli ili Körfez ilçesi Kuzey Marmara Otoyolu çevresi kırsal yerleşimlerinde geleneksel mimari ve sürdürülebilirlik sorunu
Traditional architectural and sustainability problems in the rural areas of Kocaeli province Korfez district the North Marmara Motorway surrounding
ŞEYDA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN
- İklim değişikliği ve düzenleyici ekosistem hizmetleri ilişkisi: Düzce kenti örneği
Climate change and regulation ecosystem services relationship: The case of Düzce city
NERMİN BAŞARAN
Doktora
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıDüzce ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN EROĞLU
- Sürdürülebilir ve ekolojik tasarım bağlamında peyzaj mimarlığında biyomimikri kullanımına yönelik teorik bir yaklaşım
A theoretical approach to the use of biomimicry in landscape architecture in the context of sustainable and ecological design
RAYAN ALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYANUR DİNÇER
- Sürücüsüz taşıt uygulamalarının ağ yönetim modelleri ve sürdürülebilir kentsel hareketlilik ölçütleri çerçevesinde ulaşım sistemleri ile bütünleştirilmesi
Integration of autonomous vehicle applications with transportation systems within the framework of network management models and sustainable urban mobility measures
ZEYNEL BARAN YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2024
TrafikDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZUYSAL
- Flexible electrode design using alloy coatings for supercapacitor applications
Süper kapasitör uygulamaları için alaşım kaplamaların kullanıldığı esnek elektrot tasarımı
MURAT ARTAN
Doktora
İngilizce
2024
EnerjiGaziantep ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECİP FAZIL YILMAZ
DOÇ. DR. ABDULCABBAR YAVUZ