Geri Dön

Marxsizmde hümanizm sorunu

The Problem of humanizm in marxism

  1. Tez No: 97352
  2. Yazar: ADVİYE ERBAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HARUN TEPE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

ÖZET Hümanizm ve Marxizm, Batı Felsefesi tarihi içerisinde, büyük bir etkiye ve geçmişe sahip iki düşünce akımıdır. Hümanizm, köklü geçmişi ve sonuçlarıyla Batı kültüründe önemli bir yer tutmaktadır. Öyle ki, Aydınlanma felsefesinden, günümüzün İnsan Hakları Felsefesine kadar uzanan bir geleneği vardır. Marxizmin bu gelenek içinde yer alıp almadığı ise, Marx'm kendisinden başlayarak ondan sonra da sürmüş bir tartışma konusudur. Marx gençlik yazılarında, felsefesinin doğacılıkla insancılığı, materyalizmle idealizmi bağdaştıran bir hümanizm olduğunu kendisi söylemiştir. Buna karşın, Marx'tan sonra da bu konu tartışılmış ve kimi düşünürler ya Marxizmin teorisine ya da sosyalist ülkelerdeki uygulamalara bakarak, onun anti-hümanist olduğunu savunmuşlardır. Bu tartışmanın karşı tarafında yer alanlar ise, Marx 'a dayanarak ve onun düşüncelerinde bir süreklilik görerek, Marxizmin hümanist bir görüş olduğunu söylemişlerdir. Bu tartışma, Marxizmin hümanist bir görüş olup olmamasından daha çok, hümanizmin ne olduğunun iyi anlaşılmasını gerektirmektedir. Çünkü Marxizmdeki bu tartışma, hümanizmden farklı şeyler anlaşıldığım göstermektedir. Bu çalışmada, öncelikle hümanizmin ne olduğunu anlamaya çalıştık. Çünkü bu da başlı başına bir araştırma konusudur ve günümüzde bile, hümanizm, genelde insancıllık ya da insan sevgisi gibi bir anlamda kullanılmaktadır. Biz bu çalışmada, hümanizmin temel fikrinin, insanın yaratıcı potansiyeline duyulan inanç ve saygıdan ibaret olduğunu saptadık. İster dinsel, ister dindışı olsun, bütün hümanizm anlayışlarının ortak noktasını bu husus teşkil etmektedir. Dolayısıyla, Marxizmle ortak paydasını da bu temel inanç oluşturmaktadır. İnsanın yaratıcı potansiyelinin gerçekleştirilebileceği koşullan sağlayacak bir toplum düzeni ideali de bu düşüncenin bir sonucu olmaktadır. Çalışmanın sonucunda, Marxist antropolojinin kuramsal olarak hümanist olduğu ve Batı hümanist geleneği içinde yer aldığı ortaya konulmaktadır.

Özet (Çeviri)

SUMMARY Humanism and Marxism are two fundamental and influential trends of thought in the history of Western philosophy. With its deeply rooted history and implications, humanism has occupied an important place in Western culture. In fact, it has a tradition that extends from the philosophy of Enlightenment to today's philosophy of Human Rights. As to whether Marxism has had a place in this tradition has been a controversial subject starting from Marx himself and evolving from then on. Marx, in his early writings, pointed out that his philosophy was humanism that combined naturalism with humanism and materialism with idealism. On the other hand, this issue was debated after Marx and some thinkers, either by examining the theory of Marxism or looking at the practices in socialist countries, have maintained that Marx was an anti-humanist. However, those who opposed to this view claimed that Marxism was humanism basing their views on Marx and finding a continuity in his thought. This controversy makes us think the issue that it is more important to understand what humanism is rather than whether Marxism is a humanism, since such discussions on humanism involved in Marxism shows that humanism has had various interpretations and understandings. For this reason, the primary concern of this study has been to establish a clear understanding of humanism. Such an understanding presupposes a careful inquiry into the concept of humanism which is often understood as humanitarian love. This study puts forward that the concept of humanism basically comprises belief and respect for man's creative potential. This constitutes a common basis for all understanding of humanism whether theistic or atheistic. Thus, it is fact that relates Marxism to humanism. An implication of this understanding of humanism is the aspiration for a social order that will provide conditions for the realization of man's creativity. It is finally concluded that Marxist anthropology is a part of the Western tradition of humanism.

Benzer Tezler

  1. The discussion of marxism and theoretical anti-humanism in the light of Louis Althusser's thoughts

    Louis Althusser'in düşünceleri ışığında marksizm ve teorik anti-hümanizm tartışması

    ERDEM BULDURUÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Felsefeİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Felsefe ve Toplumsal Düşünce Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERDA KEMAL KESKİN

  2. Marksizmde kent sorunsalı: David Harvey ve manuel Castells örnekleri

    Urban problematic in marxism: Examples of David Harvey and Manuel Castells

    HAZAL ILGIN BAHÇECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Kamu YönetimiGazi Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL GÖRMEZ

  3. Karl Korsch: Marksizmde felsefe, bilim ve politika ilişkisi

    Karl Korsch: Relationship philosophy, science and politics in marxism

    HASAN PEKDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü

    PROF. DR. MEHMET YETİŞ

  4. Critical examination of autonomist theories within the context of artificial intelligence

    Otonomist kuramların yapay zeka bağlamında eleştirel incelemesi

    MAHAMMAD ALIZADA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PINAR BEDİRHANOĞLU TOKER

  5. Dr. Hikmet Kıvılcımlı'nın tarih tezi'nin siyasi hayatına etkisi (1950-1971)

    The impacts of Dr. Hikmet Kıvılcımlı's 'History thesis' to his political life (1950-1971)

    ALPER YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURAK SAMİH GÜLBOY