Geri Dön

Yaşanan mekan olarak 'yer'

'Place' as experienced space

  1. Tez No: 98368
  2. Yazar: SEMA SERİM
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. SEMRA AYDINLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 69

Özet

YAŞANAN MEKAN OLARAK“YER”ÖZET Mekan, yirminci yüzyılın ikinci yansında üzerinde en çok konuşulan kavramlardan biridir. Özellikle postmodern ortamın eşzamanlı söylemi ile mekana karşı ilgi artmıştır. Bu tezde, ardzamanlı bir süreklilik içinde mekansal verilerin ön plana çıkışı; disiplinlerin oluşturduğu yapının mekana bakışı ve disiplin-ötesi bir kavram olarak mekan; mutlak mekan ve nesnel dünyanın algılanmasına dayanan mekan yaklaşımları; öznenin mekanla; nesne, biçim ve imge bağlamında ilişkisi sorgulanmıştır. Mekanın varoluşun ifadesi olduğu; mekanın“yer”e dönüşme süreci ve“yer”in varlık karakteristiklerinin mimarlık için belirleyiciliği değerlendirilmeye çalışılmıştır. Mekan merkezli bir mimarlık yaklaşımı, modern sonrasında oluşmuş söylemle koşut mudur? Birçok disiplinin kendi yapısı içinde mekanı tanımlamaya çalışması; mekanı disiplinler-ötesi bir kavam olarak değerlendirmeyi öngörür mü? Mekan disipliler-ötesi bir kavram ise mimarlık mekana nasıl yaklaşmalıdır? Mutlak mekan ve duyu verilerine dayanan mekan kavranılan ayn ayrı düşünülebilir mi? Özne nesne ilişkisinde biçimsel veya mekansal verilerin önceliği var mıdır? Mekan varoluşun ifadesi ise; asıl olan mekanın varlık karakteristiklerine sahip olması mıdır? Mekan yer midir; yoksa mekan yere mi dönüşür? Mimarlık yerin anlamının açığa çıkarılması mıdır? Bu tezde yukarıdaki sorulara mutlak karşılıklar aramak yerine; cevaplara götüreceğine inamlan izlekler takip edilmiştir. Özellikle mimarlığın sloganlaşmış bir ifadeyle“mekan yaratma sanatı”olarak tanımlanması tartışılarak; Schulz'un bu tanımlamanın ancak mekana karakter vermek anlamında kullanılırsa uygun olacağını vurguladığı saptaması ışığında;“mekan”merkezli bir yakalaşım yerine, mimarlığın“yer”kavramında çıkış noktasını araması, düşüncesi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Öncelikle ikinci bölümde onbeşinci yüzyıla kadar“form”u algılamayı esas alan yaklaşımın; Rönesans ve Aydınlanma ile değişen toplumsal yapı ile koşut bir tavırla; yerini boşluklar düzenine bırakışı ortaya koyulmuştur. Daha sonra modernizm ile üretim nesnesi olarak değerlendirilen mekanın; postmodern ortamın“anlam”ı ve“kimlik”i ön plana çıkarması ile edindiği yeni görüntü saptanmaya çalışılmıştır. vıYüzyılın ikinci yansında disiplinlerin oluşturduğu yapının yerleşmesiyle; her disiplin kendi ilgi alanının sınırlarını, konularını, ve önemli ölçüde de yöntemlerini belirlemiştir. Kuramsal bilgi ile hareket alanını belirleyen disiplinler; bilgiyi sistematize etmek için gerekli fakat yeterli değildirler. Bu nedenle her zaman“öteki ”ne açık olmalıdırlar. Mekan kavramı da birçok disiplinin kendi söylemini geliştirdiği bir alanda, disiplinler-ötesi bir kavram olarak değerlendirilmiştir. Mekan kavramı tarihsel ve disiplinsel ortamda sorgulandıktan sonra; dördüncü bölümde; mutlak gerçeklikten veya nesnel algıdan yola çıkarak, mekan oluşumunu açıklamaya çalışmanın yetersizliğine değinilmiştir. Bu noktada Heidegger'in mekanın“ne dışsal bir nesne; ne de içsel bir deneyim”olduğunu vurgulaması pnem kazanmaktadır. Varoluşun ifadesi olarak mekan yaşantıyı belirler. Tarihsel, kültürel veriler veya sadece kişisel am ve imgeler; kendimizi“yer”de hissetmemize neden olan kısıtlı etmenlerden birkaçıdır. Bunun dışında mekanı dolayısıyla da varlığımızı hissetmemizi ve anlamamızı sağlayan mimari belirleyiciler mekanı“yer”e dönüştürecektir. Moneo'nun belirttiği gibi belki de yerin fısıltısını dinlemeyi öğrenmek mimarlığı anlamaya çalışmanın asıl çıkış noktası olmalıdır. VII

Özet (Çeviri)

“PLACE”AS EXPERIENCED SPACE SUNEMARY In the last half of this century space is one of the main concept that caused many discussion about. Especially the synchronic discourse of postmodernism is attracted interest to the space concept. In a chronological order, the precedence of spatial subjects; the position of space in the disciplinary structure and space as transdisciplinary concept; absolute space and the space that depends on perception; in the context of object, form and image, the reciprocal relationship between space and subject are discussed. Existential space; the process of transformation of space into place and the determinant of spatial entity for place have been tried to be evaluated. Is space centered architectural concept paralleled to the discourse of postmodern condition? Owing to the many different space definition; can space evaluated as a transdisciplinary concept? If space is a transdisciplinary concept how could architecture approach to space? Can absolute and empirical space concept districted? Is there any precedence between formal and spatial factors in the relationship of object and subject? If the space is the sign of existence; is the main point for space having the entity? Is space a place or is it transformed to a place? Is architecture generated by revealing the meaning of place? In this thesis instead of searcing absolute answers to these questions; the way that providing answers tried to follow. It is emphsized to define architecture from the view point of“place”concept; instead of the idea that is centered to space; by discussing the definition of architecture as“art of space”; in the sense of Schulz's critic to understand these words as“characterizing space.”Up to the fifteenth century the approach that based on perception of the form had been changed with the revision of social structure in the Renaissance and Enlighten ment period and in this period instead of form, the order of spaces had been considered. And in modernism, space became a production object up to change in postmodern condition by the concept of“meaning”and“identity”. In the second chapter these changes of spatial concepts have been tried to be determined. In the second half of this century with the disciplinary structure; every discipline had determined their boundries, subjects and also the methods. Disciplines that determine their formation by theories, is required to systematic knowledge. But it is not possible to understand the complex totalities with these closed systems. Because viaof this; disciplines have to aware of the“other”. And also the concept of space has been evaluated as transdisciplinary in the field of disciplines which all make their own space definitions. After discussing the concept of space in the historical and disciplinary platform; in the fourth chapter it is mentioned that the insufficiency of absolute space concept and the space concept that depends on the perceptible world. In this point; Heidegger's words about space gain importance:“It is neither an external object; nor an inner experience.”Space designate the life as the sign of existence. The historic, cultural elements or personal memories and images are some restricted factors that make us to feel the place. Except these factors; the architectural constitutions that provide us to feel the“place”in other words our being-in-the-world; is going to transform space to the place. As Moneo said, to learn listening the murmer of the place may be the main point of architecture. IX

Benzer Tezler

  1. Tez No

    894321

    The production and transformation of space: Dismantling the space of artistic production

    Mekânın üretimi ve dönüşümü: Sanatsal üretim mekânının sökümü

    ZÜMRÜT ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET HÜLYA ARI

  2. Tez No

    698723

    Siyer kaynaklarında tarih-coğrafya ilişkisi bağlamında zikredilen mekânlar: İbn Hişâm örneği

    Locations mentioned within the context of history-geography relation in prophetic biography: İbn Hisham example

    SEVDE GEDİKLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAFER ACAR

  3. Tez No

    515471

    Bir kaçış mekanı olarak Heterotopya: Moda (Kadıköy) örneği

    Heterotopia as a space of escapism: A case study of Moda (Kadıköy)

    SERHAT AY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    CoğrafyaBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ YİĞİT

  4. Tez No

    748808

    Deprem mağduru yaşlılarda mekân aidiyeti: Elâzığ ili örneği

    Place belonging in elderly who aggrieved in earthquake: The example of Elâzığ province

    SERAP AY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiFırat Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEYZADE NADİR ÇETİN

  5. Tez No

    843947

    Morphological analysis of the formation and consolidation of the main street: The case of Kurtuluş Street, Antakya

    Ana caddenin oluşum ve sağlamlaşmasının morfolojik açıdan incelenmesi: Antakya Kurtuluş Caddesi örneği

    İREM DUYGU TİRYAKİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU

Geri Dön