Yaşam doyumları farklı ilköğretim öğretmenlerinin stresle başaçıkma stratejilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi
Stress coping strategies of primary school teachers with different life satisfaction by some variables
- Tez No: 98559
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİDAN KORKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
ÖZET Bu araştırmada yaşam doyumları farklı ilköğretim öğretmenlerinin kullandıkları stresle başetme stratejilerinden problem çözme, kaçınma ve sosyal destek arama stratejileri arasında cinsiyetlerine, yaşlarına, medeni durumlarına, aylık gelirlerine, mesleklerini isteyerek seçip seçmemelerine, öğretmenlik görev sürelerine ve bulundukları öğretim kademesine göre fark olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 1998-1999 öğretim yılında Ankara'nın Sincan ilçesinde bulunan 19 ilköğretim okulunda görev yapan 347 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada öğretmenlerin stresle başaçıkma stratejileri Aysan (1994) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Başaçıkma Stratejileri Ölçeği, yaşam doyumları ise Köker (1991) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Yaşam Doyumu Ölçeği ile ölçülmüştür. Bu ölçeklerin öğretmenler için güvenirlik ve geçerlik çalışmaları araştırmacı tarafından yapılmıştır. Bağımsız değişkenlerle ilgili bilgi toplamak için ise Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde varyans analizi uygulanmıştır. Temel etkinin anlamlı çıktığı durumlarda farkın hangi gruplararası farktan kaynaklandığım anlamak için çoklu gruplarda Tukey Testi uygulanmıştır. Hata payı 0.05 olarak alınmış ancak anlamlılık düzeyinin daha yüksek çıkması halinde hata payı ayrıca belirtilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular kısaca şöyle özetlenebilir: Yaşam doyumları farklı ilköğretim öğretmenlerinin araştırmanın diğer bağımsız değişkenleri olan cinsiyetlerine, yaşlarına, medeni durumlarına, aylık gelir düzeylerine, mesleği isteyerek seçip seçmemelerine, öğretmenlik sürelerine ve bulundukları kademelere bağlı olarak kullandıkları başaçıkma stratejileri arasındaki etkileşimlere bakıldığında, bu değişkenlerin problem çözme ve sosyal destek arama stratej ileriyle ortak etkileri anlamlı bulunmamıştır. Sadece yaşam doyumunun ve medeni durumun kaçınma stratejisi üzerindeki ortak etkileri anlamlı bulunmuştur. Yaşam doyumu yüksek ve bekar olan öğretmenler kaçınma stratejisini diğer gruplardan daha az kullanmaktadırlar.Bağımsız değişkenlerin, öğretmenlerin kullandıkları başaçıkma stratejileri üzerindeki temel etkilerine bakıldığında anlamlı bulunan sonuçlar aşağıda verilmiştir. Cinsiyet ve öğretmenlik süresinin stresle başaçıkma stratejileri üzerindeki temel etkilerinin anlamlı olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkeninin sosyal destek arama stratejisi üzerindeki temel etkisi anlamlı bulunmuş ve kadınların erkeklere göre daha çok sosyal destek arama stratejisini kullandıkları görülmüştür. Öğretmenlik süresinin kaçınma stratejisi üzerindeki temel etkisi anlamlı bulunmuş ve 11-20 yıl arasında öğretmenlik yapanların diğer gruplara göre daha çok kaçınma stratejisini kullandıkları görülmüştür. Yaş, aylık gelir düzeyi, mesleği seçme durumu ve öğretmenlik süresi değişkenlerine göre gruplandmlan öğretmenlerin yaşam doyumlarının sosyal destek arama stratejisi üzerindeki temel etkileri anlamlı bulunmuştur. Yaşam doyumu yüksek olan öğretmenlerin yaşam doyumu düşük olanlara göre daha çok sosyal destek arama stratejisini kullandıkları görülmüştür. Diğer yandan medeni durum ve bulundukları kademe değişkenlerine göre gruplandmlan öğretmenlerin yaşam doyumlarının, problem çözme ve sosyal destek arama stratejileri üzerindeki temel etkileri anlamlı bulunmuştur. Yaşam doyumu yüksek olan öğretmenlerin yaşam doyumu düşük olanlara göre daha çok problem çözme ve sosyal destek arama stratejilerini kullandıkları görülmüştür. Bulguların değerlendirilmesinde elde edilen sonuçlara göre yorumlar yapılmış, alanda çalışanlara ve benzer konularda çalışma yapacak araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
SUMMARY This study aimed to identify whether a difference exist between problem solving, avoidance and social support search strategies of the primary school teachers having different life satisfaction as the stress-coping strategies according to gender, age, marital statue, monthly income, selecting way of their occupation, experience and the levels at which they teach. Three hundred forty seven teachers working at 19 primary schools of Sincan provience of Ankara in 1998-1999 academic year constituted the sample of the study. The stress coping strategies of the teachers were measured through Stress Coping Strategies Scale adapted to Turkish culture by Aysan (1994) and life satisfaction of the teachers were identified through Life Satisfaction Scale adapted to Turkish culture by Köker (1991). The reliability and validity studies of these scales were realized by the researcher. Personal Information Form was utilized to collect the data related to the independent variables. The variance analysis was used to analyze the data. In case of significant difference, Tukey-Test was applied to identify source of difference among the groups 0.05 was taken as significance level. The findings of the study can shortly be summarized as follows. Regarding the interactions between coping strategies of primary school teachers having different life satisfaction depending on independent variables of gender, marital status, monthly income levels, way of selecting the profession, experience and school levels, co-effects of these variables with problem solving and social support search strategies were found significant. The teachers having higher life staisfaction and being single use less than other groups. The findings related to basic effects of independent variables on coping strategies used by the teachers are as follows. The basic effects of gender and teaching experience on stress-coping strategies were found significant. Basic effect of gender variables on searching forsocial support was significant and it was identified that female teacher searched for more social support than male teachers. Basic effect of teaching experience on avoidance strategies was found significant and it was seen that the teachers who have 1 1-20 years of experience avoidance strategies more than the other groups. Basic effects strategies of searching for social support grouped according to age, monthly income levels, way of profession selecting and teaching experience were found significant. The teachers having higher life satisfaction searched for strategies for social support more than the teacher having lover life satisfaction. On the other hand, the basic effect of the life satisfaction of the teachers grouped according to marital status and school levels on problem solving and searching for strategies for social support were found significant. It was identified that the teachers having higher life satisfaction used problem solving and social support strategies more than the teachers having lower life satisfaction. The results obtained through the evaluation of the findings were interpreted and various recommendations were developed for the people studying in this field or would like to conduct similar studies.
Benzer Tezler
- İlköğretim kurumu öğretmenlerinin okul yaşam kalitesi ile iş doyumu arasındaki ilişki
The relationship between school life quality and job satisfaction of primary school teachers
AHMET DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN KOŞAR
- Well-being, burnout, and teaching anxiety among EFL teachers
İngilizce öğretmenlerinin iyilik hali, tükenmişlik duygusu ve öğretme kaygısının incelenmesi
AYŞE MİNE ONAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ AYDIN
- İlköğretim okullarında görev yapan müzik öğretmenlerinin mobbing(yıldırma) yaşama düzeyleri, örgütsel bağlılık ve iş doyumları arasındaki ilişkiler
Relations among mobbing levels, organizatonal commitment and job satisfaction of music teachers working in elementary schools
AYDA ARAS
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. YILMAZ ŞENDURUR
DOÇ. DR. SABRİ ÇELİK
PROF. GÜL ÇİMEN
- Okul öncesi öğretmenlerinin müzik etkinliklerindeki mesleki yeterliliğinin değerlendirilmesi
The evaluation of preschool teachers' professional competence in musical activities
ELÇİN GÖLBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN MERTOĞLU
- Sınıf öğretmenliğine atanan branş öğretmenlerinin mesleki yeterlilikleri
Başlık çevirisi yok
YUSUF DÜNDAR