İstihbarat kavramının yeni görünümü ve Türkiye'deki uygulamaları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 117897
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN METİN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Dış politika, bir devletin dışa yönelik olarak pek çok etkenlerle oluşturduğu ve belli bir konuda izlediği politikadır. Dış politikayı oluşturanlar karar vericilerdir, yani insanlardır. Bu yönüyle dış politikada karar verme süreci statik bir süreç değil, değişen koşulların her an göz önünde bulundurulmasını gerektiren, dinamik bir süreçtir. Bu nedenle, koşullardaki değişikliklerin ve ortaya çıkan yeni etkenlerin en kısa sürede karar alma süreci içinde değerlendirmeye alınabilmesi için, karar vericilerin doğru ve hızlı bilgilendirilmesi zorunludur. Dolayısıyla, dış politika kararlarının başarısı, dış politika alanındaki karar vericilerin, değişen koşullara göre sürekli ve doğru bilgilendirilmesine bağlıdır ki, burada istihbarat önemli bir rol oynamaktadır. İstihbaratın bu rolü, Soğuk Savaş'ın bitmesinden sonra da değişmemiştir. Çünkü, devletlerarası farklılıklar gösteren uluslararası politika öncelikleri, ulusal çıkar tanımlamaları ve askeri güç farklılıkları hala“sürpriz atak ve ani değişim”risklerini beraberinde taşımaya devam etmektedir. Türkiye'nin jeopolitiği dikkate alındığında, bunun Türkiye için de oldukça önemli olduğu değerlendirilebilir. İstihbarat, günümüzdeki görüntüsü ile bir ülkenin“her alanda”rakiplerine avantaj sağlaması ve/veya en azından mevcudiyetini koruması amacıyla; bilginin, açık ve kapalı kaynaklardan özel metotlarla toplanması, analiz edilmesi ve anlaşılır şekle sokularak karar vericilere zamanında ulaştırılmasında önemli bir bilgi aracıdır. Bu itibarla, istihbarat değerlendirmeleri, politik görüş yanlısı ve/veya politik herhangi bir görüşün etkisinde olmayan, tarafsız bilgiler olmalıdır. Zira istihbarat bilgilerinin değeri, onun gerçeğe, bilgiye dayalı analizler neticesinde ulaşılan objektif bir çalışma olmasına bağlıdır. İstihbaratın dış politikadaki rolü;“tek başına istihbaratın iyi bir dış politikayı garanti edemeyeceği ancak, istihbaratsız iyi bir dış politikanın da genellikle mümkün olamayacağı”şeklinde değerlendirilmektedir. Ancak, bu rol yapılması gerekeni tavsiye etmek şeklinde değil, olanı veya potansiyel değişiklikler hakkında karar vericilere önceden bilgi verme tarzındadır.104 Dış politika-istihbarat ilişkileri konusunda, örnek örgüt olarak seçilen ClA'in dış politika alanındaki fonksiyonları, karar alma ve uygulama aşamalarında görülmektedir. CIA, bahsedilen amaç doğrultusunda, çeşitli kaynaklardan, farklı metotlarla topladığı bilgileri, analiz ettikten sonra Ulusul Güvenlik Konseyi'ne ve Başkan'a ulaştırmakla görevlidir. Bu anlamda, bilgi akışının yaşama geçirilmesinde çok önemli bir fonksiyonu bulunmaktadır. ClA'in dış politikada karar verme sürecindeki rolü, araştırma yapılan bölgede, ileride ortaya çıkabilecek muhtemel gelişmeleri önceden tespit etmek, bu olası gelişmelerin ABD politikaları ve çıkarları üzerinde yaratacağı muhtemel etkileri konusunda önceden değerlendirmelerde bulunmak şeklinde olmaktadır. Bu durum,“erken uyarı sistemi özelliği”taşıyan istihbarat örgütlerinden dış politikada faydalanılmasını kaçınılmaz kılmaktadır. Örgütün, dış politikanın uygulama alanındaki rolü ise, üçüncü yöntem olarak adlandırılan“örtülü istihbarat operasyonlar”şeklinde olmaktadır. Tüm dünyayı etkileyen Soğuk Savaş sonrası uluslararası dengelerdeki değişimle oluşan yeni dönemde Türkiye'nin NATO merkezli dış politikası büyük değişimlere uğramıştır. Bu perspektif doğrultusunda, Türkiye de gelişmiş devletler gibi, yeni dış politikaların oluşturulması ve uygulanması aşamalarında lobi, diplomatik temaslar, askeri ve ekonomik güç faktörlerinin yanısıra istihbarat örgütlerini de etkin olarak kullanabilmelidir. Ancak, Türkiye'nin mevcut dağınık ve yetki alanı karmaşasının yaşandığı düşünülen istihbarat örgütleri vasıtasıyla oluşturacağı dış istihbarat ile dış politika alanında etkili olması güçtür. Bu nedenle, gelişmeleri yakından takip eden ve değişikliklere süratle uyum sağlayabilen analiz ve operasyonel yönleri güçlü yeni bir merkezi istihbarat yapılanması Türkiye için öncelikli ihtiyaçlar arasında değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Foreign policy is an outward policy of a state which is formulated by considering many factors. The foreign policy is created by decision makers, that is, aby people. In this regard, the decision making process in foreign policy is not a static, but rather a dynamic process which requires to take the changing conditions into consideration. Hence, it is essential that the decision makers must be informed in a correct and quick way in order for the changes in conditions and new factors to be evaluated promptly in decision making process. Therefore, the success of the decisions in foreign policy depends highly on supplying continuous and correct information to the decision makers about the changing conditions, it is in this point that the intelligence plays an important role. This important function of the intelligence has not been changed even after the Cold War. That is mainly because of the fact that different international policy priorities, definitions of national interests and differences in military powers still carry the risks of“surprise attack and sudden change”. Considering the geopolitics of Turkey, it can be argued that this issue is very important for Turkey. Intelligence, in its current appearance, is a very important tool for information designed to provide an advantage to the state“in every field”compared to its rivals, and/or at least to preserve its existence. It involves the collection of information from overt and covert resources by using special methods, analysis and transmission of this information to decision makers promptly in an understandable form. The intelligence evaluations must be impartial and purified, without affected by, or supporting, any political view. This is mainly important because the value of intelligence information is highly dependent on its objectivity attained by careful analysis based on reality and knowledge. The role of intelligence is described as the following:“intelligence alone cannot guarantee a good foreign policy, however, it is not possible to have good foreign policy without intelligence”. However this role is not in the106 form of advising what has to be done, rather it is in the form of information given to decision makers about the facts and potential changes. The has been chosen as a case example to study the relationship between foreign policy and intelligence. Its functions in foreign policy area are observed in decision making and implementation phases. The Organisation is responsible for transmitting the information, which it has gathered from various sources through different methods and analysed thoroughly, to the National Security Council and the President. In this sense, it has a great function in using the information flow for implementation. The analysis function of the CIA in foreign policy decision making process involves detecting possible developments in the searched area, and assessing the possible effects of these developments in the US policies. This makes it inevitable to be benefited from the intelligence organisations which has the characteristics of an“early-warning system”. The role of the Organisation in the implementation of the foreign policy take place in the form of“secret intelligence operations”which are regarded as third way in foreign policy. In the new period after the end of the Cold War which resulted in changing international balances, the NATO-centred foreign policy of Turkey has also experienced a great chance. Within the framework of this perspective, Turkey, like other developed countries, has to be able to use intelligence organisations more effectively as well as lobbying, diplomatic relations, military and economic power factors in formulating and implementing new foreign policies. However it is very difficult to be effective in foreign policy formulated by using foreign intelligence gathered by Turkey's present intelligence organizations. Therefore, it should be regarded as a priority for Turkey to organise a central intelligence which follows the developments closely, adapts to changes quickly, and has strong analysis and operational capabilities.
Benzer Tezler
- Cultural intelligence in peace support operations: A case study of KFOR
Barışı destekleme operasyonlarında kültürel istihbarat: KFOR örneği
ELİFNUR BAŞARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiSavaş Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KÖRPE
- Dış ticarette ticari istihbaratın kullanım alanları ve uygulama örneği
Areas of usage of commercial intelligence in international trade and a model implementation
İBRAHİM ÇEVİKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDENUR ÇETİN
PROF. DR. MEHMET MELEMEN
- Türkiye'de illegal paralel devlet yapılanmasında bir istihbarat örgütü olarak FETÖ
An intelligence servi̇ce inside the illegal parallel state in Turkey FETÖ
ALİ İHSAN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OZAN KAVSIRACI
- Özel hayatın korunması hakkı ve bu çerçevede istihbarat faaliyetleri
The rights to respect for private life and intelligence operations
MURAT DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
HukukKırıkkale ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TAYFUN AKSOYAK