Provenance studies in obsidian samples from Çatalhöyük excavations
Çatalhöyük kazısından alınan obsidiyen örneklerinin kaynak belirleme çalışmaları
- Tez No: 118996
- Danışmanlar: PROF. DR. O. YAVUZ ATAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Çatalhöyük, obsidian, Anatolia, provenance, inductively coupled plasma - atomic emission spectrometry, flame atomic emission spectrometry
- Yıl: 2002
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
ÖZ ÇATALHÖYÜK KAZISINDAN ALINAN OBSİDİYEN ÖRNEKLERİNİN KAYNAK BELİRLEME ÇALIŞMALARI Aysal, Ayhan İbrahim Yüksek Lisans, Kimya Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. O. Yavuz Ataman Eylül 2002, 59 sayfa Obsidiyen buluntuları arkeometride oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bazı majör elementler obsidiyenin per-alkali, alkali veya kals-alkali sınıflarından hangisine ait olduğunu belirlemektedir. Eser element derişimleri ise kaynak belirleme (provenance) ve coğrafi konum açısından bilgi verebilmektedir. Bu çalışmada, Çatalhöyük kazılarından alınan obsidiyen örneklerinde bulunan Si, Al, Fe, Ca, Na, K, Rb, Sr, Y, La, Ba, Zr, Ti, ve Mn tayini için ICP-AES ve Alevli-AES yöntemleri kullanılmıştır. 4:1 oranında lityum metaborat ve lityum tetraborat karışımı örneklerin eritiş işleminde kullanılmıştır. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi sonucunda buluntuların Göllü Dağı Doğu, Göllü Dağı Batı ve Acıgöl bölgelerinden alınan obsidiyenlerden üretilmiş olabileceği düşünülmektedir. Anahtar kelimeler Çatalhöyük, Anadolu, kaynak belirleme, indüktif eşleşmiş plazma - atomik emisyon spektrometrisi, alevli atomik emisyon spektrometrisi.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT PROVENANCE STUDIES IN OBSIDIAN SAMPLES FROM ÇATALHÖYÜK EXCAVATIONS Aysal, Ayhan İbrahim M.S., Department of Chemistry Supervisor: Prof. Dr. O. Yavuz Ataman September 2002, 59 pages Obsidian artefacts have been a center of interest in archaeometric studies. Concentrations of some major elements have been used to understand whether obsidian belongs to per-alkaline, alkaline or calc-alkaline types. Further evaluations using trace element concentrations could be used for geographical characterization or provenance analysis. In this study, ICP-AES and flame AES have been used to determine Si, Al, Fe, Ca, Na, K, Rb, Sr, Y, La, Ba, Zr, Ti, and Mn in obsidian samples obtained from Çatalhöyük excavations. A mixture (4:1) of lithium metaborate and lithium tetraborate was used for fusion of samples. According to results of analyses, the artefacts were thought to be made from obsidian materials taken from Gollü Dağı East, Gollü Dağı West and Acıgöl.
Benzer Tezler
- Use of solid phase extraction for preconcentration of rare earth elements: Provenance studies in Çatalhöyük obsidians
Nadir toprak elementlerinin önzenginleştirilmesinde kat faz ekstraksiyonunun kullanılması: Çatalhöyük obsidyenlerinde kaynaak belirleme çalışmaları
SEMA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
KimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ ATAMAN
- Çayönü yerleşimine ait obsidyenlerin fizyon izleri yöntemiyle tarihlendirilmesi ve yaş düzeltme çalışmaları
The Fission track dating and correction studies for obsidians of Çayönü settlement
MUHARREM ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ArkeometriÇukurova ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA YEĞİNGİL
- Provenance studies on limestone archaeological artifacts using trace element analysis
Eser element analizi ile arkeolojik kireçtaşı buluntuların hammadde kaynağının saptanması çalışmaları
ÜFTADE MUŞKARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YAVUZ ATAMAN
PROF.DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
- Chemical characterization and provenance studies of archeological samples
Arkeolojik eserlerin kimyasal analizleri ve köken tayini
IŞIK RIZA TÜRKMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Kimyaİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ERTEN