Borçlanma maliyetlerinin muhasebeleştirme ilkeleri, yöntemleri ve standartlar açısından incelenmesi
Principles, methods of accounting the borrowing costs and investigation about the accounting standards
- Tez No: 120650
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİM ERGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
177 ÖZET işletmeler kuruluş, yatırım ve faaliyet dönemleri içerisinde, bu dönemlerle ilgili faaliyetlerini sürdürebilmek için nakit ihtiyacı duyarlar. Bu nakit ihtiyaçlarını, yeterliyse özsermayelerinden, özsermayenin yetersiz kaldığı durumlarda ise yabancı kaynak kullanarak gidermeye çalışırlar. İşletmeler kullanmak istedikleri yabancı kaynakları kredi kuruluşlarından, sermaye piyasasından ya da ticaret yaptıkları diğer işletmelerden temin edebilirler. Nasıl ve nereden sağlanmış olurlarsa olsunlar tüm bu fon girişleri, borç adı altında değerlendirilir ve muhasebe kayıtlarında bu şekilde yer alırlar, işletmelerin finansman elde etmek amacıyla yaptıkları bu borçlanmalar beraberinde bazı yükümlülükler de getirecektir. Yani işletmeler yabancı kaynak kullanarak belirli oranlarda bir borçlanma maliyetine katlanacaklardır. İşletmelerin borçlanma yoluyla elde ettikleri kaynaklara ilişkin katlandıkları faiz, kur farkı, komisyon ve vade farkı gibi yükümlülüklere borçlanma maliyeti adı verilir. Borçlanma maliyetlerinin muhasebeleştirme usulleri, işletmenin mali ve ticari karını etkileyeceğinden üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Borçlanma maliyetlerinin muhasebeleştirilmesinde temel yöntem, dönem gideri olarak kaydetme yönündedir. Ancak özellikli varlık olarak tanımlanan, işletmeye alınması ve kullanılmaya başlanması bazı yatırım süreçlerine bağlı olan varlıkların elde edilmesinde kullanılan yabancı kaynaklara ait borçlanma maliyetleri diğerlerinden ayrı bir özellik taşımaktadır. Bu durum, 14 nolu, "Borçlanma Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi isimli Türkiye Muhasebe Standardı'nda detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Standart, özellikli bir varlıkla ilgili borçlanma maliyetinin, o varlığın maliyetinin bir parçası olarak düşünülüp varlık kullanıma veya satışa hazır hale gelinceye kadar, istenirse varlıkla birlikte aktife alınabileceğini ifade eder.178 Ülkemizde borçlanma maliyetleri ile ilgili olarak mevcut bulunan yasal düzenlemelerde de hemen hemen benzer bir anlayış hakimdir. Vergi mevzuatı açısından, işletmenin edindiği varlıklar, maliyet bedeli ile değerlenir. Varlığı edinirken kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin borçlanma maliyetleri (özellikle kur farkları ve kredi faizleri), varlığın maliyet bedeli içerisinde sayılabilir. Ancak bunların muhasebe kayıtlarına yansıtılmasında, borçlanma maliyetinin türüne göre farklılıklar vardır, örneğin dövizli kredilere ilişkin kur farklarının aktifleştirilmesi zorunlu iken kredi faizlerinde böyle bir zorunluluk yoktur, mükellefler kredi faizlerini maliyete intikal ettirip ettirmemede serbest bırakılmışlardır. Ayrıca borçlanma maliyetleri muhasebeleştirilirken, ilgili oldukları varlığın kullanıma hazır hale gelmesinden ziyade, aktifleştirildiği dönem önemlidir. Varlık aktifleştirilinceye kadar ortaya çıkan tüm borçlanma maliyetlerinin varlığın maliyetine eklenerek muhasebeleştirilmesi zorunludur. Varlık aktifleştirildikten sonra, ilgili dönemin sonuna kadar oluşan borçlanma maliyetleri (Bu dönem içerisinde kur farklarının maliyete ilavesi zorunludur.) ile bir sonraki hesap döneminde meydana gelen borçlanma maliyetlerini muhasebeleştirilmesi konusunda mükellefler serbest bırakılmışlardır. SPK mevzuatında ise tüm varlıklarla ilgili borçlanma maliyetleri, o varlığın maliyetinin bir unsuru kabul edilir ve varlık aktife alınıncaya kadar aktifleştirilmeleri zorunludur. Varlık aktife alındıktan sonra ortaya çıkanlar ise (kur farklarının muhasebeleştirilmesi isteğe bağlıdır) kesinlikle dönem gideri yazılma zorunluluğu vardır. Her üç düzenleme de temelde birbirleriyle uyumlu ve tutarlı hükümlere sahiptirler. Ancak aralarında bulunan farklılıklar işletmeler açısından birbirinden çok değişik uygulamalara neden olmaktadır, özellikle de yasal mevzuatta bulunan hükümler, farklı görüşlere ve tartışmalara zemin hazırlamaktadır. Çünkü borçlanma maliyetlerinin muhasebeleştirme yöntemleri, özellikle de çok büyük miktarlar sözkonusu iken, hem işletmenin ortaklarına karşı sorumluluklarını hem de devlete olan vergi yükümlülüklerini önemli ölçüde etkileyecektir.
Özet (Çeviri)
179 ABSTRACT Companies need funds during their foundation period inorder to continue their functions. If it's available they continue by their own capital, unless they have money, they use other sources. The companies can assure credits from finance companies, capital market or from the other companies which they trade with. However use this credit will bring some responsibilities to companies because they have to accept borrowing costs. The interest on overdrafts and borrowings, exchange differences on foreign currency borrowings, commissions on borrowings are called borrowing costs. Since borrowing costs in accounting may affect the profit of the company there should be an emphasize on this issue. The basic method is all borrowing costs should be expensed in the period in which they are incurred. However, the loan taken for assure a Qualifying Asset, that borrowing costs in relation to the acquisition, construction and production of a qualifying asset should be treated as part of the cost of the relevant asset. This situation is explained detailed in Turkish Accounting Standard, named“Accounting of Borrowing Costs”number 14. This standard is thought to be borrowing cost related to Qualifying Assets is a part of cost of asset, if needed it can be capitalized until it is ready to be used or sold. In our country, there is a belief in the legal arrangements related to borrowing costs. In tax-legislation regulation assets the company receive, is valued by cost. If use of credit while receiving this asset, the borrowing costs (especially interest and differences on foreign currency borrowings) are considered as cost of asset. However, when they are accounting there is a difference between accounting methods according to type of borrowing cost. For example, capitalization of difference on foreign currency borrowings is a must, this is not necessary in loan interests, the tax payers are allowed to be free in accounting of interests. The period of capitalization is more important180 than related assets being ready to be used. During the capitalization of asset, all borrowing costs adding to cost of assets is an obligation. After the capitalization of asset, the tax payers are free to accounting of borrowing costs that occurring till the end of this period and during the following period. In SPK regulation all borrowing costs related to all assets is accepted to be a factor of cost of assets and capitalize with assets. The borrowing costs which occurred after the capitalization of asset (accounting of differences on foreign currency borrowings is which one may choose) have to be accounted as a expense of period. In every three regulations basically, it has appropriate conditions with each other. However, the difference between them causes different applications in practice. Especially, the conditions in legal regulations cause discussions. Because tine accounting of borrowing costs especially if a big amount Considered will affect that only the responsibilities of the company to its shareholders but also the tax value against to state. ~**>»*£r£ssx
Benzer Tezler
- Lojistik maliyetlerin muhasebeleştirilmesi ve bir uygulama örneği
The accounting of logistics costs and a case study
MÜJDE YÖRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KIRLI
- Euro'ya geçiş ve euro para birimli tahvil piyasalarının yapısı ve işleyişi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
SEVGİ AYDOĞDU TÜRKKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
EkonomiMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜREL KONURALP
- Borçlanma maliyetlerinin Türk vergi mevzuatı, sermaye piyasası mevzuatı ve uluslararası muhasebe standartları kapsamında incelenmesi
The survey of borrowing costs in wiew of the Turkish tax law, the capital market law and the international accounting standards
İLKER KIYMETLİ ŞEN
- Borçlanma maliyetlerinin Vergi Usul Kanunu ve 23 numaralı Türkiye mMuhasebe Standardı açısından değerlendirilmesi
Evaluating of borrowing costs in Tax Procedure Law and Turkish Accounting Standard-23
EMRAH KARAN