Enerji sektörü yatırımlarının finansmanı, Türkiye uygulaması, sorunlar, çözüm önerileri
Finance of investments in energy sector, application in Turkey, problems and suggestions
- Tez No: 133858
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN KAMİL ERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
152 ÖZET Enerji tüm toplumlar için gelişmenin anahtarıdır. Gelişme, sanayi ve teknolojinin de gelişmesiyle enerji tüketimini arttırmaktadır. Artan enerji talebini zamanında ve istikrarlı bir şekilde sağlayamayan toplumlar gelişmelerini devam ettirememektedirler. Bunun için gerekli yatırımların zamanında ve planlı bir şekilde yapılması gerekmektedir. Tarihte, enerji üretim tesisleri devlet tarafından kurulmuş ve işletilmiştir. Ancak, zamanla devlet tekelciliğinin sakıncaları ortaya çıkmış. Finansman sıkıntıları nedeniyle yatırımlar zamanında yapılamamaya ve mevcut tesisler de verimli bir şekilde işletilememeye başlamıştır. Böylece, diğer sektörlerde olduğu gibi enerji sektöründe de özel sektörün yatırımı gündeme gelmiştir. Gelişmiş ülkeler özel sektörü yatırım için teşvik etmiş, özelleştirmelere gitmiş ve özel sektörün katılımı ve devletin kontrolünü içeren liberal piyasalar oluşturmaya çalışmışlardır. Ayrıca, yeni aytırımlar yapmanın yanında, mevcut yatırımların verimliliğinin arttırıldığı enerji verimliliği projelerini uygulamaya başlamışlardır. Ancak, gelişmekte olan ülkeler özel sektörün yatırım yapması için gerekli olan ortama ve istikrara sahip olmadıklarından enerji yatırımlarında sorunlar yaşamış ve enerji krizlerine girmiştir. Bu ülkelere yardımcı olmak üzere çeşitli uluslararası kurumlar kurulmuş ve bu kurumlar fimasman sağlamak ve danışmanlık hizmetleri vermek suretiyle bu ülkelerdeki enerji sektörünü yapılandırmaya çalışmaktadırlar. Özel sektörün enerji alanında yatırım yapması için çeşitli modeller geliştirilmiştir. Bu modellerin en yaygınları yap - işlet - devret, yap - işlet ve153 otoprodüksüyon modelleridir. Bu modellerin Türkiye'deki uygulamaları incelenmiş ve karşılaşılan sorunlar ortaya konulmuştur. En büyük sorun bürokratik işlemlerin uzun sürmesi ve yaşanan belirsizliklerdir. Ayrıca, devlet tarafından işletilen tesislerin özelleştirilmesi için de çeşitli modeller geliştirilmiştir. Bu yöntemlerin en yaygınları blok satış, işletme hakkı devri ve kiralamadır. Türkiye'de enerji piyasasının düzenlenmesi için gerekli Kanunlar çıkartılmış, kurullar kurulmuş, ancak, çeşitli bürokratik engeller ve politik yaklaşımlar nedeniyle tam olarak uygulamaya geçilememiştir. Tasarlanan piyasa yapısına göre, özel üreticiler kurulacak ve dağıtım bölgeleri de özelleştirilerek çeşitli şirketlere verilecektir. Sonuç olarak, bu piyasa modeli geliştirilerek ve gerekli mevzuatla desteklenerek Türkiye'de başarılı bir enerji piyasası kurulabilir. Böylece ülkeyi gelişmiş ülkeler seviyesine çıkartmak için gerekli enerji de sağlıklı ve istikrarlı bir şekilde karşılanmış olacaktır.
Özet (Çeviri)
154 ABSTARCT Energy is the key for development and civilization of all nations. With the development and improvements in industry and technology, energy consumption increases. The nations that can not supply this increase in time and i n a stable way would n ot continue d evelopment. The i nvestments for this supply should be well planned and done in time. In history, energy production plants have been established by governments. But, in the course of time, objections of government monopoly in the energy sector came out. Governments could not invest in the energy sector due to financial problems and could not run the plants in hand. Thus, investment of the private sector in energy appeared. Developed countries have encouraged the private sector to invest in energy, started privatization programs and tried to form liberal markets under control of the government. Also, beside the new investments, they began energy efficiency projects to increase the productivity of existing plants. But the developing countries had problems in energy investments and had energy crisis, as they do not have the conditions and stability needed for private sector investments. Many international associations have been established to help these countries in finacial and advisory manners, for reconstructing the energy sector. Many models have been developed for the private sector to invest in energy. The most common of these models are; Build - Operate - Transfer, Build - Operate and Autoproduction. The application and problems of these models heve been studied. The biggest problem are the time wasting bureaucratic procedures and uncertanities.155 Furthermore, many models have been developed for privatisation of the existing plants, such as; whole sale, renting and transfer of operating rights. In Turkey, the laws and institutions have been prepared for organising the energy market, but they can not be applied because of many bureaucratic and political obstacles. According to the market model, there would be many private producers and distributers after the privatization. In conclusion, by developing this market model and supporting it by the concerned subjects under discussion, a successfull energy market can be established, supplying the steady energy needed for development and civilization.
Benzer Tezler
- Analysing positive energy district concept for energy system transformation: Revealing enablers & barriers
Pozitif enerji bölgesi kavramının enerji sistemi dönüşümü için analiz edilmesi: Kolaylaştırıcılar ve bariyerler
BERK YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim, Teknoloji ve Toplum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖĞÜT ERBİL
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
