Mevlâna'nın Mesnevi'sindeki hikâyelerin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi
Evaluating of Mevlâna's stories in Mesnevi in terms of children literature
- Tez No: 220515
- Danışmanlar: PROF.DR. KEMAL YÜCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 302
Özet
Çalısmada, çocuk edebiyatı kavramı, çocuk edebiyatının genel nitelikleri, çocuk edebiyatında önemli yerleri olan edebi türlerden hikâye, fabl ve kıssanın özellikleri ve 13-15 yas grubu çocuklarının gelisim özellikleri yer almaktadır. Bu bölümler çalısmanın temellendirilmesi açısından önemlidir. Mevlâna'nın en önemli eserlerinden biri Mesnevi'dir. Uzun anlatımlara sahip olan bu eserde birçok hikâye yer almaktadır. Bu çalısmayla, geleneksel anlayıs ile yazılan ve günümüzde çocuklar tarafından sevilerek okunmaya devam eden, çocukların gelisimlerine önemli katkılar sağlayan Mesnevi'deki hikâyelerin özellikleri ortaya koyulmaya çalısılmıstır. Çocuk edebiyatında, gelenekten yararlanan eserlerin ve kültürümüzün olusumunda temel olusturan yapıtların, yeniden ele alınması gerekmektedir. Bu alanda çocuk edebiyatı çalısmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyacın bir sonucu olarak, Mevlâna'nın 13. yüzyılda meydana getirdiği altı ciltlik eserin değisik basımları çocuklara sunulmaktadır. Ancak, bu eserlerin çocuk edebiyatı niteliklerine uygun olarak ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Mesnevi'deki hikâye incelemelerine geçilmeden önce, eserin yazıldığı çağın özellikleri belirtilmistir. Devrin anlayısı, halkın yasantısı ve dönemin siyasi olaylarına kısaca değinilmistir. Bununla birlikte, Mevlâna'nın hayatı, eserleri incelenmis, düsünce yapısı ve kültürümüzdeki yeri ortaya koyulmustur. Mesnevi'de 200'ü askın hikâye, iç içe anlatımlarla okuyucuya sunulmustur. Bir hikâyede geçen konu, bir baska hikâyeyi hatırlatmıs, karısık bir yapı ortayaçıkmıstır. Günümüzde, Mesnevi'de yer alan hikâye anlatımları süzülerek ve bu karısıklık giderilerek hem normal okuyucuya hem de çocuklara sunulmustur. Çalısmada tüm hikâyeler taranmıs, bunlardan kırk tanesi, çocuk edebiyatı açısından incelenmis ve sonuçlara ulasılmıstır. Çalısmada, Mevlâna'nın hangi hikâyeyi ne amaçla anlattığı, yetiskinlere hangi dersleri vermek istediği belirtilmis, çocukların bu derslerden hangilerine ulasabileceği ele alınmıstır. Hikâyelerde hem metin aralarında geçen iletiler hem de ana fikir yapıları ortaya çıkarılmıstır. ?leti ve ana fikirler gruplandırılarak, çocuklara kazandırılan düsünce ve davranıs kalıpları sistemlestirilmistir. Son olarak, incelenen hikâyelerin sonuçları verilmistir. Hikâyeler, hikâye unsurları, konuları ve anlatım özellikleriyle genel olarak değerlendirilmistir ve önerilerde bulunulmustur.
Özet (Çeviri)
In the study, the concept of children literature, general qualities of children literature, characteristics of literary types such as story, fabl and anectdote which have important role in children literature, and characteristics of maturing process of children who are between 13 and 15 are situated. These parts are important to become firmly fixed of study. One of the most important works of Mevlana is Mesnevi. There are lots of story in this work which has long expressions. With this study it was tried to reveal the characteristics of stories in Mesnevi which was written in traditional manner, was read by children willingly nowadays and provide necessary assistance to children?s groving process. In children literature, is necessary to re-examine the works which benefit from tradition and constitute basic in our cultural process. In this field, children literature?s works are needed. As a result of this necessity, different prints of Mevlâna?s six volumed work, written in 13. century are presented to children. But this time, the necessity of re-examining of these works appropriateness to children literature qualities are required. Before story examination was mentioned, the characteristics of works written age were stated. The mind of that time, life of people and political events were briefly mentioned. Furthermore, Mevlana?s life, works were examined, his opinions and his role in our culture were situated.More than two hundred stories in Mesnevi were presented to reader with dependent expressions. The subject in a story reminded another story, so a complex structure occured. Today by analyzing the stories expressions in Mesnevi and by removing this complexity, it was presented both adult and children readers. In this study, all stories were scanned, forty of them were examined and reached the conclusion from the view of children literature. In this study it was stated that which story Mevlana told, what he aimed by telling and what he wanted to teach the adults. It was also discussed in this study which lessons children take from these stories. In those stories both the messages among the text and main ideas were presented. By grouping the messages and main ideas, opinions and manner forms which acquired to children were systematized. Finally, the results of examined stories were given. Stories, elements of stories, subjects and expression characteristics were generally evaluated and some suggestions were put forward.
Benzer Tezler
- Kelile ve Dimne, Mantıku't-Tayr ve Mesnevi'deki hayvan hikâyelerinde değerler eğitimi
Values education in animal stories in Kelile and Dimne, Mantıku't-Tayr and Masnavi
BAHAR YAMAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Mevlana'nın Mesnevi'sindeki seçme hikayelerin Laswell kuramı ışığında incelenmesi
Examination of selected stories in Rumi's Masnvavi by the light of Laswell theaory
AYŞE GÜLER USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Mevlana'nın Mesnevi adlı eserinde yer alan hikayelerin sosyal bilgiler dersi öğretim programındaki değerlerin öğretiminde kullanımının incelenmesi
A study on the use of the stories that take place in Mevlana's Masnavi in teaching the values in the curriculum of social studies lesson
KÜBRA ÇOMAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET NALÇACI
- Psikoterapötik bir teknik olarak hikâye ile tedavi: Mevlânâ'nın Mesnevî'si örneği
Therapy with stories as a psychotherapeutic method: Rumi?s Mathnawi as an instance
AYŞE ŞULE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ATALAY
- İbrahim Bey külliyatı ve incelemesi
The analysis İbrahim Bey?s collected works
ZEHRA DENİZ SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YAVUZ