Geri Dön

Türkiye'de tekelleşme ve rekabet yönetimi: Çimento sektörü örneği

Monopolization and competition management in Turkey: The case of cement industry

  1. Tez No: 228046
  2. Yazar: CENGİZ EKİZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ALPAY DİKMEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 315

Özet

Türkiye'de kamu girişimciliğinin tarihsel gelişimi, yalnızca sermaye birikimini sağlamamış, aynı zamanda kamu yararı çerçevesinde, toplumsal bir politikaya da sahip olmuştur. Kamu girişimciliğinin çeşitli toplumsal kesimleri doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir çok yönü bulunmaktadır. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT), 1980'li yıllara kadar ekonomide kalkınmanın en önemli araçları olmuşlardır. Bu yüzden Türkiye'de özelleştirme uygulamalarının ekonominin farklı sektörlerini ve toplumun farklı kesimlerini etkileyen sonuçları olmuştur. Bu çalışmada Türkiye'de çimento sektöründe gerçekleştirilen özelleştirmeler sonrasında yaşanan piyasadaki tekel ve kartel oluşumu tartışılmaktadır. Bu tartışma üç boyutlu olarak yürütülmektedir: a) Tarihsel Boyut; b) Yönetsel ve Hukuksal Boyut; c) Ekonomi-Politik Boyut. Çalışmada, ilgili sektöre yönelik olarak bugüne kadar yayımlanmış Rekabet Kurulu Kararları analiz malzemesi kullanılmaktadır. Böylece, hem çimento sektörüne ilişkin teknik-iktisadi boyut hem de Rekabet Kurumunun karar alma mekanizması aynı anda çözümlenmektedir. Türkiye'de Bağımsız Düzenleyici Kurumların konumlarının Rekabet Kurumu örneğiyle tartışılmasıdır. Türkiye'de kamu yönetimi reformları ile gündeme gelmiş olan yönetişim modelinin piyasa düzenleyiciliği boyutu örneklerle ele alınmaktadır. Türkiye'de Rekabet hukuku, Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun (RKHK) 1994'te kabul edilmesiyle resmi bir nitelik kazanmıştır. Bu kanun, Türkiye'de yönetişim modelinin kurulmasında en önemli dayanaklardan birini oluşturmaktadır. ?Düzenleyici Devlet?in en önemli özelliklerinden biri piyasa düzenleyiciliği, bunun Türkiye'deki en önemli organı Rekabet Kurumudur. Rekabet Kurumunun piyasa düzenleyiciliği özelliği çimento sektörü örneğinde bir tür tekel düzenleyiciliğine dönüşmüştür. Rekabet Kurulu Kararları incelendiğinde bunun hem piyasa açısından yarattığı sonuçlar hem de devletin yeni işlevi açısından taşıdığı anlam daha iyi anlaşılmaktadır. Yıllar içinde rekabet fikrinin aşındırılması, devleti, piyasa düzenleyiciliğinde önemli bir taraf olarak karşımıza çıkarmaktadır. 1986 yılından itibaren özelleştirme programında yer alan çimento işletmeleri, 1997'ye kadar büyük sermaye grupları tarafından satın alınmıştır. Bu yıldan itibaren de sürekli olarak tekelleşme, kartel oluşumlarına rastlanmıştır.

Özet (Çeviri)

The development of public entrepreneurship in Turkey has not only paved the way for the capital accumulation, but in the meantime has referred to a social policy with respect to public benefit. Many aspects of it affect, directly or indirectly, different segments of society. With the requirement of industrialization in general State Economic Enterprises, intensified in industrial sector, had been embraced as the most significant instruments of the economic development of the country since the 1980s. Therefore, the privatization executions in Turkey have consequences that affect the different sectors of the economy and different segments of the society. The constitution of monopoly and cartel in the cement market as a result of privatization executions in the sector is discussed in the study. The discussion is conducted in three dimensions: a) Historical Dimension; b) Administrative and Juridical Dimension; c) Political Economic Dimension. Hitherto published Competition Board?s decrees on the cement sector are used as the material of analysis in the study. Thus both the technical-economic dimension of the cement sector and the decision making process of the Competition Authority are synchronically analyzed. Another aspect of the study is its analysis of the status of the independent regulatory authorities taking the Competition Authority as an example. Emergent as an outcome of the reforms in the public administration, the market regulation of the governance model is handled with exemplars. The Competition Law in Turkey achieved legality with the legitimization of the Act on the Protection of Competition (APC) in 1994. This act is one of the most important pillars of the constitution of the governance model in Turkey. One of the most important aspects of the ?regulatory state? is the market regulation and the most important organization of it in Turkey is the Competition Authority itself. The market regulation treatment of the Competition Authority has turned into the monopoly regulation. When the Competition Board?s decrees have been analyzed, it has observed that both their consequences upon the market and the new function of state have been better understood. The erosion of the competition concept by the state step by step have brought it out as a party in the market regulation process. The corporations, having been in the privatization agenda since the year 1986, were bought by the big enterprises till 1997. Since then, the monopolization and the constitution of the cartels in the sector have become usual.

Benzer Tezler

  1. Kamu İktisadi Teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve SEK Süt Endüstrisi A.Ş. Edirne Havsa işletmesi incelemesi

    Başlık çevirisi yok

    GÜLŞAHİDAN DURUCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    Personel Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL DURAK ATAAY

  2. Küreselleşme ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlere ilişkin akademisyen görüşleri

    Perspective of academics on globalization and transnational actors in higher education

    KADRİYE BEGÜM DOĞRUYOL ALADAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU

  3. Gelişen ülkelerde uygulanan istikrar politikaları, Türkiye 1980-1989

    Başlık çevirisi yok

    ÇİĞDEM ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. GÜLTEN KAZGAN

  4. Devletin bankacılık sektöründeki düzenleyici ve denetleyici görevi ve türkiye uygulaması

    Goverment mission on banking sector regulation and supervision and turkey practice

    SELAMİ ER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ÖMER FARUK BATIREL

  5. 28 Şubat sürecinde medya ve demokrasi

    Media and democracy in the February 28 th incident

    BÜLENT AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    GazetecilikMarmara Üniversitesi

    İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELDA CİNMAN ŞİMŞEK