Fiyat yapışkanlıkları, fiyatlama davranışı ve Türkiye üzerine görgül bir inceleme
Price stickiness, price setting behavior and empirical research on Turkey
- Tez No: 257796
- Danışmanlar: PROF. DR. AZİZ KONUKMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
- Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
Nominal toplam talepteki değişmelerin fiyatlara eşanlı olarak yansımaması gözlemine dayanan fiyat yapışkanlıkları, geniş tanımıyla piyasada arz ve talep koşullarında meydana gelen değişmeler karşısında fiyatların Walrasyan çözümlemeden çok daha yavaş uyarlanması olarak tanımlanabilir. Fiyat yapışkanlarına neden olan temel faktörler arasında piyasa yapısı, fiyat ayarlama maliyetleri, sözleşmeler, fiyatın kalitenin göstergesi olarak kabul edilmesi, müşteri ilişkileri, malın niteliği, eşgüdüm başarısızlıkları ile maliyet temelli fiyatlandırma ve sabit marjinal maliyetler sayılabilir. Bu çerçevede, çalışmamızda Türkiye imalat sanayiindeki firmaların fiyatlama davranışları ortaya konmaya ve fiyat yapışkanlıklarının olup olmadığı tespit edilmeye çalışılacaktır.Çalışmamızın ilk bölümüne fiyat yapışkanlıklarının kavramsal olarak açıklanmasıyla başlanmıştır. Ayrıca bu bölümde geleneksel iktisatta firmaların fiyatlama davranışı ortaya konmuş ve geleneksel bakışa yönelik eleştirilere yer verilmiştir.İkinci bölümde fiyat yapışkanlıklarının nedenleri üzerinde durulmuştur Ayrıca bu nedenlerin önemi konusunda literatürde yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır.Üçüncü bölümde ise, Türkiye imalat sanayinin genel durumu ortaya konularak, 1987-2009 döneminde fiyat değişim sıklıkları ve ortalama fiyat değişim büyüklükleri hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar Türkiye imalat sanayiindeki fiyat değişim sıklığının, yaklaşık % 90'lara varan düzeyiyle dünyadaki diğer ülkelerin çok üzerinde olduğunu göstermektedir. Fiyat değişim sıklığının bu kadar yüksek olması fiyat yapışkanlıklarının olmadığı biçiminde yorumlanamaz. Çünkü bu sonuç firmaların fiyatlarını arz ve talep koşullarındaki değişmelerle eş zamanlı olarak değiştirdikleri anlamına gelmemektedir. Bu savımızı test etmek için VAR modeli kapsamında genelleştirilmiş etki-tepki çözümlemesi kullanılarak enflasyondaki şok karşısında firmaların kendi fiyatlarını eşzamanlı olarak uyarlayıp uyarlamadıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu yüzden enflasyon ile alt sektörlerdeki fiyat değişimleri arasındaki yapısal ilişki VAR modeli kapsamında genelleştirilmiş etki-tepki çözümlemesi çerçevesinde ortaya konularak, firmaların enflasyondaki şok karşısında fiyatlarını eşanlı olarak uyarlayıp uyarlamadıkları belirlenmeye çalışılmıştır.Elde edilen sonuçlar, Türkiye'de fiyat değişim sıklıklarının yüksek olmasına karşın, firmaların arz ve talep koşullarındaki değişmeleri fiyatlarına eşanlı olarak değil, zaman içinde yansıttığını göstermektedir. Firmaların fiyatlama süreçlerini etkileyen en önemli etkenler arasında ise piyasa yapısı ve alt sektörlerdeki yüksek fiyat-maliyet marjlarının öne çıktığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Price stickiness, based on the observation of that changes in nominal aggregate demand are not transmitted to prices simultaneously, means that, saying widely, in the face of the changes in the supply and demand conditions in market, prices adjust more slower than in the Walrasian analysis. Main factors that cause the price stickiness are market structure, price adjustment costs, contracts, judging price as a quality, features of goods, customer relationships, coordination failures, cost based pricing and constant marginal costs. In this framework, we try to determine the price setting behavior of Turkish manufacturing firms and whether the price stickiness exists or not.We begin to the first section by explaining the price stickiness conceptually. Then we discuss the firms? price setting behavior in the view of traditional economics and the critiques of this approach.In the second section we explain the main factors which affect the price stickiness. Besides, we evaluate these reasons? importance in the light of the results of the studies in the literature.Having mentioned Turkish manufacturing industry in general, we calculate the frequencies of price changes and average size of price changes between 1987 and 2009 in the third section. According to our calculations, when we compare to other countries in the world, the frequencies of price changes in Turkish manufacturing industry is very, about 90 %, high. These very high frequencies of price changes can not be interpreted as not being the price stickiness. Because this result does not mean that firms change their prices coincide with changes in the supply and demand conditions. To analyze this claim, it has tried to determine that firms whether adjust own prices coincide with a shock in the inflation by using generalized impulse response analysis in vector autoregressive model.Although the frequencies of price change are very high in Turkey, our findings show that firms adjust their prices in time, not simultaneously, in the face of changes in the demand or supply conditions. The most important factors which affect the firms? price setting process are market structure and high price-cost margins in subsectors.
Benzer Tezler
- Yeni keynesyen ücret Phillips eğrisi: Türkiye üzerine bir uygulama
New keynesian wage Phillips curve: An application in Turkey
ENGİN CAN OZAN
- Para politikası şoklarının asimetrik etkileri: Türkiye ekonomisinde pozitif ve negatif şok asimetrisi
The asymmetric effects of monetary policy shocks:Positive and negative shocks asymmetry in Turkish economy
ETEM HAKAN ERGEÇ
- Türkiye'de para politikası güvenirliğinin rasyonel beklentiler varsayımı altında test edilmesi
Testing the credibility of monetary policy for Turkey under rational expectation assumption
TOLGA OMAY
- OECD ülkelerinde Yeni Keynesyen Phillips Eğrisinin kısa-uzun dönemli analizi ve işsizlik histerisi
Short-long term analysis of the New Keynesian Phillips Curve and hysteresis in OECD countries
ŞERİFE MERVE KOŞAROĞLU
- Optimal Monetary Policy in Closed and Open Economies: A New Keynesian Approach
Yeni Keynesyen Yaklaşıma Göre Kapalı ve Açık Ekonomilerde Optimal Para Politikası
METE HAN YAĞMUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
EkonomiAarhus UniversitetEkonomi Ana Bilim Dalı
PROF. YABANCI ÖĞRENCİ DANIŞMANI
