Örgütsel vatandaşlık davranışları ile problem çözme becerilerine yönelik yönetici ve öğretmen görüşleri: Bolu ili merkez ilçe örneği
Teachers and administrators opinions on organizational citizenship behavior and problem solving skills
- Tez No: 278823
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜRKAN ARGON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Yönetici, Öğretmen, Problem Çözme, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Administrator, Teacher, Problem Solving, Organizational Citizenship Behavior
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu araştırmanın genel amacı; Bolu ili merkez ilçe ilköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile problem çözme becerilerine yönelik görüşlerini tespit etmektir.Araştırmanın evrenini, 2009 - 2010 eğitim öğretim yılının II. döneminde Bolu ili merkez ilçesindeki ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenler oluşturmaktadır. Evren kapsamında 32 ilköğretim okulu, toplam 960 ilköğretim okulu öğretmeni ve 76 yönetici bulunmaktadır. Araştırmada evreni temsil edecek düzeyde 24 ilköğretim okulu ve bu okullarda görev yapan 373 ilköğretim okulu öğretmeni ve 51 yönetici tabakalı örneklem yöntemi ile belirlenmiştir.Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama aracı üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde öğretmen ve yöneticilerin kişisel bilgilerini elde etmek amacıyla kişisel bilgi formu ikinci bölümde yönetici ve öğretmenlerin, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla Podsakoff, MacKenzie, Moorman ve Fetter (1990) tarafından geliştirilen, ?Organizational Citizensh ip Behaviors Scale? adlı ölçek temel alınarak hazırlanan, Karakuş (2008) tarafından doktora tezinde kullanılmak üzere uyarlanan ?Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeğ?'inde bulunan 22 davranış maddesi bulunmaktadır. Üçüncü bölümde ise problem çözme becerisini ölçmek için P.P. Heppner ve C. H. Peterson tarafından geliştirilen, Şahin, Şahin ve Heppner (1993), tarafından Türkçeye uyarlanan ?Problem Çözme Envanteri?, kullanılmıştır. Ölçek 24 ilköğretim okulunda görev yapan 51 yönetici ve 373 öğretmene uygulanmıştır.Araştırma verileri SPSS 12.00 paket programından yararlanılarak çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, tek yönlü varyans analizi (One-Way Anova), bağımsız gruplar (ilişkisiz örneklem) t-testi ile Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır.Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır:Hem İlköğretim okulu yöneticilerinin Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin genel toplamına yönelik =4,58 ile ?tamamen katılıyorum? hem de öğretmenler =4,26 ortalaması ile ?tamamen katılıyorum? düzeyinde görüş belirtmişlerdir.Problem çözme becerilerinin geneline ilişkin hem ilköğretim okulu yöneticileri =4,37 hem de öğretmenler =4,32 ?çoğunlukla? düzeyinde görüş belirtmişlerdir.İlköğretim okulu yöneticilerinin örgütsel vatandaşlık davranışına ilişkin görüşleri yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, okuldaki görev süresi değişkenlerinin hiçbirinde anlamlı fark göstermemektedir. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışına ait görüşleri bütün kişisel değişkenlerde anlamlı fark ortaya çıkarmıştır. Öğretmenlerin yaş değişkenine göre sportmenlik alt boyutunda, cinsiyet değişkenine göre fedakarlık, üyelik erdemi, sportmenlik alt boyutunda, öğrenim durumu değişkenine göre vicdanlılık alt boyutu hariç bütün alt boyutlarda, branş değişkenine göre vicdanlılık ve sportmenlik alt boyutlarında, görev süresi değişkenine göre ise nezaket ve üyelik erdemi alt boyutlarında anlamlı fark tespit edilmiştir.İlköğretim okulu yöneticilerinin problem çözme becerisine ilişkin görüşleri yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, okuldaki görev süresi değişkenlerinin hiçbirinde ortaya çıkmamıştır. Öğretmenlerin ise problem çözme becerisine ilişkin görüşleri yaş değişkenine göre anlamlı fark göstermezken diğer değişkenlerde anlamlı fark tespit edilmiştir. Öğretmenlerde Kaçıngan yaklaşım alt boyutunda, Öğrenim durumu değişkenine göre değerlendirici yaklaşım ve planlı yaklaşım alt boyutlarında branş değişkenine göre değerlendirici ve planlı yaklaşım alt boyutlarında görev süresi değişkenine göre ise kaçıngan yaklaşım alt boyutlarında anlamlı fark tespit edilmiştirİlköğretim okulu yöneticilerinin örgütsel vatandaşlık davranışı ile problem çözme becerilerine ilişkin görüşleri arasında anlamlı fark tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı ile problem çözme becerilerine ilişkin görüşleri arasında da anlamlı bir ilişki olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The general aim of this study is to define the teachers? and administrators? opinions, who are working in the city center of Bolu and the central district elementary schools, on organizational citizenship behavior and problem solving skills.The population consists of the teachers and administrators that were working in elementary schools in the central district of Bolu in 2009 ? 2010 second semester. Within the population, there are 32 elementary schools, 960 elementary school teachers and 76 administrators. In the study, 24 elementary schools and 373 elementary school teachers and 51 administrators are defined by stratified sampling method to present the population.Scanning method was used in the study. The data collecting tool of the study is composed of three sections. In the first section, personal information form was used to gather the personal data of teachers and administrators; in the second section, 22 behavior items in ?Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği? adapted by Karakuş in order to be used in his doctoral dissertation based on ?Organizational Citizenship Behaviors Scale? developed by Podsakoff, MacKenzie, Moorman and Fetter (1990). In the third section, ?Problem Solving Inventory? which was developed by P. P. Heppner and C. H. Peterson in order to measure the problem solving skills, and later adapted to Turkish by Şahin, Şahin and Heppner (1993) was used in the study. The scale was completed by 51 administrators and 373 teachers working at elementary schools.The collected data was analyzed by using SPSS**12.00 packaged software. In analyzing the data, percentage, frequency, arithmetic mean, standard deviation, one way analysis of variance (one-way anova), independent groups (unbound sampling), t-test, Mann Whitney U test, and Kruskal Wallis test were used.The following results were reached in the study:Both the administrators ( =4,58) and the teachers ( =4,26 ) replied at ?strongly agree? level in the general total of organizational citizenship scale.About the problem solving skills, both the teachers ( =4, 37) and the administrators ( =4, 32) replied at ?frequently? level.The elementary school administrators? opinions related to organizational citizenship do not indicate significant difference in age, gender, state of education, tenure variables. The teachers? opinions related to organizational citizenship revealed significant difference in all the variables. Significant difference has been found in sportsmanship lower dimension under age variable, altruism under gender variable, all lower dimensions except for conscientiousness under state of education variable; conscientiousness and sportsmanship under branch variable, courtesy and civic virtue under tenure variable.The opinions of elementary school administrators on problem solving skills didn?t appear in any of age, gender, tenure or state of education variables. While the teachers? opinions didn?t show significant difference under age variable, under other variables significant difference is determined. Significant difference has been found in approach-avoidance style lower dimension, personal control and problem solving confidence lower dimensions under state of education variable, personal control and problem solving confidence lower dimensions under branch variable, approach-avoidance style lower dimension under tenure variable.Elementary school administrators? opinions show significant difference between organizational citizenship behavior and problem solving skills. Also, it is defined that teachers? opinions indicate significant difference between organizational citizenship behavior and problem solving skills.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin yönetici yeterlilik algıları ileörgütsel vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişki
Relati̇onshi̇p between teachers' percepti̇ons of admi̇ni̇strati̇ve competenci̇es and organi̇zati̇onal ci̇ti̇zenshi̇p levels
AYSUN DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN KARATAŞ
- Zorunlu vatandaşlık davranışı ile örgütsel bağlılık ilişkisinde başarma ihtiyacının ve presenteeismin moderatör rolünün incelenmesi
Examination the role of the need to succeed and presenteeism in the relationship between compulsory citizenship behavior and organizational commitment
AÇELYA TELLİ DANIŞMAZ
- Sağlık kurumlarında örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi ve bir araştırma
The relationship between organizational trust and organizational citizenship behavior and a research on health institutions
HALE ERSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiPamukkale Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM AKSEL
- Hizmetkar liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde iş tatmininin aracı rolü: Belediyeler üzerinde bir uygulama
Intermediary role of job satisfaction on the effects of servant leadership on organizational citizenship behaviour: An application to municipalities
CANAN TOPALOĞLU
- Beş faktör kişilik envanterinin Türkçe'ye uyarlanması, denizcilik sektöründeki liderlerin kişilik özelliklerinin belirlenmesi ve kazalara olan etkisi
Adaptation of the five factor personality inventory into Turkish, determining personal traits of the leaders in the maritime sector and their effect on accidents
HASAN SELMAN ÇULHA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA TAVACIOĞLU