Türkçe ve Fransızcada zaman bildiren zarf tümleçlerinin karşılaştırılarak incelenmesi
Comparative examination of adverbial time clauses in Turkish and French
- Tez No: 288409
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BAHATTİN SAV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Fransız Dili ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, French Linguistics and Literature, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Zaman kavramı, zarf tümleci, dilbilim, Fransızca dilbilgisi, Türkçe dilbilgisi, karşılaştırmalı dilbilim, Time concept, adverbial clause, linguistics, French grammar, Turkish grammar, comparative linguistics
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu araştırmada, Türkçe ve Fransızcada Zaman Bildiren Zarf Tümleçleri Karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Bu araştırmanın genel amacı, Türkçeden hareketle, zaman bildiren adlar, ad öbekleri, zarflar, edatlar, edat öbekleri, bağlaçlar, ortaçlar, ulaçlar ve ulaç öbekleri gibi dilsel birimlerin her iki dilde de incelenmesi ve karşılaştırılması sonucu iki dil arasındaki benzerlikler, farklılıklar ve eşdeğerlikleri tespit etmektir.Türkiye'de şimdiye dek dilde zaman kavramını anlatan ve Fransızcadan tercüme edilerek yapılan birçok dilbilgisi çalışmasına rastlanmıştır. Disiplinler ve kültürler arası çalışmaların giderek önem kazandığı bilim dünyasında Türkçeden hareketle yapılmış sınırlı sayıdaki çalışma bizi böyle bir inceleme yapma konusunda cesaretlendirmiştir.Tezimizde öncelikle bireyler arasında vazgeçilmez bir iletişim aracı olan dil konusu ve kavramı kalın çizgileriyle incelenmiş, daha sonra zaman kavramı konusunda bilim adamlarının düşüncelerine yer verilmiştir. Zaman ve mekân, günlük yaşamımızın bu ayrılmaz iki parçası; dilsel, sosyal, felsefi boyutlarıyla ele alınabilir. Çalışmamızda zaman konusu biçimbilimsel (morfolojik), görev tanımsal (fonksiyonel) ve sözdizimsel yaklaşımla dilbilgisel yönden irdelenmiştir.Herkesin ortak kanısı zamanın dört ana ayağı olduğudur: öncelik, sonralık, eşzamanlılık ve süreklilik. Bu dört kavramı anlatabilmek için bütün diller ad öbeklerinden, zarflardan, edat, bağlaç ve bunların türevleri olan dilsel öbeklerden yararlanmaktadır. Her dil kendine özgü kurallar içerisinde bu anlatım biçimlerini kullanmaktadır. Bu genel bilgilerin ışığında, çalışmamızı dört ana eksen üzerine oturtmaya çalıştık.Ad öbekleri ve zarflar ile zaman kavramının her iki dilde de zengin bir anlatım biçimi olduğunu saptanmıştır. Ancak edat öbekleri konusunda Fransızcanın ?flexionnel? bir dil olmanın verdiği avantajla daha geniş bir yelpazede zaman kavramını ifade edebildiği görülmüştür. Türkçede bağfiiller adı verilen bağımsız bir çatı altında ele alınan zaman bildiren zarf tümleçleri ile ilgili anlatım biçimlerinin, Fransızcada yan cümle bağlaçları, gérondif, participe (présent, passé) biçimindeki bağımsız sınıflandırmalar içinde değerlendirildiği sonucuna varılmıştır.Araştırmamızın uygulamalı bölümünü destekleyecek biçimde hem Türkçe hem de Fransızcadan seçtiğimiz örnek cümlelerle konu sergilenmiştir. Sınırları, amacı iyi çizilmiş dilbilimde ?corpus? denilen kısa cümlelerle çok karmaşık gibi gözüken zaman kavramı, iki dil arasında yapılan karşılaştırmalarla, yabancı dili öğrenen ve öğretenlerin kafasındaki soru işaretleri ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır.Araştırmamız sırasında Türkçenin sanıldığının aksine, özellikle zaman kavramını anlatım konusunda söz varlığının oldukça zengin olduğu tespit edilmiştir. Türkçenin sondan eklemeli bir dil olması, sınıflandırma konusunda güçlükler çıkarmakla birlikte dile bir anlatım zenginliği vermektedir. Özellikle Fransızcada olmayan ikilemeler Türkçeye ince, ayırt edici ifade biçimleri kazandırmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, Adverbial Time Clauses in Turkish and French will be examined comparatively. General aim of this study is to determine similarities, differences and equivalences between those two languages by examining and comparing linguistic units such as nouns that state time, nominal clauses, adverbs, prepositions, prepositional phrases, conjunctions, gerunds, participles and gerund phrases.In Turkey, there are many linguistic studies which illustrate time concept in a language and which have been translated from French. In science world on which interdisciplinary and inter cultural studies have been gaining more and more importance, limited studies conducted in Turkish have encouraged us to conduct such study.In our thesis, language subject and concept, which is an integral part of communication between the individuals, has been examined profoundly and then scientists? thoughts on time concept have been given place. Time and place, two integral parts of our lives, may be discussed in linguistic, social and philosophical dimensions. In our study, the subject, time, has been examined in grammatical aspect with morphological, functional and syntactic approaches.General view is that the time has four legs: precedence of time, sequel of time, synchrony, and continuum. All languages use noun phrases, adverbs, prepositions, conjunctions and other linguistic phrases which are derived forms of these linguistic units, to illustrate these four concepts. Every language uses phraseology within its typical rules. In the light of this general knowledge, we tried to place our study on for major axes.It has been determined that time concept with noun phrases and adverbs is a rich phraseology. However, it has been observed that French, with the advantage of being a ?flexionnel? language, can express time concept within a wider sense. It has been concluded that phraseologies related to adverbial phrases named gerunds, that have been discussed under an independent roof in Turkish language are interpreted in French within independent categorizations of subordinating conjunctions, gérondif, participe (présent, passé).The subject is illustrated with example sentences in Turkish and French to support our study?s applied part. For time concept that seem very complicated, questions of teachers and learners are tried to be answered in linguistics with lined borders and aims, and short sentences named ?corpus? by comparing these two languages.During our research, it was determined that Turkish is very rich in vocabulary for narrating time concept, as opposed to popular belief. The fact that Turkish is an agglutinative language offers richness in expression together with difficulty in classification. Especially reduplications which are not present in French, brings Turkish accurate and distinctive expressions.
Benzer Tezler
- Devoir et pouvoir, verbes modaux en Français et leurs equivalents en Turc
Fransızcada kiplik bildiren devoir ve pouvoir fiilleri ve Türkçedeki eşdeğerleri
UMUT CAN GÖKDUMAN
Yüksek Lisans
Fransızca
2015
DilbilimHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİYE ECE KORKUT
- Valeurs semantiques des temps grammaticaux en Français et enture contemporain
Fransızca ve Türkçe'deki zaman kavramlarının anlamsal değerleri
SUNA AĞILDERE TİMUR
Yüksek Lisans
Fransızca
1997
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEL KIRAN
- Valeurs models et temporelles des formes verbales en Francais et en Turc
Başlık çevirisi yok
YUSUF KURTOĞLU
- Usage des langues et évaluation des compétences en langue Française écrite chez les enfants bilingues (Turc-Français) en France
Fransada'ki iki dilli (Fransızca-Türkçe) çocuklarda dil kullanımı ve Fransızca yazı dili yeterlilik değerlendirmesi
SERAP BAKLAVACI
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
DilbilimDicle ÜniversitesiFransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET TARCAN
