Geri Dön

Translator's invisibility: A comparative case study on the translation of Nadsat in A Clockwork Orange

Çevirmenin görünmezliği: Otomatik Portakal romanında yer alan Nadsat argosunun çevirisi üzerine karşılaştırmalı olay incelemesi

  1. Tez No: 315005
  2. Yazar: FATMA ÜLKÜ GÜNEŞ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ORHUN YAKIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 131

Özet

Kâbus gelecek olarak tanımlanan toplum yapısını konu alan ve tartışmalı içeriğiyle büyük yankı uyandırmış Otomatik Portakal, özellikle Burgess'in oluşturduğu dilbilimsel ve kültürel yabancılığı ile okuyucunun algısıyla romandaki şiddet olayları arasında perde görevi gören Nadsat sayesinde bilinmektedir. Nadsat, romanda bulunan asi ve vahşi çete üyelerinin konuşmalarında var olan ve standart İngilizce'nin üzerine kurulmuş, özellikle Rusça olmak üzere birçok dilden alınan farklı sözcük yapısı ile dikkat çeken kurgusal bir dildir. Nadsat' ın romanın orijinalinde dahi okuyucular için yabancılık oluşturuşu yazar tarafından yapılan kasıtlı bir davranış olduğundan, Aziz Üstel ve Dost Körpe'nin, bu yabancılaşma stratejisine sadık kalıp kalmadıkları bu çalışmanın özünü oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, Nadsat çevirilerinin Venuti'nin Çevirmenin Görünmezlik Teorisi ve önerdiği çeviri stratejileri doğrultusunda karşılaştırmalı analizi yapılarak Otomatik Portakal romanının çeviri sürecinde Üstel ve Körpe'nin seçimlerine ışık tutulmuş ve Üstel ve Körpe'nin yazarın üslubuna sadık kalıp kalmadığı değerlendirilmiştir. Çalışma, Nadsat içinde yer alan çoğu yabancı etmenin yerelleştirilerek Nadsat'ın okuyucuda oluşturduğu bu yabancılık duygusunun Üstel ve Körpe tarafından tamamen ortadan kaldırıldığını ve her iki çevirmenin de yazarın amacına sadık kalmadığını göstermiştir. Hangi çevirmenin çeviri süreci boyunca daha görünmez olduğunu anlayabilmek için, Nadsat içinde bulunan farklı kategorilerdeki 150 kelime, bunların tekrarlanma sıklıkları ve çevirmenlerin kullandıkları stratejiler de hesaba katılarak, SPSS programı yardımıyla veri grafikleri oluşturulmuştur. Sayısal veriler, Üstel'in çevirisinde %96,27 oranda, Körpe'nin ise % 94,78 oranda yerelleştirme yaptığını göstermiştir.

Özet (Çeviri)

A Clockwork Orange, with its violent and controversial content, is especially remarkable for Burgess? invented dialect Nadsat, blurring the violence in the novel by limiting the readers? comprehension of the complete picture of this futuristic hell in the novel. Nadsat is comprised of borrowings mostly from Russian as well as German, Arabic, and French. It also includes invented English words, school boy transformations and idiomatic slang of Cockney English in the rebellious and violent gang members? speech within Standard English. As the foreignness of the text to English-speaking readers in its original form, achieved by its odd linguistic features, its extra-ordinary style and incomprehensibility, is a deliberate action building a barrier between the violent content and the readers? comprehension, the question of whether Aziz Üstel and Dost Körpe have been loyal to this estrangement strategy is at the heart of this particular study. Wtihin the study, Üstel and Körpe?s loyalty to the writer?s style has been evaluated through a comparative analysis of the translations conducted in the light of Venuti? s Theory of Invisibility and translation strategies he suggested. The study demonstrates that both Üstel and Körpe have domesticated the foreign elements in Nadsat, denied the readers the opportunity to experience the foreigness in Nadsat and thus, have not been loyal to the writer?s intention in their translations. According to SPSS results depicting the percentages of translators? invisibility, Üstel used domestication at the rate of 96, 27 % whereas Körpe?s rate is 94, 78%. As a result, Üstel has been more invisible than Körpe in his translation of Nadsat.

Benzer Tezler

  1. A case study on the two Turkish translations of Paul Auster's City of Glass

    Paul Auster'ın Cam Kent adlı eserinin iki çevirisi üzerine bir çalışma

    İPEK HÜYÜKLÜ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ELİF ERSÖZLÜ

  2. Virginia Woolf'un 'A writer's Diary' eserinin Türkçedeki iki metninin eleştiri ve çeviri kuramları açısından karşılaştırılması

    A comparative analysis of two Turkish translations of Virginia Woolf's 'A Writer's Diary' in the framework of translation and critical theories

    SERPİL YAVUZ ÖZKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM

  3. Çevirmenin sesi odağında Dan Brown'un Origin adlı eseri ve Türkçe çevirisinin karşılaştırmalı bir analizi

    A comparative analysis of the novel Origin by Dan Brown and its Turkish translation with a focus on the translator's voice

    CELAL SARIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET CEM ODACIOĞLU

  4. Translating experimental literature: A stylistic analysis of the Turkish translation of cut-ups in W. S. Burroughs' The Soft Machine

    Deneysel edebiyat çevirisi: W.S. Burroughs'un Yumuşak Makine adlı eserinde Türkçe kes-diz çevirilerinin biçembilimsel analizi

    BAHATTİN ASLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ

  5. Translating the impossible: A comparative analysis of the Turkish and English translations of George Perec's La Disparition

    İmkânsızı çevirmek: George Perec'in La Disparition eserinin Türkçe ve İngilizce çevirilerinin karşılaştırmalı incelemesi

    GÜLGÜN KOZAN KÖSE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ