Geri Dön

A critical discourse analysis perspective on censorship in translation: A case study of the Turkish translations of Grey Wolf

Çeviride sansüre eleştirel söylem çözümlemesi perspektifinden bir bakış: Vaka çalışması olarak Grey Wolf'un Türkçe çevirileri

PDF İndir

  1. Tez No: 365013
  2. Yazar: AYŞE SAKİ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Eleştirel Söylem Çözümlemesi, Çeviri, Sansür, Norm, Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki, Mustafa Kemal Atatürk, Sosyo-kültürel Yapılar, Critical Discourse Analysis, Translation, Censorship, Norm, Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator, Mustafa Kemal Atatürk, Socio-cultural Structures
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Bu tezin amacı, çeviride özellikle tabu olarak görülen kitapların çevirilerinde sansüre neden olan bilişsel (örn. ideolojik) ve sosyo-kültürel faktörleri araştırmaktır. Bu amaçla, 1932 yılında H. C. Armstrong tarafından yazılan Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki analiz edilmiş, Mustafa Kemal Atatürk'e hakaret eden ya da onu küçük düşüren kısımlar üzerinde özellikle durulmuştur. Mustafa Kemal Atatürk'ün hayattayken yazılan ilk biyografisi olan Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki içeriği ve Mustafa Kemal Atatürk'e ilişkin söylemi dolayısıyla Türk toplumunun tepkisini çekmiştir. Bu sebeple uzun bir süre Türkçeye çevrilememiştir. İlk Türkçe çevirisi 1955 yılında yapılabilmiştir. Daha sonra farklı zamanlarda kitabın dört Türkçe çevirisi daha yayınlanmıştır. Bu beş erek metin incelendiğinde, Mustafa Kemal Atatürk'e ilişkin olumsuz söylemde bulunan kısımların çevirilerinde farklı oranlarda da olsa sansür uygulandığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmada, beş Türkçe çeviride uygulanan sansür, eleştirel söylem çözümlemesi perspektifinden analiz edilmiştir. Analizin sonuçları Çeviribilim'de norm teorisi ışığı altında değerlendirilmiştir. Hem eleştirel söylem çözümlemesi hem de norm teorisi çalışmanın amacıyla aynı doğrultuda betimleyici ve açıklayıcı oldukları için çalışmanın yöntemsel ayağına dahil edilmişlerdir. Çeviride sansüre neden olan hem bilişsel faktörleri (içsel kısıtlamalar) hem de sosyo-kültürel faktörleri (dışsal kısıtlamalar) açıklayabilmek için Fairclough'un üç boyutlu çerçevesi ve van Dijk'ın sosyobilişsel yaklaşımı sentez haline getirilmiştir. Bu yöntembilimsel çerçevede, 45 kaynak metin pasajı ve bunların Türkçe çevirileri üç aşamada analiz edilmiştir. Birinci aşama olan betimlemede beş erek metin üzerinde uygulanan sansür betimlenmiştir. İkinci aşama olan yorumlamada söylem düzeninin ve aktörlerin bilişlerinin sansür üzerindeki etkisi, Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki'ne cevap olarak yazılan tefrika ve kitapların ve çeviri sürecine ilişkin bilgi veren çevirmen önsözlerinin ve telefon görüşmelerinin analizi aracılığıyla yorumlanmıştır. Üçüncü aşama olan açıklamada erek toplumun sosyal yapılarının sansür üzerindeki etkisi analiz edilmiştir. Sosyal yapının ayrılmaz parçaları olan norm, ideoloji ve güç ilişkileri kavramları üzerinde özellikle durulmuştur. Analizin sonucunda, çevirinin hem bilişsel (örn. ideolojik) hem de sosyo-kültürel faktörler tarafından şekillendirilen iletişimsel bir süreç olduğu sonucuna varılmıştır. Norm teorisinin öne sürdüğü gibi Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki'nin Türkçe çevirileri Türk toplumunun norm, kanun, ideoloji ve güç ilişkileri gibi unsurları içine alan sosyo-kültürel yapıları tarafından biçimlendirilmiştir. Bozkurt, Mustafa Kemal: Bir Diktatörün Hususi Hayatının Tetkiki'nin çeviri sürecine katılan aktörlerin bu sosyo-kültürel yapıların belirlediği sınırlar içerisinde hareket ettikleri gözlemlenmiştir.

Özet (Çeviri)

This thesis aims at exploring both cognitive (e.g. ideological) and socio-cultural factors underlying censorship in translation, particularly in translations of the taboo books. To this end, Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator written by H. C. Armstrong in 1932 is analyzed, placing special emphasis on the translation of the source-text excerpts that disdain or defame Mustafa Kemal Atatürk. Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator which is the first biography written when he was alive, has drawn great reactions from Turkish society because of its content and discourse on Mustafa Kemal Atatürk. It had not been translated into Turkish for a long time. Its first Turkish translation was made in 1955. Since then, four more Turkish translations of Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator have been published at different times. When these five target texts are examined, it is observed that censorship has been imposed on the translations of the source-text excerpts which make negative remarks concerning Mustafa Kemal Atatürk at varying degrees, though. In this study, censorship imposed on those five Turkish translations is analyzed from a critical discourse analysis perspective. The results of the analysis are evaluated in the light of the norm theory in Translation Studies, because both critical discourse analysis and the norm theory are descripive and explanatory in parallel with the aim of the study. Norman Fairclough's three dimensional framework and van Dijk's sociocognitive approach are synthesized so as to explain both cognitive (internal constraints) and socio-cultural (external constraints) factors which lead to censorship in translation. Within this methodological framework, 45 source text excerpts and their Turkish translation are analyzed at three stages. At the first stage, (i.e. the description stage), censorship imposed on the five different target texts is identified. At the second stage, (i.e. the interpretation stage), the effect of the order of discourse and cognition of the agents on censorship is interpreted through the analysis of the serials and the books written as a response to Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator and the translatorial prefaces and telephone interview which give information regarding the translation process. At the third stage, (i.e. the explanation stage), the effect of the social structures of the target society on censorship is analyzed. Special attention is paid to the concepts of norm, ideology and power relations which are inseperable parts of the social structure. At the end of the analysis, it is concluded that translation is a communicative process which is shaped by both the cognitive (i.e. ideological) and socio-cultural factors. As the norm theory asserts, the Turkish translations of Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator are governed by the socio-cultural structures of Turkish society which include the norms, laws, ideology, power relations and so on. It is observed that the agents who participate in the translation process of Grey Wolf Mustafa Kemal An Intimate Study of a Dictator act within the limits determined by those socio-cultural structures.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    426318

    Passive voice as a 'choice' in international news providers' discourse: A comparative critical discourse analysis study

    Uluslararası haber kaynaklarının söylemlerinde bir 'seçim' olarak edilgen yapı: Karşılaştırmalı söylem analizi çalışması

    MOHAMMED ALADDİN ABDLHAMEED

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    Assist. Prof. Dr. PHİLİP GLOVER

  2. Tez No

    884866

    Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Panorama'sı üzerine bir söylem analizi

    A discourse analysis on Yakup Kadri Karaosmanoğlu's Panorama

    BEKİR ASIM TÜCCAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURİ SAĞLAM

  3. Tez No

    808278

    A critical discourse analysis of gender identitiy in Turkish newspapers

    Türkçe gazetelerde cinsiyet kimliğinin eleştirel söylem çözümlemesi açısından incelenmesi

    SHAHLA MORSALI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. IŞIL ÖZYILDIRIM

  4. Tez No

    711015

    Veri gazeteciliğinin nesnellik iddiasına eleştirel bir bakış: Haber örnekleri üzerinden bir inceleme

    A critical perspective on the objectivity claim of data journalism: A review through news samples

    RUKEN ALIŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Gazetecilikİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Medya Ve İletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELİF KORAP ÖZEL

  5. Tez No

    887259

    Sol popülist söylemde karşı hegemonyanın inşası: Kemal Kılıçdaroğlu'nun 2018-2019 grup toplantı konuşmalarının eleştirel söylem analizi

    Constructing counter-hegemony in left-wing populist discourse: A critical discourse analysis of Kemal Kılıçdaroğlu's 2018-2019 group meeting speeches

    ABDULLAH OĞUZHAN KARARTI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP GÜLMEZ

Geri Dön